Trefwoorden
Psychodiagnostiek, medisch-model-denken, bio-psycho-sociaal model, psychodiagnostische tests en vragenlijsten, Statistiek II
Doelstellingen
Partim 1:
Dit vak draagt bij tot onder meer de volgende vakoverschrijdende basiscompetenties waarvan verwacht wordt dat een afgestudeerde bachelor in de toegepaste psychologie ze in zijn/haar bezit heeft.
De startbekwame bachelor TP beschikt over metacognitieve vaardigheden en kan:
- op het gebied van het diagnostisch handelen op een professionele, kritische, deontologische en ethisch verantwoorde manier observeren, diagnosticeren, mondeling en schriftelijk rapporteren en adviezen verstrekken vanuit de vraag van een cliënt, een cliëntsysteem of een opdrachtgever.
- op het gebied van het diagnostisch handelen psychologische testen functioneel kiezen en afnemen en de onderzoeksgegevens statistisch en klinisch ordenen en interpreteren.
- op het gebied van de informatie- en adviesverstrekking belangrijke wetenschappelijk onderbouwde literatuur en werkinstrumenten, databanken, digitale informatie en programma’s kritisch raadplegen en gebruiken.
- op het gebied van de research op een wetenschappelijk gefundeerde manier meewerken aan psychologisch onderzoek wat de planning, de voorbereiding, de uitvoering, de verwerking van de resultaten en de rapportering van de bevindingen betreft.
- op het gebied van de research recente wetenschappelijke evoluties en trends volgen en implementeren.
- op het gebied van algemene houdingen en attitudes beschikt hij/zij over een open geest, een creatief denk- en beslissingsvermogen
- op het gebied van algemene houdingen en attitudes is hij/zij gemotiveerd om levenslang bij te leren.
Partim 2:
Kansrekening:
De studenten
· Hebben kennis van de begrippen toevalsvariabele, kansen en kansverdeling
· Passen vlot reductietechnieken toe
· Begrijpen bivariate kansverdeling
· Passen vlot associatietechnieken toe
· Kennen de eigenschappen van de binomiale variabele
· Gebruiken de binomiale variabele
· Kennen de normale variabele
· Gebruiken de normale verdeling
· Kennen de Х² verdeling, de t-verdeling, de F-verdeling,
Inductieve statistiek:
De studenten
· Begrijpen puntschatting
· Begrijpen intervalschatting
· Kennen de theoretische hypothese, statistische hypothese en nulhypothese begrijpen toetsingsgrootheid en betrouwbaarheid
· De keuze van de toetsingsgrootheid
SPSS:
De studenten
· Gebruiken SPSS als handige tool
Leerinhoud
Partim 1:
In deze cursus wordt ingegaan op de verschillende evoluties die zich gedurende de twintigste eeuw hebben voorgedaan op het vlak van de psychodiagnostiek en de daaraan gekoppelde therapeutische interventietechnieken. Daarbij richten we onze aandacht op: 1) de oppositie die zich gedurende deze periode uittekende tussen wat men de ‘kwantitatief-psychiatrische’ en ‘kwalitatieve’ psychodiagnostiek zou kunnen noemen; en 2) de controversen tussen beide stromingen die tot op de dag van vandaag niets aan levendigheid hebben ingeboet. Ook gaan we in op de verschillende denkkaders die deze vormen van psychodiagnostiek/interventie schragen.
Meer specifiek komen voor wat betreft deze eerste vorm van psychodiagnostiek, de ‘kwantitatieve’, de volgende thema’s aan bod:
- Het door Kraepelin geïntroduceerde nosologisch (medisch-model) denken binnen de psychiatrie; de basisprincipes die haar onderstutten en het doel dat ze daarbij vooropstelt, zijnde het afbakenen van ziektebeelden, met een vastomlijnde symptomatologie, verloop en behandeling.
- De moderne diagnostische classificatiesystemen (in het bijzonder de DSM in haar opeenvolgende edities), die gefundeerd zijn op het nosologisch denken..
- De psychofarmacologische behandelingsstrategieën; de mogelijkheden en de grenzen ervan.
- De kritiek die dit medisch-model-denken heden ten dage krijgt te verduren door auteurs zoals Van Praag, Van den Hoofdakker en Zarifian en de alternatieven die zij voorstellen, in het bijzonder het bio-psycho-sociaal-model geïnspireerd op systeemtheoretische principes.
Voor wat het ‘kwalitatieve’ luik betreft, wordt dieper ingegaan op:
- De theoretische grondslagen van de structurele, psychodynamische psychodiagnostiek (de verschillende psychische structuren: neurose, psychose en perversie worden hierbij aangekaart).
Beide vormen van psychodiagnostiek, de kwantitatief-psychiatrische en de kwalitatief-psychodynamische, worden tegenover elkaar geplaatst in het licht van het actuele debat omtrent ‘psychofarmacologische behandeling en/of psychotherapie’. Hierbij wordt de link gelegd met het lichaam/geest vraagstuk.
Binnen het luik van de kwantitatieve psychodiagnostiek komen ook de belangrijkste testen en vragenlijsten aan bod die actueel worden gebruikt.
Partim 2:
Statistiek: Kansverdelingen. Statistisch schatten. Statistisch toetsen.
Na een korte inleiding waarin de belangrijkste principes en basisbegrippen van Statistiek aan bod komen, wordt na de beschrijvende statistiek uit het eerste jaar, kansrekening en inductieve statistiek de hoofdmoot van deze tweedejaarscursus.
Steekproef en populatie, betrouwbaarheid van steekproefgegevens en de standaardfout van meting van diverse statistische maten, significantieniveaus, alfa - en bètafouten ...vormen de noodzakelijke voorbereiding tot de theorie en de toepassing van de diverse basis - toetsmodellen die in de verdere hoofdstukken aan bod komen.
Na de betrouwbaarheidsbepaling van één score kan de stap gezet worden naar de vergelijking van en tussen twee waarden afkomstig van vergelijkbare steekproeven.
Bepalen van de significantie van verschillen tussen gemiddelden, medianen, standaarddeviaties, varianties, proporties en correlatiecoëfficiënten maakt de theoretische en met oefeningen geïllustreerde cursusinhoud uit.
Begincompetenties
Partim 1:
Het beheersen van de leerinhouden ‘biologische basis van het gedrag 1’ en ‘psychodiagnostiek 1’.
Voldoende notie hebben van de belangrijkste filosofische dilemma’s, in het bijzonder het lichaam/geest vraagstuk.
Partim 2:
Statistiek I
Inleiding in SPSS
Eindcompetenties
Partim 1:
Studenten:
Kenschetsen grondig de twee vormen van psychodiagnostiek, zijnde de ‘kwantitatief-psychiatrische’ (DSM) enerzijds en de ‘kwalitatieve’, structurele psychodiagnostiek anderzijds en hun respectievelijke theoretische basis, zijnde het medisch-model-denken en het psychodynamisch denkkader.
Argumenteren inzichtelijk de mogelijkheden en grenzen van psychofarmacologische behandeling en psychotherapie.
Verwerken kritisch doorgenomen relevante literatuur inzake psychodiagnostiek en psychologische hulpverlening.
Nemen kwalitatief professioneel op een initieel niveau de belangrijkste psychodiagnostische tests en vragenlijsten af die actueel worden gebruikt.
Duiden correct de praktische grenzen aan van de actueel belangrijkste psychodiagnostische tests en vragenlijsten.
Partim 2:
Voor de Bachelors in de toegepaste psychologie is statistiek een essentieel onderdeel in hun driejarige opleiding.
Interpreteren van test - en schooluitslagen, kwantitatieve gegevens omtrent houdingen, motieven,karakter... zijn slechts mogelijk wanneer men deze gegevens kan plaatsen in een referentiekader.
Hiertoe is de grondige kennis van statistische methoden, het kunnen toepassen van verwerkingsformules van essentieel belang.
Dit opleidingsonderdeel draagt bij tot de volgende eindcompetenties:
· beschikken over kennis, vaardigheden en attitudes op het vlak van wetenschappelijk onderzoek.
· de relevante methoden en technieken voor wetenschappelijk onderzoek en data-analyse kunnen selecteren en correct toepassen in specifieke gebieden.
Leermaterialen
Partim 1:
Syllabus (artikels).
Eigen notities.
Handleidingen van psychodiagnostische tests en vragenlijsten.
Partim 2:
·
· Syllabus (ook via blackboard)
· literatuurlijst via blackboard
· eigen notities
· aanbevolen literatuur:
o statistiek:
o spss:
· toepassingen (ook via blackboard)
Studiekosten
Partim 1:
+/- 10,00 euro (syllabus)
Partim 2:
Cursusmateriaal 10€
Studiebegeleiding
Partim 1:
Monitoriaat op afspraak en klassikale begeleiding van de werkcolleges en discussiegroepen.
Partim 2:
- interactie mogelijk via mail en blackboard
- voorbeelden van examenvragen en antwoorden
Onderwijsvormen
Partim 1:
Hoorcolleges.
Werkcolleges waarin psychodiagnostische testen en vragenlijsten onder de loep worden genomen en discussiegroepen waarbij relevante literatuur wordt doorgenomen.
Partim 2:
·
· Hoorcollege waarbij gestreefd wordt naar een zo interactief mogelijk onderwijsgebeuren. Problematisering en concretisering aan de hand van cijfermateriaal gevolgd door het theoretische kadering.
· Probleem gestuurd onderwijs, vertrekkend vanuit cases, teksten en cijfermateriaal in werkcolleges en begeleid zelfstandig leren.
Evaluatievorm
Partim 1:
Ene helft van de punten voor wat de hoorcolleges betreft: schriftelijk examen.
Andere helft van de punten voor wat betreft de werkcolleges en discussiegroepen: permanente evaluatie.
Periode: juni
Partim 2:
Permanente evaluatie (5 punten):
Verplicht maken van de toepassingen;
kritische bespreking en verwerking van cijfermateriaal;
Schriftelijk examen (statistiek): open vragen (10 punten)
PC examen (SPSS): toepassing (5 punten)
OP-leden
Partim 1:
Partim 2:
Alain Lescur
|
|
