SPRAAK- EN TAALBEHEERSING
 
Wordt gegeven in 1ste jaar professionele Bachelor in de logopedie en audiologie
Hoorcollege [A] 0.0
Werkcollege [B] 75.0
Begel. zelfst./extern werk [C] 30.0
Totale studietijd [D] 180
Studiepunten [E] 7
Niveau uitdiepend
Onderwijstaal Nederlands
Titularis Carla Ochelen
Referentie GCLOAX01A00004
 
Trefwoorden
Spelling, Stellen, Articulatie, Houding, Ademhaling, Mondgedrag, Slikken, Informatie, Documentatie, Bibliotheekwetenschappen, Algemene en vergelijkende literatuurstudie

Doelstellingen
Orthografie en stellen
Logopedisten en audiologen zijn in de bredere zin van het woord communicatiedeskundigen. Dit impliceert behalve een goede beheersing van de eigen stem en spraak ook een beheersing van de geschreven taal. Het algemene doel is hier een schriftelijke communicatie die als voorbeeld kan doorgaan. Specifiek voor logopedisten legt dit clusteronderdeel een absoluut onmisbare basis voor de behandeling van spellingsstoornissen.

Beheersing van eigen stem en spraak
Een basisdoelstelling van dit clusteronderdeel is de student voor te bereiden op het uitoefenen van een spreekberoep. Dit geldt zowel voor logopedisten als audiologen. Voor wat de logopedisten betreft, heeft het clusteronderdeel ‘Beheersing van eigen stem en spraak’ nog een vervolg met het oog op vervolmaking in het tweede en derde jaar van de opleiding.

Vakliteratuur
Taalbeheersing moet zich voor beide disciplines ook manifesteren op het punt van vakliteratuur, inbegrepen de anderstalige vakliteratuur. Binnen de paramedische beroepsbeoefening wordt immers steeds uitgegaan van een wetenschappelijke basis. Dit clusteronderdeel heeft tot doel de studenten vaardig te maken in het verkennen van verschillende wetenschappelijke bronnen voor Nederlandstalige en anderstalige vakliteratuur, zodat ze in staat zijn om artikels, boeken en websites op te zoeken, door te nemen en inzichtelijk te verwerken. Gezien het gaat om een algemene competentie waarop verscheidene andere opleidingsonderdelen een beroep doen, hoort dit clusteronderdeel in het eerste jaar thuis.

Leerinhoud
Orthografie en stellen
LECTOR: Els De Rycke
De spellingsregels en oefeningen. Zinsbouw- en andere steloefeningen.

Vakliteratuur
LECTOR: Catherine De Vos
Tijdens de eerste sessies krijgen de studenten toelichting over en een demonstratie van het verzamelen van literatuur. Dit wordt gevolgd door opdrachten rond het zelfstandig opzoeken van zowel artikels, boeken als websites i.v.m. een zelfgekozen en goedgekeurd onderwerp. Het thema en de gezochte bronnen moeten voldoen aan vooraf vastgelegde criteria. De opdracht is de verzamelde gegevens te synthetiseren, opnieuw volgens vooraf vastgestelde criteria, maar ook de gegevens te beoordelen en erover te reflecteren.

Beheersing van stem en spraak
LECTOREN: Carla Ochelen, Veerle Willockx, Fleur Gailly
Relaxatie, houding, ademhaling, articulatie, steminzet, slikken.

Begincompetenties
Orthografie en stellen
De studenten kennen de spellingsregels en kunnen deze toepassen in het eigen spontaan schrijven, zoals voorzien in de eindtermen voor het middelbaar onderwijs.

Vakliteratuur
Correct kunnen toepassen van Nederlandse grammatica en spelling. Passieve kennis van (geschreven) Engels en Frans. Basisvaardigheden m.b.t. computergebruik en tekstverwerking.

Beheersing van stem en spraak
Er is geen voorkennis vereist. Beschikken over goed functionerende NKO-organen. Zie in dit verband de screenende vragenlijst en het bilan bij de inschrijving (ook op de website).

Eindcompetenties
Orthografie en stellen
De studenten verwerven kennis en inzicht in de orthografische regels van het Nederlands. Zij kunnen deze kennis toepassen in hun eigen schrijven. Bijzondere aandacht voor spellingshervorming en de werkwoordspelling. Er gaat ook aandacht naar het stellen.

Vakliteratuur
De studenten moeten leren informatie/vakliteratuur opzoeken en verwerken in functie van research, onderwijs en bijscholing. Behalve op deze competenties mikt dit clusteronderdeel ook op vaardigheden zoals diagnosestelling, behandelingsplanning, voorlichting geven, ...

Beheersing van stem en spraak
De student moet een eutone houding en correcte ademhaling kunnen demonstreren.De articulatie moet correct zijn, het spreek- en leestempo moet aangepast zijn.De student moet een correct mond- en slikgedrag vertonen.De student moet voldoende luid en met een correcte steminzet kunnen spreken.

Leermaterialen
Orthografie en stellen
De Schrijver J., Handboek Spelling, Wolters Plantyn, ISBN: 90 301 7535 4
De Schrijver J. en Goudriaan B., Handboek spelling - Oefenboek 2, Wolters Plantyn, ISBN: 90 309 00466

Vakliteratuur
Opdrachtenbundel

Beheersing van stem en spraak
FRANKEN, M.C. en KOOYMAN, P.G.C., Spreken en zingen, Van Gorcum, Asse (Ndl) 1994.
HUYBRECHTS,G. Articulatie in de praktijk, Vocalen en diftongen (deel 1), Consonanten (deel 2) Acco, Leuven, 1999.

Studiekosten
Geraamde totaalprijs: 40.0 EUR
De geraamde totaalprijs geldt voor het handboek i.v.m. spelling en voor de kopies van de opdrachtenbundel en de paper rond vakliteratuur. De richtprijs voor de handboeken voor het clusteronderdeel 'Beheersing van eigen stem en spraak' is elders vermeld (nl. bij het opleidingsonderdeel 'Logopedie') omdat het dezelfde werken betreft).

Studiebegeleiding
Orthografie en stellen
Monitoraten worden georganiseerd. Hierin worden extra oefeningen en extra uitleg gegeven.

Vakliteratuur
Er zijn een viertal feedbackmomenten voorzien, verspreid over het academiejaar waarop de studenten vrij kunnen intekenen. De studenten kunnen ook zelf het initiatief nemen om extra begeleiding te vragen. Feedback over de ingediende stukken is ten allen tijde mogelijk.

Beheersing van stem en spraak
Monitoraat op voorziene uren of op afspraak.

Onderwijsvormen
Orthografie en stellen
Doceren, vraaggesprek, opdrachten/oefeningen thuis uitwerken en in de klas bespreken, begeleide zelfstudie.

Vakliteratuur
Instructiesessie. Individuele begeleiding mits afspraak. Artikels synthetiseren. Paper maken. Feedback over de ingediende stukken.

Beheersing van stem en spraak
Logopedisch bilan, demonstraties, inoefening met feedback en bijsturing.

Evaluatievorm
Orthografie en stellen
LECTOR: Els De Rycke
Permanente evaluatie via toetsen (tijdens de lessen): 1/4 van de punten Schriftelijk examen (dictee): 3/4 van de punten

Vakliteratuur
LECTOR: Catherine De Vos
Er wordt een gemiddelde gemaakt waarin alle ingediende stukken evenveel meewegen. Dit gemiddelde geldt als eindscore.

Beheersing van stem en spraak
LECTOREN: Carla Ochelen, Veerle Willockx, Fleur Gailly
Permanente evaluatie, tussentijdse evaluatie, evaluatie na volledige lessenreeks.Praktische mondelinge proef.

OP-leden
Els Derycke (els.derycke@hogent.be) Catherine De Vos (catherine.devos@hogent.be) Carla Ochelen (carla.ochelen@hogent.be) Veerle Willockx (veerle.willockx@hogent.be) Fleur Gailly (fleur.gailly@hogent.be)