Trefwoorden
b220-genetica, b220- cytogenetica, t490- biotechnologie, weefselcultuur
Doelstellingen
Dit opleidingsonderdeel is in het curriculum opgenomen omdat volgens het KB van 4 juli 2001 een medisch
laboratoriumtechnoloog belast moet kunnen worden met het uitvoeren van genetisch onderzoek
op in vitro stalen van menselijke oorsprong.
Dit opleidingsonderdeel wordt aangeboden in het curriculum op het moment dat de student een grondig inzicht
bezit in de biochemie, de bacteriologie, de organische scheidingstechnieken en de instrumentele chemie.
De bedoeling van dit opleidingsonderdeel is het verwerven van het inzicht en het opbouwen van een zekere parate
kennis op het terrein van de moleculaire biologie, de medische genetica, de moleculaire diagnose van aangeboren
en verworven aandoeningen, de genotypering, en de genetische manipulatie.
Wegens de inhoud van de materie en het gebruik van specifieke onderwijsvormen stimuleert dit opleidingsonderdeel
binnen het geheel van de opleiding de volgende algemene competenties:
Besef van maatschappelijke verantwoordelijkheid
Projectmatig werken
Vermogen tot kritische reflectie
Verticale coherentie:
Dit opleidingsonderdeel steunt rechtsreeks op het opleidingsonderdeel biochemie (2 MLT) en tevens op
de opleidingsonderdelen medische bacteriologie (2MLT), immunologie (2 MLT) en organische scheidingstechnieken (2 MLT).
Dit opleidingsonderdeel vormt op zijn beurt de basis voor het keuzevak moleculaire biologie (3 MLT) waar de studenten
moleculair biologische technieken leren uitvoeren die toegepast worden in het medisch routine laboratorium
voor de opsporing van verworven of aangeboren aandoeningen.
Horizontale coherentie :
Tussen het opleidingsonderdeel biotechnologie en de opleidingsonderdelen medische bacteriologie,
en hematologie, in vivo technieken en radioprotectie, Mycologie, parasitologie en virologie, klinische chemie
en kwaliteitszorg (3 MLT) wordt er verwezen naar relevante raakvlakken.
Leerinhoud
De leerstof is lineair geordend: er wordt verder gebouwd op de reeds geziene leerstof.
De erfelijke code
Omzetting van de erfelijke code in lichaamseigenschappen
Celdelingen
Klassieke overervingspatronen
Enkele monogene kenmerken en ziektebeelden
Mutaties: wijzigingen in de erfelijke code
DNA-technologie
Onderzoeksmiddelen
Onderzoekstechnieken
Diagnostische toepassingen (RFLP, ASO, de chip-technologie, DGGE en SSCP, FISH, genetische vingerafdruk,
RT-PCR voor de opsporing van CML, klonaliteitsanalyse in de hematologie)
Genetische manipulatie (Kloningsvectoren, genetische manipulatie van cellen, genetische manipulatie van planten,
genetische manipulatie van dieren, somatische gentherapie bij mensen, klonen van dieren en mensen)
Bijkomende thema’s :
- Voorstelling Projectmatig Wetenschappelijk Onderzoek
- Discussierondes onder begeleiding van David Van Bunder met thema’s uit de bio-ethische actualiteit,
die door de studenten zelf gekozen worden
Begincompetenties
Zie eindcompetenties van de opleidingsonderdelen (2 MLT)
biochemie
medische bacteriologie
immunologie
organische scheidingstechnieken
instrumentele chemie
Eindcompetenties
Algemene competenties
Besef van maatschappelijke verantwoordelijkheid
Deze competentie kunnen de studenten ontwikkelen via het geïntegreerd project en tijdens
de discussierondes en de hoorcolleges.
Indicatoren :
- schriftelijk een persoonlijke visie over maatschappelijke verantwoordelijkheid kunnen formuleren
(paper van het geïntegreerd project)
- mondeling een persoonlijke visie kunnen weergeven over de maatschappelijke verantwoordelijkheid
(tijdens de discussierondes en op het mondeling examen)
Projectmatig werken
Deze competentie kunnen de studenten ontwikkelen via het geïntegreerd project.
Het projectmatig werken wordt geëvalueerd via de beoordeling van een paper,
die de studenten schrijven in het kader van dit project.
Indicatoren :
- problemen analyseren en oplossen
- efficiënt gebruik maken van beschikbare informatie – en communicatiekanalen
- luistervaardigheid
- realiseren van een concreet gewenst eindresultaat tegen de afgesproken tijd
Vermogen tot kritische reflectie
Deze competentie wordt gestimuleerd tijdens de hoorcolleges, discussierondes en via het geïntegreerd project.
Indicatoren :
- eigen inbreng tijdens de discussierondes
- schriftelijke kritische reflectie over het geïntegreerd project
- mondeling weergeven van een kritische reflectie betreffende de inhoud van een artikel (eindexamen)
Beroepsgerichte competenties
Vakkenis en inzicht
Indicatoren :
- kennis van basisbegrippen
- kennis en inzicht in de verschillende technieken van de moleculaire biologie en de cytogenetica
- inzicht in de strategie voor het opsporen van een specifieke mutatie
- kennis en inzicht in de verschillende toepassingen van de moleculaire biologie in het medisch laboratorium
- kennis en inzicht in de verschillende toepassingen van de cytogenetica in het medisch laboratorium
- Eenvoudige artikels in verband met medische genetica, moleculaire biologie en biotechnologie
kunnen interpreteren en kritisch evalueren. Deze competentie wordt geëvalueerd op het eindexamen
Leermaterialen
1. Syllabus (cursusdienst Hogent):
Van Mechelen E., Samenvattende nota’s biotechnologie 3 MLT
2. Handboek (Cursusdienst Vesalius):
Cokelaere M., Craeynest P., Onze genen, Acco
3. Vakliteratuur
- Bibliotheek Departement Gezondheidszorg Vesalius :
Human molecular genetics 3, Strachan T., Read A., New York and New York Garland Science 2004
Molecular cell biology Lodish, Berk, Matsudaira, New York (N.Y.) Freeman 2004
Molecular diagnosis of genetic diseases, Elles R., Mountford R, Totowa, NJ Humana Press 2004
Principles of gene manipulation, Primrose S., Twyman R, Old, B., Oxford [etc.] Blackwell Science 2004
Essential iGenetics, Russell P.J., San Francisco [et al.] Benjamin Cummings 2003
Genetics a molecular perspective, Klug W.S., Michael R., New Jersey Prentice-Hall 2003
Molecular Biotechnology principles and applications of Recombinant DNA, Glick B.R. Pasternak, J. J., Washington ASM Press 2003
iGenetics study guide and solutions manual, Chase B.A., San Francisco [et al.] Benjamin Cummings 2002
Introduction to molecular medicine, Ross D.W., Pounds D., Berlin [etc.] Springer 2002
Problems and solutions for Strachan & Read’s human molecular genetics 2,
New York and New York Garland Science 2002
Color atlas of genetics, Passarge E., Wirth J., Stuttgart ; New York Thieme 2001
- ICT
- Links” op dokeos
- interactieve CD-ROM bij sommige van de hierboven vermelde boeken
Studiekosten
Syllabus theorie : € 4
Handboek: € 32
Studiebegeleiding
Moeilijkheden bij het verwerven van het inzicht in de leerstof of bij het realiseren van het project worden
door de student gemeld of door de docent opgemerkt en bijgestuurd door individuele begeleiding van de studenten
tijdens, voor of na de hoorcolleges. Peer teaching wordt eveneens aangewend om moeilijkheden bij het verwerven
van de leerstof te remediëren.
Op dokeos kunnen de studenten terecht voor bijkomende informatie, voor foto’s en
voor oefeningen en zelf testen.
Onderwijsvormen
De theorie en het inzicht in de materie wordt aangebracht via verschillende onderwijsvormen.
Allereerst zijn er de hoorcolleges waar (complexe) lesonderdelen worden ontrafeld. Hierop aansluitend
worden studenten aangemoedigd een eigen inbreng te leveren voor het uitdiepen van de leerstof
via begeleide zelfstudie en het voorstellen van thema’s voor de discussierondes.
Deze discussierondes worden begeleid door David Van Bunder en hebben als doel de kritische reflectie
en het besef van maatschappelijke verantwoordelijkheid te stimuleren.
Door het geïntegreerd project hebben de studenten persoonlijk contact
met mensen met een erfelijke afwijking en verrichten ze zelfstandig opzoekwerk.
Opdat de materie van dit opleidingsonderdeel nauw zou aansluiten bij de snelle evolutie binnen dit vakterrein
wordt er ook gebruik gemaakt van video materiaal (aangebracht door studenten en docent) en
wordt het Projectmatig Wetenschappelijk Onderzoek dat binnen onze BLT-opleiding opgestart werd,
voorgesteld door Peter Van Hauwe.
Dokeos vormt bij het toepassen van de verschillende onderwijsvormen een nuttig instrument.
Studenten kunnen hier terecht voor informatie (oefeningen, links, cursussen, beeldmateriaal, zelf testen) en
worden aangemoedigd om ook zelf interessante zaken op dokeos te plaatsen.
Evaluatievorm
Evaluatie van een paper i.v.m. het projectwerk 20 %
Studenten worden beoordeeld op basis van de inhoud van het interview, de informatie betreffende de mutatie
en de techniek(en) om ze op te sporen, de mogelijke behandelingen en therapieën, de kritische reflectie bij dit project,
de structuur en taalzuiverheid van de paper en de geraadpleegde bronnen.
Mondeling examen 80 %
Voor het mondelinge examen krijgen de studenten een schriftelijke voorbereidingstijd voor het beantwoorden van vragen
betreffende de leerstof. Vervolgens lichten de studenten hun antwoorden op de vragen mondeling toe en krijgen
ze een vraag zonder schriftelijke voorbereiding. Daarna krijgen de studenten een schriftelijke voorbereiding om enkele vragen
over een Engelstalig artikel (vakliteratuur) te beantwoorden. Deze antwoorden lichten ze tot slot mondeling toe.
OP-leden
Els Van Mechelen
Gastdocenten : Peter Van Hauwe, David Van Bunder
|
|
