Trefwoorden
recht, rechtsbronnen, rechtsconcepten, meta-recht, rechtstakken, objectief recht, materieel recht, formeel recht, juridische probleemherkenning, juridische terminologie
Doelstellingen
Het opleidingsonderdeel "Inleiding tot het recht" heeft tot doel de studenten kennis te laten maken met het recht in al zijn facetten. Het vormt de basis voor een inzichtelijke overzichtsstudie van het juridisch kader waarbinnen ondernemingen opereren. Het opleidingsonderdeel "Inleiding tot het recht" tracht de studenten vertrouwd te maken met de functie van het recht en de factoren die de ontwikkeling ervan beïnvloeden. Tevens geeft het de studenten een overzicht van de juridische basisbegrippen en -regels, de structuur van het recht en de samenhang tussen de onderscheiden componenten van het recht. Daarbij wil het een aantal belangrijke rechtsdomeinen inhoudelijk verkennen. De studenten worden eveneens wegwijs gemaakt in de elementaire juridische bronnen. Dit opleidingsonderdeel wil de studenten de bagage meegeven om efficiënt te kunnen communiceren met een juridische dienstverlener en een juridisch advies goed te kunnen begrijpen en inschatten.
Leerinhoud
I. Het fenomeen "recht"
- de rechtsbronnen en deze leren raadplegen.
- het begrip "recht" rechtstheoretisch.
- een ordening van het bestaande regelarsenaal
II. Instellingen: de instellingen die de werking van het recht organiek ondersteunen. Het verkent de staatsstructuur. Het opleidingsonderdeel "Inleiding tot het recht" bespreekt de samenstelling, de eigenschappen en functies van de diverse instellingen die er deel van uitmaken.Hierbij gaat aandacht naar de drie staatsmachten, de verhouding tussen de wetgevende, de uitvoerende en de rechterlijke macht en de organen die deze machten uitoefenen.
III. Juridische basisconceptenJuridische concepten (bijv. rechtssubject en rechtsobject, rechtsfeit en rechtshandeling, rechtspersoon en natuurlijke persoon, handelingsbekwaamheid, enz...) die, over de rechtsdomeinen heen, essentiële bouwstenen van de Belgische rechtsorde zijn.
IV. Formeel rechtHet burgerlijk procesrecht en het strafprocesrecht. Het procesrecht bepaalt immers hoe de rechtsorde de afdwinging van juridische aanspraken regelt. Het opleidingsonderdeel bespreekt bijvoorbeeld de organisatie van de rechterlijke macht, de samenstelling en bevoegdheid van de diverse hoven en rechtbanken, de wijze waarop een procedure wordt gevoerd, de vragen betreffende het bewijs voor de rechter, de uitvoeringsproblematiek enz.
V. Materieel rechtHet verkent de fundamentele regels van het personen- en gezinsrecht, het patrimoniaal gezinsrecht, het verbintenissenrecht (verbintenissen uit overeenkomst/verbintenissen uit onrechtmatige daad), het zakenrecht,.... Deze studie vormt de basis vormt de basis voor de andere juridische opleidingsonderdelen in het curriculum van de opleiding tot bachelor/master in de handelswetenschappen.
De studie van het materieel recht, waarbij een aantal concrete (privaatrechtelijke) problemen centraal staan, voedt de rechtstheoretische benadering. Hierbij toont het opleidingsonderdeel de maatschappelijke inbedding en socio-economische impact van het recht.
Begincompetenties
Er zijn geen bijzondere juridische begincompetenties vereist.
Eindcompetenties
- basisinzicht in de maatschappelijke betekenis van het recht. Bij de studie van het recht moeten zij bijgevolg steeds de sociaal-economische impact en de maatschappelijke mechanismen die het recht sturen in het achterhoofd houden.
- De studenten dienen een voldoende kennis en inzicht te hebben verworven in de structuur en opbouw van de Belgische rechtsorde.
- Zij moeten zich vertrouwd hebben gemaakt met de elementaire rechtsbronnen en juridische concepten. Het is van groot belang dat de studenten deze concepten helder kunnen omschrijven, onderling onderscheiden en hun betekenis bepalen.
- basiskennis van de rechtsregels (materieel en formeel) die de belangrijkste rechtstakken vorm geven. Deze kennis moeten de studenten kunnen toepassen op eenvoudige casussen.
- de aangeboden leerinhoud op een zelfstandige en voldoende kritische manier verwerken.
- accuraat over de leerinhoud kunnen communiceren. Zij moeten informatie aandachtig leren lezen en hun standpunten op een heldere manier leren meedelen (mondeling/schriftelijk).
Leermaterialen
- Handboek: R. de Corte, Overzicht van het burgerlijk recht, Kluwer, Mechelen, 2003, 653 p.
- Een codex (een verzameling van de meest gebruikte wetteksten). Er zijn verschillende versies op de markt, zoals bijvoorbeeld de VRG-Codex (Kluwer, Mechelen).Deze codex wordt gebruikt in alle juridische opleidingsonderdelen in de opleiding Handelswetenschappen.
Studiekosten
- Studentenprijs handboek: ongeveer 40 EUR
- Studentenprijs van de codex: ongeveer tussen de 25 en 35 EUR, naargelang van de gekozen versie.
Studiebegeleiding
- Het behandelen van vragen van studenten in de lessen.
- Het voor de lessen ter beschikking stellen van de presentaties ter ondersteuning van de lessen.
- Individuele beantwoording van vragen op afspraak.
Onderwijsvormen
Colleges waarbij voortdurend gebruik wordt gemaakt van voorbeelden en casussen, die toetsen of de student juridische problemen erkent en in staat is adequate denksporen aan te reiken waarbinnen een juridisch probleem kan worden opgelost: 52 uur (tweemaal 2 uur per week gedurende een semester) De studenten worden verzocht actief aan de colleges deel te nemen. Dit laat hen toe zich vertrouwd te maken met de bijzonderheden van juridische communicatie en het gebruik van de basisbronnen (in concreto: een codex).
Evaluatievorm
Een schriftelijk gesloten boek examen (de codex mag wel worden gebruikt) waarmee kennis, inzicht en vermogen tot zelfstandig toepassen wordt getest.
OP-leden
Bertel De Groote
|
|
