VEZELKENNIS
 
Wordt gegeven in 1ste jaar professionele Bachelor in de textieltechnologie
Hoorcollege [A] 42.0
Werkcollege [B] 30.0
Begel. zelfst./extern werk [C] 6.0
Totale studietijd [D] 210
Studiepunten [E] 8
Niveau gespecialiseerd
Onderwijstaal Nederlands
Titularis Greta RAES
Referentie TCTEXT01A00008
 
Trefwoorden
textieltechnologie, polymeertechnologie

Doelstellingen
Elk textielproduct is opgebouwd uit vezels, deze kunnen zowel van natuurlijke als van synthetische aard zijn. Een grondige studie over de textielgrondstoffen begint dan ook met een indeling van de vezels naar herkomst. De diverse vezeltypes onderscheiden zich van elkaar in talrijke eigenschappen waaronder lengte, fijnheid, sterkte, elasticiteit, structuur, chemische en thermische resistentie e.d. Deze kenmerken zullen bepalend zijn voor de gebruikstoepassingen van het betreffende textielproduct.
Het is bovendien noodzakelijk dat de student deze kennis verwerft, zodat hij de hieropvolgende textielprocessen beter kan verantwoorden. Zowel de garenproductie, de verweefbaarheid, de veredelingsmogelijkheden alsook het onderhoud van deze textielproducten worden in grote mate bepaald door de vezels waaruit ze zijn opgebouwd.

Vezelonderzoek heeft tot doel de diverse textielvezels te leren identificeren en bovendien enkele fysische eigenschappen ervan te bepalen.
De student dient in staat te zijn om aan de hand van enkele eenvoudige methoden te bepalen uit welke grondstofelementen een gegeven textielmateriaal is opgebouwd.



Leerinhoud
Theorie
De cursus Vezelkennis is thematisch opgebouwd. In een eerste deel zal de student kennis maken met een aantal begrippen die de algemene eigenschappen van textielvezels omkaderen. De betekenis van hygroscopiciteit, vezellengte, -fijnheid, -sterkte en -elasticiteit behoren ongetwijfeld tot de meest elementaire fysische kenmerken van een textielvezel. Eigenschappen die eerder op moleculair/chemisch vlak te verklaren zijn, komen ook aan bod. De student krijgt een duidelijk overzicht van de thermische eigenschappen, de licht- en weersbestendigheid van textielvezels, alsook hun reactie ten aanzien van chemicaliën.
Een tweede deel omvat een uitgebreide omschrijving van de natuurlijke vezels. Hierin worden zowel de teelt, de oogst, de vezelwinning als de eigenschappen van de plantaardige vezels (zoals katoen en vlas) besproken. Ook voor de vezels van dierlijke oorsprong wordt een soortgelijke bespreking gevoerd, rekening houdend met de typische structuur van wol en haartypes. De zijdeteelt kent een speciale vorm van vezelwinning en verdient dus eveneens de nodige aandacht.
De methode waarop synthetische vezels vervaardigd worden, zal uitgelegd worden in een hoofdstuk extrusie, dat deel uitmaakt van het derde deel van deze cursus vezelkennis. De verschillende spinsystemen: nat-, droog, en smeltspinnen, alsook de texturatieprocédés vormen tevens het onderwerp van dit deel.
In een vierde deel worden de geregenereerde vezels, zoals viscose, acetaat en cupro, behandeld, evenals hun gemodificeerde types (waaronder polynose).
Het vijfde en laatste deel beschrijft de productiemethodes van de synthetische vezels polyamide, polyester, polyacryl, polyvinylchloride, polyetheen, polypropeen, polyurethaan en aanverwanten. Hun diverse eigenschappen en reacties t.o.v. externe invloeden geven een duidelijk beeld van hun gebruiksmogelijkheden.

Oefeningen
Voor de identificatie van textielvezels gaan we op verschillende manieren tewerk. De student zal de microscopische structuur van de vezels onderzoeken in langszicht en in dwarsdoorsnede, hierbij leert hij het gebruik van de microscoop en het maken van preparaten. De dwarsprofielen die de synthetische vezels verkrijgen door het uitspinnen van de filamenten met geprofileerde spingaten kunnen ook op deze manier worden bekeken.
De snelste identificatiemethode is deze gebaseerd op een brandproef. Hierbij wordt de reactie van het vezelmateriaal t.o.v. een brandende lucifer nagegaan. De verbrandingsgeur die hierbij ontwikkeld wordt is één van de criteria die bepalend zijn voor de identificatie.
Voor de identificatie van synthetische vezels wordt de voorkeur gegeven aan chemische oplosproeven. In een eerste stadium zal de student telkens geconfronteerd worden met textielstalen bestaande uit 1 grondstofcomponent. In een later stadium evolueren de onderzoeksmethoden naar kwalitatieve en kwantitatieve analyses van onbekenden bestaande uit meerdere componenten.

Bedrijfsbezoek
Met dit bedrijfsbezoek worden de technische aspecten van de extrusie van filamenten wat nauwer toegelicht. Aan dit bezoek wordt een opdracht gekoppeld, die dient afgewerkt te worden binnen een tijdsspanne van 2 weken.

Begincompetenties


Eindcompetenties
Algemene beroepsgerichte competenties

Innovatiegerichtheid: niveau 1
- Komt snel aanzetten met ideeën en oplossingen
- Stelt vragen zoals waarom, hoe, wat als
- Vertoont een brede interesse

Leergierigheid: niveau 1
- Luistert geïnteresseerd naar uitleg over zijn werk.
- Tracht aangebrachte werkmethoden snel onder de knie te krijgen.
- Trekt lessen uit zijn ervaring en fouten.
- Vraagt om uitleg, ook aan medestudenten

Verantwoordelijkheidszin: niveau 1
- Kan doen wat gevraagd wordt.
- Kan zich stipt aan de uitvoering van zijn opdrachten houden.

Zelfstandig functioneren: niveau 1
-Kan met hulp of onder toezicht aan een taak werken

Vakspecifieke competenties

In de syllabus wordt per hoofdstuk aangegeven wat de noodzakelijke kennis, vaardigheden en attitudes zijn

Leermaterialen
Syllabus Vezelkennis verkrijgbaar bij de lesgever


Studiekosten
Cursus: 6,5 euro
Bedrijfsbezoek: 10 euro


Studiebegeleiding
Steeds mogelijkheid tot persoonlijke afspraak

Onderwijsvormen
Hoorcollege
Practica
Bedrijfsbezoek


Evaluatievorm
Theorie: 90 punten
Mondeling examen met schriftelijke voorbereiding
Mogelijkheid tot 2 zittijd

Oefeningen: 50 punten
Permanente evaluatie:
- Activiteiten tijdens de les,
- Verslagen en afsluitende praktische proef,
Geen mogelijkheid tot 2 zittijd

Bedrijfsbezoek: 20 punten

- Verslag
Geen mogelijkheid tot 2 zittijd


OP-leden