Dit inzicht in de structuur van het lexicon, de zins- en tekstgrammatica biedt de studenten de nodige betrouwbare taalkundige onderbouw om in de volgende studiejaren op een meer praktische manier met taal en met teksten van verschillende soorten te kunnen werken (bv. teksten redigeren en reviseren) en erover te reflecteren.
Deze hoofdzakelijk theoretische basis biedt in het eerste jaar aanknopingspunten voor de schrijfopdrachten die de studenten krijgen in het opleidingsonderdeel Taalbeheersing 1. In de volgende studiejaren verschuift het zwaartepunt van de studie Nederlands in de richting van de schriftelijke en mondelinge vaardigheden.

Binnen de opleiding in haar geheel moeten de kennis en inzichten die de studenten in dit opleidingsonderdeel verwerven de studie van de vreemde talen ten goede komen.

Leerinhoud
De leerstof valt uiteen in drie delen: lexicologie, grammatica en tekstanalyse. Vooral de laatste twee delen vertonen duidelijke raakpunten, zodat verbanden worden gelegd. Het valentiebegrip binnen het onderdeel grammatica refereert direct naar de structuur van het lexicon.

In het onderdeel Lexicologie wordt het Nederlands historisch gesitueerd, ten opzichte van andere talen en ten opzichte van regiolecten. Ook komen aan bod: de structuur van het lexicon en de micro- en macrostructuur van woordenboeken.

In het onderdeel Grammatica wordt aandacht besteed aan de basiskennis van woordsoorten en constituenten, en vooral aan de ontleding van de enkelvoudige zin. De verschillende zinsdelen worden besproken en er worden allerlei herkenningsmiddelen aangereikt. Aan de hand van verschillende opgavensets bouwen de studenten een praktische kennis van zins- en woordontleding op.

Het deel Tekstanalyse probeert de vraag te beantwoorden wat teksten onderscheidt van een willekeurige verzameling van woorden en zinnen. De aandacht gaat vooral naar een definitie van teksten en tekstsoorten, en naar de relationele en referentiële samenhang in teksten.

Begincompetenties
De student spreekt en schrijft Nederlands als moedertaal (of nagenoeg equivalente competentie).

Eindcompetenties
De student kan:
- zich oriënteren in de leer van woord en woordbetekenis, en de link leggen met toepassingen in de lexicografie
- enkelvoudige zinnen ontleden en die ontleding verbinden met woordsoort- en valentie-eigenschappen van het lexicon
- tekstrelaties herkennen en interpreteren

Leermaterialen
Boeken grammatica en tekstanalyse.
Syllabussen lexicologie, woordsoorten, sleuteloefeningen grammatica.
Brochure taalgeschiedenis.
Losbladige notities.
Te verkrijgen via de cursusdienst en de vakgroep.

Studiekosten
Geraamde totaalprijs: 30.44 EUR
Boek grammatica: ongeveer 17 EUR
Boek tekstanalyse: 6 EUR
Brochure taalgeschiedenis: 1,74 EUR
Syllabus lexicologie: 2,40 EUR
Syllabus woordsoorten: 1,50 EUR
Sleuteloefeningen: 1,80 EUR
Losbladige notities: inbegrepen in het forfait voor studiemateriaal

Studiebegeleiding
Monitoraat grammatica (vrij): extra oefeningen op woord- en zinsontleding (werkcollege).
Indicatieve toets grammatica als voorbereiding op het examen.
Sets sleuteloefeningen grammatica en tekstanalyse.
Vragenuur.

Onderwijsvormen
Hoorcolleges en werkcolleges.

Evaluatievorm
Schriftelijk examen lexicologie (open vragen, invulvragen)
Schriftelijk examen tekstanalyse na het eerste semester indien mogelijk (meerkeuze, eventueel enkele invulvragen).
Schriftelijk examen grammatica na het tweede semester (meerkeuze, open vragen, praktische ontleding).

OP-leden
Titularis
Fons DE MEERSMAN
Medewerkers
Willy VANDEWEGHE
Ward CLAEYSSENS