Trefwoorden
Communicatie en interactie
Doelstellingen
De studenten krijgen zicht op een aantal aspecten van communicatie en interactie vooral in de werkcontext (hulpverlener - cliënt, team). Er wordt hierbij aandacht besteed zowel aan groepsgesprekken als aan individuele gesprekken. Ze ontwikkelen basisvaardigheden op deze gebieden en krijgen zicht op het eigen communicatieve gedrag in professionele situaties.
Systeembenadering:
De studenten:
- definiëren correct het algemeen systeemtheoretisch lexicon.
- kunnen een overzicht geven van de verschillende scholen binnen de algemene systeembenadering.
- herkennen de begrippen gekoppeld aan de behandelde systeemtheoretische modellen (communicatietheorie, territoriumleer, contextuele benadering, korte therapie) in oefeningen en casussen.
- beargumenteren met zin voor essentie de zinvolheid en het nut van het systeemdenken in het professioneel handelen van de Maatschappelijk Assistent.
- profileren hun engagement voor hun eigen leren binnen dit vakonderdeel.
- komen door het ontwikkelen van een systeemtheoretische kijk op interacties tussen mensen tot een adequatere communicatie op verschillende terreinen.
Het tweegesprek:
De studenten:
- schetsen een aantal theoretische modellen i.v.m. communicatie
- passen de basisvaardigheden van de gespreksvoering toe in praktische oefeningen
- verbinden de basisvaardigheden met de bredere modellen waaruit ze gegroeid zijn
- analyseren hun persoonlijke communicatie en gesprekssituaties aan de hand van de geschetste modellen
Groepswerk:
De studenten:
- duiden de essentiële stappen aan bij de verschillende groepstechnieken.
- vergaderen efficiënt op een initieel niveau gecoacht door een begeleider.
- onderhandelen effectief op een initieel niveau gecoacht door een begeleider
- realiseren een kleine sociale actie binnen de school
- expliciteren uit zichzelf hun kritische zin in hun reflecties rond hun eigen functioneren in het samenwerken met de groep
- concretiseren uit eigen beweging hun zin voor engagement i.v.m. hun leerproces door interactieve participatie gericht op feedback.
- observeren op eigen initiatief nauwkeurig
Leerinhoud
Systeembenadering:
1. Algemene systeemtheorie: begrippenkader, eigenschappen, historiek, visies.
2. Inhoudelijke uitdieping van verschillende modellen:
- communicatietheorie: uitwerken van de verschillende axioma's (theoretisch en praktisch)
- territoriumleer: begrippenkader, soorten territoria, territoriale functies, agressie, wapens
- contextuele benadering: vier dimensies, balans van geven en nemen, loyaliteit, rechtvaardigheid, basisattitudes en -begrippen, genogrammen
- korte therapie: axioma's, technieken, flowchart.
3. Toepassingen, thema's en casussen
Het tweegesprek:
Basisvaardigheden van de gespreksbegeleider (beginvaardigheden, luistervaardigheden, zelfexpressie, confronterende vaardigheden, ...).
Enkele achtergrondsmodellen i.v.m. gespreksbegeleiding en communicatie (Carkhuff, Cuverlier ...)
Waar zinvol wordt reeds de verbinding gelegd met specifieke gespreksmodellen ( vb. intakegesprek)
Groepswerk:
Er werd gekozen voor een aantal technieken die frequent gehanteerd worden in het sociaal werk:
- vergaderen
- onderhandelen
- besluitvorming
- conficthantering
- feedback geven
- stappenplan uitwerken (actie)
Daarenboven kunnen deze technieken zowel inhoudelijk als op handelingsniveau gelinkt worden aan andere vakonderdelen of m.a.w. zij kunnen helpen bij de opdrachten en eventuele projecten in andere vakonderdelen
Begincompetenties
Systeembenadering: kennis van de basisbegrippen (eerste jaar).
Her tweegesprek: basisinzicht in eigen communicatief gedrag (eerste jaar).
Groepswerk: leerinhoud groepswerk eerste jaar.
Eindcompetenties
Leermaterialen
Cursus en ondersteunende teksten.
Studiekosten
Globaal: ongeveer 12 euro.
Studiebegeleiding
Klassikale bespreking oefeningen.
Feedback wordt gegeven ter ondersteuning van het leerproces (rond oefeningen en opdrachten).
Onderwijsvormen
Systeembenadering:
Gevarieerde werkvormen: doceren, onderwijsgesprekken, groepswerk, observatie en nabespreking van videomateriial, ervaringsoefeningen, rollenspel, bespreking van artikels.
Het tweegesprek:
Referentiekaders worden docerend aangebracht maar aangevuld met praktische perceptie-oefeningen. Vaardigheidsoefeningen, rollenspel.
Groepswerk:
Doceren ter voorbereiding van een oefening en vice versa (eerst oefeningen om daaruit de informatie te dedecteren).
Praktisch ervaren van werken in groep door hanteren van de technieken aan de hand van ervaringsoefeningen.
Observatie en nabespreking
Groepswerk.
Rollenspel.
Taakvragen
Evaluatievorm
Systeembenadering: mondeling examen in juni
Het tweegesprek: mondeling examen in juni
Groepswerk: mondeling examen in juni
OP-leden
Erik Van Rentergem, Francisca Van Drongelen, Karin Temmerman, Nadine De Stercke, Eymard Rommens, Ann De Coninck, Janna Van Zegeren.
|
|
