Trefwoorden
Sociale economie
Doelstellingen
Een maatschappelijk assistent verleent professionele diensten om het persoonlijk, interpersoonlijk en maatschappelijk functioneren van mensen te bevorderen. Hij vormt als het ware een brug tussen de mens en de samenleving
Dit impliceert dat hij/zij moet weten hoe die mens en hoe die samenleving in elkaar steken.
Aan dit laatste wil de cursus Sociale economie een bijdrage leveren. Heel wat maatschappelijke vraagstukken zijn immers van sociaal-economische aard : denken wij maar aan problematieken zoals loonvorming, inkomensverdeling, arbeidsgeschillen, ontgroening en vergrijzing van de bevolking, omvang en beheersbaarheid van de uitgaven voor sociale zekerheid, werkloosheid, milieuvervuiling versus economische groei en welvaart.
In deze en andere sociaal-economische problemen wil de cursus Sociale economie de student een ruimer inzicht geven, zodat de toekomstige maatschappelijk assistent in zijn streven naar maatschappelijk engagement, een voldoende genuanceerd beeld heeft van de mogelijkheden en begrenzingen van onze maatschappij op sociaal-economisch vlak.
De inhoud van dit opleidingsonderdeel kan gelinkt worden aan de inhoud van diverse andere opleidingsonderdelen over de volledige opleiding :
1) situering t.a.v. opleidingsonderdelen in het eerste opleidingsjaar :
1.1. Economie : in het opleidingsonderdeel Sociale economie wordt vaak gerefereerd naar een aantal economische basisbegrippen en wordt van de student verwacht dat hij/zij een redenering kan opbouwen waarbij ook rekening gehouden wordt met economische aspecten
1.2. Geschiedenis : thema's zoals de mondialisering van de maatschappij en mondiale tegenstellingen, de Noord-Zuid-verhoudingen met consequenties op het vlak van milieu, armoede en interdependentie, vanuit historisch perspectief, dragen bij tot een beter begrip van onderwerpen zoals ongelijke inkomensverdeling, de armoedeproblematiek in België en in de wereld, het spanningsveld tussen economie en milieu, ...
1.3. Sociologie : onderwerpen zoals sociale ongelijkheid en klassesocialisatie kunnen gelinkt worden aan thema's zoals ongelijke inkomensverdeling, loonvorming, armoede en bestaansonzekerheid, werkloosheid, e.a.
2) situering t.a.v. opleidingsonderdelen in het tweede opleidingsjaar :
2.1. Bijzondere vraagstukken sociologie : de sociologische benadering van actuele maatschappelijke problemen zoals de welvaartstaat, Noord-Zuid-verhoudingen en armoede vormen een nuttige aanvulling bij de behandeling van ongelijke inkomensverdeling
2.2. Samenlevingsopbouw : het opleidingsonderdeel Sociale economie kan mede een basis vormen waarop studenten kunnen terugvallen om zich kritisch op te stellen ten aanzien van het sociaal beleid en het welzijnsbeleid en om elkaar te kunnen bevragen over het maatschappijbeeld
2.3. Arbeidsrecht en Sociaal zekerheidsrecht : bij de bespreking van de determinanten van loonvorming, de inkomensverdeling, arbeidsgeschillen en de arbeidsmarkt wordt regelmatig naar begrippen uit deze opleidingsonderdelen verwezen
3) situering t.a.v. opleidingsonderdelen in het derde opleidingsjaar :
Sociaal overleg : voor de ontwikkeling van een kritische kijk op het sociaal overleg binnen onze welvaartstaat en de analyse van actuele gebeurtenissen (onderhandelingen, stakingen, ...) kan het opleidingsonderdeel Sociale economie mede een basis vormen waar studenten kunnen naar teruggrijpen
Leerinhoud
De cursus is opgebouwd rond zes thema's :
1. Determinanten van loonvorming : begrippen, loontheorieën, de loonstructuur, de loonvorming, loonsoorten, de loonshoogte en de werkgelegenheid, loonindexering
2. De verdeling van het nationaal inkomen : begrip, soorten inkomensverdelingen, armoede in België, armoede in de wereld
3. Arbeidsgeschillen : soorten, belangrijkste uitingsvormen van open conflicten, oorzaken en gevolgen van een werkstaking, analyse van werkstakingen in de tijd, middelen om een staking te breken
4. De arbeidsmarkt : begrip, bevolking en economie, de actieve bevolking, tewerkstelling en werkloosheid
5. Economie en milieu : begrip milieueconomie, grenzen van de economische groei, oorzaken van milieudegradatie, gebruik van het marktmechanisme om het milieu te beschermen, wegen voor de toekomst
6. Economie en ethiek : economische ethiek, evaluatie van de werking van de economie vanuit ethisch standpunt
Begincompetenties
Basisinzicht in inhoudskader vak "Economie" (1ste jaar)
Eindcompetenties
De studenten :
1) lichten correct de determinanten van loonvorming toe
2) lichten correct de verdeling van het nationaal inkomen toe en verdedigen hieromtrent hun eigen mening
3) schetsen de armoedeproblematiek in België en in de wereld en reflecteren kritisch en objectief over mogelijke oplossingen
4) definiëren correct de verschillende soorten arbeidsgeschillen en hun belangrijkste uitingsvormen en duiden correct de oorzaken en de gevolgen van een werkstaking aan en de middelen om een werkstaking te breken
5) definiëren correct het begrip arbeidsmarkt en duiden correct de determinanten van vraag en aanbod op de arbeidsmarkt aan
6) schetsen de omvang en de evolutie van de wereldbevolking en de Belgische bevolking, en de evolutie, de structuur en de verdeling naar sectoren van de Belgische actieve bevolking
7) schetsen de werkloosheidsproblematiek in België en reflecteren kritisch en objectief over mogelijk oplossingen
8) duiden correct de verbondenheid van economie en milieu aan, schetsen correct de milieuproblematiek en reflecteren kritisch en objectief over mogelijke oplossingen
9) definiëren correct het begrip economische ethiek en evalueren de werking van de economie vanuit ethisch standpunt
Leermaterialen
Cursus
Studiekosten
Cursus: ongeveer 8,00 EUR
Studiebegeleiding
Groepsmonitoraat op afspraak.
Onderwijsvormen
Hoorcollege met mogelijkheid tot vraagstelling.
Evaluatievorm
Examen: ja
Periode: juni
Vorm: schriftelijk
OP-leden
Jacques DE BRUYCKERE
|
|
