Trefwoorden
b420-voeding, b530-cardiovasculair systeem, b480-endocrinologie, b550-gastro-enterologie, b560-nefrologie, b660-pediatrie, t430-levensmiddelentechnologie, b680-volksgezondheid
Doelstellingen
Toegepaste dieetleer en oefeningen toegepaste dieetleer zijn fundamentele opleidingsonderdelen binnen de opleiding Voedings- en dieetkunde.
Ze moeten de student voorbereiden op de uitoefening van het paramedisch beroep diëtist, wiens hoofdactiviteit erin bestaat de patiënt over zijn dieet te adviseren, volgens professionele procedures.
De doelstellingen van het opleidingsonderdeel zijn:
Toegepaste dieetleer
- kennen, kunnen uitleggen en toepassen van "gangbare" dieettherapieën, dieetconsensussen, dieetbehandelingsprotocollen;
- inzicht verwerven in de onderlinge relaties tussen bepaalde ziekten en diëten;
- kunnen motiveren omtrent de noodzaak van opvolgen van dieetrichtlijnen;
- gemotiveerd kiezen van een dieetbehandeling voor diverse ziektebeelden (en fasen) en dit voor specifieke situaties;
- kennen en gemotiveerd kunnen duiden van: aangewezen en te mijden voedingsmiddelen, bereidingswijzen en eventueel noodzakelijke dieetvoedingsmiddelen en voedingsmiddelen voor bijzondere voeding;
- kennen, toepassen en opstellen van equivalentielijsten;
- aangeven van variatiemogelijkheden voor voedingsmiddelen, bereidingstechnieken, afwerking en presentatie van gerechten en maaltijden;
- manifesteren van volgende beroepshoudingen: contactbereidheid, empathie, kritische ingesteldheid, leergierigheid, nauwkeurigheid, nemen van initiatief, organisatievermogen, patiëntgerichtheid, probleemoplossend gedrag, raadpleging van informatiebronnen, verantwoordelijkheidszin, zelfstandigheid,...
Oefeningen toegepaste dieetleer
- op gemotiveerde wijze een passende keuze kunnen maken uit mogelijke dieettherapieën/behandelingsstrategieën;
- op gemotiveerde wijze een dieetbehandeling kunnen uitwerken;
- op basis van analyse en interpretatie van gegevens: een dieetadvies ontwerpen en berekenen en dit op gestructureerde en gemotiveerde wijze; in termen van voedingsstoffen en voedingsmiddelen, al dan niet m.i.v. aanwending van voedingsmiddelen voor bijzondere voeding, gebeurlijk dieetvoedingsmiddelen, en dit voor de intra- en extramurale patiënt (individueel en in groep) rekening houdend met persoonlijke situaties en omstandigheden en conform de richtlijnen uit de "Handleiding Oefeningen Toegepaste Dieetleer";
- schriftelijk en mondeling formuleren van richtlijnen en praktische adviezen bij de ontworpen diëten;
- het aannemen van een kritische houding t.a.v. het gerealiseerde dieetadvies;
- manifesteren van volgende beroepshoudingen: empathisch vermogen, kritische ingesteldheid, leergierigheid, nauwkeurigheid, patiëntgerichtheid, probleemoplossend gedrag, raadpleging van informatiebronnen, ...
Leerinhoud
Toegepaste dieetleer
Trefwoorden: basisdiëten - dieetadvies voor: pathologieën van maagdarmstelsel - lever - pancreas - hart- en bloedvaten - diabetes mellitus - obesitas - nier - kinderdiëten - diagnostische diëten - totale enterale nutritie.
Inhoud cursus:
natriumbeperkt dieet, voedingsvoorschriften bij constipatie, dieet met verwerking van semi-synthetische vetten, dieet bij gastro-eusophageal reflux disease, hernia diafragmatica, voedingsvezelarm dieet, orale rehydratie, energieverrijkt dieet, eiwitverrijking, dieet bij irritable bowel syndroom, diverticulair lijden, dieet bij atherosclerotische hart- en vaatziekten, voedingen met gewijzigde consistentie, diagnostische en proefdiëten, dieet bij leverlijden, dieet bij pancreaslijden, lactosevrij en lactosearm dieet, galactosevrij dieet, evaluatie lichaamsgewicht en -samenstelling, energiebeperkte diëtiek, diabetesdieet, eiwitbeperkte diëtiek, kaliumbeperking, fosforbeperking, vochtbeperking, specifieke nefrologische dieetadviezen, glutenvrij dieet, dieet bij phenylketonurie
Oefeningen toegepaste dieetleer
Trefwoorden: dieetbehandeling - dieetadvies - gewichtsevaluatie - maten en gewichten - voedingsstoffenaanbevelingen - nutriëntentabellen
Inhoud cursus:
- Toelichtingen bij de oefeningen: doelstellingen van de oefeningen, keuze voedingsmiddelentabel, motivatie (theoretische en praktische), vaste kern, maaltijden- en menupatroon, V.S.E., menuvariatie, berekening, keuze van de aanbevolen hoeveelheden voedingsstoffen, bespreking van de berekening
- Toepassing op: natriumbeperking, laxerende dieetprincipes, voedingsvezelarm dieet, proefdiëten, dieet bij leverlijden, anti-atherogeen, ewitbeperking, totale enterale nutritie, energiebeperking, diabetes, glutenvrij, lactosevrij en lactosebeperkt, M.K.T.
Begincompetenties
Toegepaste dieetleer: leerinhoud van levensmiddelenleer m.i.v. technologie, van fysiologie van de voeding, van toegepaste voedingsleer, van anatomie en fysiologie, van pathologie en pediatrie.
Oefeningen toegepaste dieetleer: basis van levensmiddelenleer, toegepaste voedingsleer, oefeningen toegepaste voedingsleer,
Eindcompetenties
Deze opleidingsonderdelen dragen bij aan de ontwikkeling van volgende competenties:
Toegepaste dieetleer
ALGEMENE:
denk- en redeneervaardigheid;
verwerven en verwerken van informatie (m.i.v. ICT);
vermogen tot kritisch en reflectief denken en handelen;
zelfstandig werken;
creativiteit;
vermogen tot communiceren van informatie, ideeën, problemen en oplossingen;
ingesteldheid tot levenslang leren (zelfontplooiing);
pro-actieve houding m.b.t. beroepsvernieuwing;
nauwgezetheid/nauwkeurigheid;
BEROEPSGERICHTE:
methodisch handelen;
probleemoplossend werken;
werken volgens principes van kwaliteitszorg;
plannen en organiseren;
besef van maatschappelijke verantwoordelijkheid samenhangend met de beroepspraktijk;
BEROEPSSPECIFIEKE:
zelfstandig en (of) in multidisciplinair dienstverband een kwaliteitsvolle voedings- en of dieetbehandeling uit te voeren volgens vigerende beroeps- en gezondheidsstandaarden en op methodische wijze;
voedings- en dieetvoorlichting te initiëren, te plannen, te organiseren, uit te voeren en te evalueren en dit zowel aan individuen als aan groepen en dit zowel mondeling als schriftelijk;
adviserend en coördinerend te kunnen optreden met betrekking tot een kwaliteitsvol(le):
- bereiding en verstrekking van voedsel
- organisatie en beheer van een integrale voedingszorg;
resultaten van wetenschappelijk onderzoek en aanbevelingen op het gebied van voeding te vertalen in praktische adviezen naar consumenten / patiënten en beroepsgroepen die zich met voeding en/of gezondheid bezighouden;
te adviseren over kwaliteit en bruikbaarheid van voedsel / voedingsmiddelen / voedingsmiddelen voor bijzondere voeding;
de beginnende beroepsbeoefenaar bezit zelfkennis en zelfverantwoordelijkheid op het vlak van de eigen deskundigheid en eigen mogelijkheden;
Oefeningen toegepaste dieetleer
ALGEMENE:
denk- en redeneervaardigheid;
verwerven en verwerken van informatie (m.i.v. ICT);
vermogen tot kritisch en reflectief denken en handelen;
zelfstandig werken;
creativiteit;
vermogen tot communiceren van informatie, ideeën, problemen en oplossingen;
ingesteldheid tot levenslang leren (zelfontplooiing);
pro-actieve houding m.b.t. beroepsvernieuwing;
nauwgezetheid/nauwkeurigheid;
BEROEPSGERICHTE:
methodisch handelen;
probleemoplossend werken;
werken volgens principes van kwaliteitszorg;
interactief gedrag (empathie, samenwerken (team en interdisciplinair), schriftelijke communicatie);
besef van maatschappelijke verantwoordelijkheid samenhangend met de beroepspraktijk;
BEROEPSSPECIFIEKE:
zelfstandig en (of) in multidisciplinair dienstverband een kwaliteitsvolle voedings- en of dieetbehandeling uit te voeren volgens vigerende beroeps- en gezondheidsstandaarden en op methodische wijze;
voedings- en dieetvoorlichting te initiëren, te plannen, te organiseren, uit te voeren en te evalueren en dit zowel aan individuen als aan groepen en dit zowel mondeling als schriftelijk;
adviserend en coördinerend te kunnen optreden met betrekking tot een kwaliteitsvol(le):
- bereiding en verstrekking van voedsel
- organisatie en beheer van een integrale voedingszorg;
resultaten van wetenschappelijk onderzoek en aanbevelingen op het gebied van voeding te vertalen in praktische adviezen naar consumenten / patiënten en beroepsgroepen die zich met voeding en/of gezondheid bezighouden;
te adviseren over kwaliteit en bruikbaarheid van voedsel / voedingsmiddelen / voedingsmiddelen voor bijzondere voeding;
de beginnende beroepsbeoefenaar bezit zelfkennis en zelfverantwoordelijkheid op het vlak van de eigen deskundigheid en eigen mogelijkheden;
Leermaterialen
Toegepaste dieetleer
- syllabus: M. Kints, Toegepaste dieetleer + aanvullingen o.v.v. nota's door de student genomen tijdens de hoorcolleges
- de dieetlijsten van de Dieetafdeling - U.Z. Gent, de cholesterolconsensus, de voedingsinterventieprotocollen/dieetlijsten bij diabetes, de consensus van BASO, de glutenvrije merkartikelenlijst en handleiding
Oefeningen toegepaste dieetleer
- syllabus: M. Kints, Handleiding Oefeningen Toegepaste Dieetleer + aanvullingen o.v.v. nota's door de student genomen tijdens de hoorcolleges
Werkboeken:
- Nederlandse voedingsmiddelentabel, VOEDINGSCENTRUM; Utrecht, 2004 (ISBN 90 5177 039 1)
- Nevo-tabel, VOEDINGSCENTRUM; Den Haag, 2001 (ISBN 90-5177-037-5)
- Belgische voedingsmiddelentabel, NUBEL v.z.w.; Rijksadministratief centrum, Brussel, 2004 (ISBN 90-74362-07-9)
- Voedingsaanbevelingen voor België, Nationale Raad voor de voeding, Brussel, 2003 - Gratis te verkrijgen en klassikaal aangevraagd.
- Hoge Gezondheidsraad, Ministerie van sociale zaken, Volksgezondheid en Leefmilieu,
- "Maten en gewichten", handleiding voor gestandaardiseerde kwantificering van voedingsmiddelen in België (Brussel, 2005) - Gratis te verkrijgen en klassikaal aangevraagd.
- Zakwoordenboek der Geneeskunde, Coëlho; Arnhem, 2003 (ISBN 90 62284205)
- Dieetbehandelingsprotocollen (zie Toegepaste Dieetleer).
- Dieetlijsten (zie Toegepaste Dieetleer).
- Standaardkookboek (naar eigen keuze).
Studiekosten
Toegepaste dieetleer
- Syllabus Toegepaste dieetleer: (€ 0,03 / cursusblad x ± 1000 p.)= € ± 30
- Dieetlijsten Dieetafdeling - U.Z. Gent: € ±6
- Protocol dyslipidemie: € ±5,5
- Voedingsinterventieprotocol/dieetlijsten bij diabetes: € ±10
- Glutenvrije merkartikelenlijst en handleiding: € ±11,5
- Studiedagen, congressen,...: aantal (??) 3 x : € ±100
Oefeningen toegepaste dieetleer
- Syllabus Oef. Toegepaste Dieetleer: (€ 0,03 per cursusblad x 90 p.)= € ±2,75
- Nevo tabel - Nederlands voedingsstoffenbestand 2001: € ±36
- Belgische Voedingsmiddelentabel - Nubel: € ±7,5 €
- Nederlandse Voedingsmiddelentabel: € ± 13 €
- Zakwoordenboek der Geneeskunde - Coëlho: € ±29
- Weegschaaltje: € 12,5 à 40
- Rekenmachine: € ±7,5
Studiebegeleiding
Studiebegeleiding
- op afspraak
Onderwijsvormen
Toegepaste dieetleer
- doceren, onderwijsleergesprek, zelfstudie, autonome activiteiten
Oefeningen toegepaste dieetleer
- werksessies, groepswerk, onderwijsleergesprek, leergesprek, klasgesprek, gevalsmethode, huistaken, zelfstudie, autonome activiteiten
- klassikaal opgestarte oefeningen worden thuis afgewerkt en ter evaluatie (formatieve) ingeleverd.
Evaluatievorm
Toegepaste dieetleer (6/10 van 11 studiepunten)
- partieel, schriftelijk examen in januari 20 ÷ (van 6/10 van 11 studiepunten)
- mondeling examen met voorbereiding (al dan niet schriftelijk) in juni 80 ÷ (van 6/10 van 11 studiepunten)
Opm.: Enkel de mondelinge verwoording wordt geëvalueerd; de eventuele schriftelijke voorbereiding geldt als geheugensteun voor de student bij het naar voor brengen van de antwoorden en wordt niet als dusdanig verbeterd. De 3e vraag betreft een schriftelijk invullen van ruilwaarden, dewelke wel wordt verbeterd.
Voor de evaluatie van dit opleidingsonderdeel wordt een geïntegreerde kennis verwacht van: fysiologie van de voeding, voedingsleer, toegepaste voedingsleer en oefeningen, keukentechnologie familiale en diëtetische, experimentele keukentechnologie, levensmiddelenleer m.i.v. technologie, algemene en diëtetische, anatomie en fysiologie, pathologie, pathologie en dieetleer (kind), biochemie.
Oefeningen toegepaste dieetleer (4/10 van 11 studiepunten)
Hiervan gaat:
- 20% naar de permanente evaluatie van de oefeningen
- 80% naar het summatief schriftelijk examen, conform de gestelde eisen van de handleiding Oefeningen Toegepaste Dieetleer;
- voor deze schriftelijke evaluatie wordt een geïntegreerde kennis verwacht van: toegepaste voedingsleer en oefeningen, toegepaste dieetleer, pathologie, pathologie en dieetleer van het kind, keukentechnologie familiale, collectieve, diëtetische en experimentele, levensmiddelenleer m.i.v. technologie, diëtetische.
OP-leden
M. Kints
W. De Keyzer
A. Vandenhaute
|
|
