Beheersing van eigen stem en spraak
Een basisdoelstelling van dit clusteronderdeel is de student voor te bereiden op het uitoefenen van een spreekberoep. Dit geldt zowel voor logopedisten als audiologen. Voor wat de logopedisten betreft, heeft het clusteronderdeel ‘Beheersing van eigen stem en spraak’ nog een vervolg met het oog op vervolmaking in het tweede en derde jaar van de opleiding. Voor het eerste jaar beoogt men volgende doelstellingen:
- de student kan zijn auditieve vaardigheden aanwenden voor identificatie
- en discriminatie van aspecten van stem en spraak
- de student heeft inzicht in het eigen stem- en spreekgedrag
- de student heeft ook inzicht in het stem-en spreekgedrag van anderen
- de student kan de aangeleerde vaardigheden correct uitvoeren en demonstreren
- de student kan de aangeleerde vaardigheden beoordelen en bijsturen bij zichzelf en bij anderen
- de student kan de juiste vakterminologie gebruiken
- de student kan een correcte articulatie herkennen en kan eventuele fouten bij zichzelf analyseren en bijsturen
- attitude van positief omgaan met kritiek en op een empathische wijze opmerkingen geven aan medestudenten

Vakliteratuur en stellen
Taalbeheersing moet zich voor beide disciplines ook manifesteren op het punt van vakliteratuur, inbegrepen de anderstalige vakliteratuur. Binnen de paramedische beroepsbeoefening wordt immers steeds uitgegaan van een wetenschappelijke basis. Dit clusteronderdeel heeft tot doel de studenten vaardig te maken in het verkennen van verschillende wetenschappelijke bronnen voor Nederlandstalige en anderstalige vakliteratuur, zodat ze in staat zijn om artikels, boeken en websites op te zoeken, door te nemen, kritisch te evalueren, inzichtelijk te verwerken en op bevattelijke wijze te synthetiseren. De student dient ook zijn eigen leerproces m.b.t. het opzoeken en verwerken van wetenschappelijke literatuur kritisch te evalueren. Gezien het gaat om een algemene competentie waarop verscheidene andere opleidingsonderdelen een beroep doen, hoort dit clusteronderdeel in het eerste jaar thuis. Hier wordt meteen ook een basis gelegd voor opleidingsonderdelen in de studiejaren die volgen, o.a. voor stage en scriptie.

Leerinhoud
Orthografie
LECTOR: Els De Rycke
De spellingsregels en oefeningen met specifieke aandacht voor de nieuwte spellingshervormingen.

Vakliteratuur en stellen
LECTOREN: Catherine De Vos, Fleur Gailly, Paul Corthals
Tijdens de eerste sessies krijgen de studenten toelichting over en een demonstratie van het verzamelen van literatuur. Dit wordt gevolgd door opdrachten rond het zelfstandig opzoeken van zowel artikels, boeken als websites i.v.m. een zelfgekozen en goedgekeurd onderwerp. Het thema en de gezochte bronnen moeten voldoen aan vooraf vastgelegde criteria. De opdrachten omvatten het correct weergeven van de referenties van de verzamelde bronnen en het synthetiseren van de verzamelde informatie, opnieuw volgens vooraf vastgestelde criteria, maar ook de gegevens te beoordelen en erover te reflecteren. Specifiek voor stellen worden korte fragmenten uit actuele anderstalige publicaties via het elektronisch leerplatform ter verwerking aangeboden.

Beheersing van stem en spraak
LECTOREN: Carla Ochelen, Veerle Willockx, Fleur Gailly Relaxatie, houding, ademhaling, articulatie, vaardigheidsoefeningen voor de articulatoren, steminzet, slikken, mondgedrag, training van de auditieve sensibiliteit, leestempo.

Begincompetenties
Orthografie
De studenten kennen de spellingsregels en kunnen deze toepassen in het eigen spontaan schrijven, zoals voorzien in de eindtermen voor het middelbaar onderwijs.

Vakliteratuur en stellen
Correct kunnen toepassen van Nederlandse grammatica en spelling. Passieve kennis van vooral (geschreven) Engels. Een tekst in digitaal formaat kunnen aanleveren.

Beheersing van stem en spraak
Er is geen voorkennis vereist. Beschikken over goed functionerende NKO-organen. Zie in dit verband de screenende vragenlijst en het bilan bij de inschrijving (ook op de website). Naar aanleiding van het logopedisch bilan wordt een advies geformuleerd. dit kan een verwijzing naar een logopedist en/of een andere discipline inhouden. De attitude om het eigen spreken te optimaliseren is een vereiste.

Eindcompetenties
Orthografie
De studenten perfectioneren hun kennis en inzicht in de orthografische regels van het Nederlands. Zij kunnen deze kennis toepassen in hun eigen schrijven. Bijzondere aandacht voor spellingshervorming en de werkwoordspelling.

Vakliteratuur en stellen
De student kan wetenschappelijke (onderzoeks)literatuur opzoeken, kritisch evalueren en verwerken en bevattelijk synthetiseren in functie van research, onderwijs en bijscholing. Hij maakt daarbij adequaat gebruik van de Nederlandse taal. Hij kan geëigende informatiebronnen en specifieke wetenschappelijke literatuur ontsluiten en aanwenden als basis voor levenslang leren. Daarnaast mikt dit clusteronderdeel ook op competenties zoals kritische ingesteldheid, leergierigheid en zelfstandigheid.

Beheersing van stem en spraak
De student moet een eutone houding en correcte ademhaling kunnen demonstreren. De articulatie moet correct zijn, het spreek- en leestempo moet aangepast zijn. De student moet een correct mond- en slikgedrag vertonen. De student moet voldoende luid en met een correcte steminzet kunnen spreken.

Leermaterialen
::Voor meer informatie, klik hier::
Orthografie
De Schrijver & Neyt, Handboek Spelling, Wolters Plantyn, ISBN: 90 301 8650x . De Schrijver, Oefenboek spelling, Wolters Plantyn, ISBN: 90 309 7536 0. Woordenlijst Nederlandse taal (groen boekje), uitg. Standaard 90-5108-150-2

Vakliteratuur en stellen
Syllabus, opdrachtenbundel, documenten op elektronisch leerplatform. Jochens, Coëlho zakwoordenboek der geneeskunde, uitg. Elsevier. Corthals, Van Borsel, Van Lierde: Vertaalwoordenboek logopedie en audiologie, uitg. Acco ISBN 9-789033-453960

Beheersing van stem en spraak
FRANKEN, M.C. en KOOYMAN, P.G.C., Spreken en zingen, Van Gorcum, Asse (Ndl) 1994.
HUYBRECHTS,G. Articulatie in de praktijk, Vocalen en diftongen (deel 1), Consonanten (deel 2) Acco, Leuven, 1999.

Studiekosten
Geraamde totaalprijs: 160.0 EUR
De geraamde totaalprijs geldt voor handboeken en kopies . Nota bene: Verscheidene handboeken worden ook gebruikt voor andere opleidingsonderdelen in hetzelfde jaar (o.a. het opleidingsonderdeel 'Logopedie') en blijven geldig in de volgende jaren.

Studiebegeleiding
Orthografie
Monitoraten worden georganiseerd. Hierin worden extra oefeningen en extra uitleg gegeven.

Vakliteratuur en stellen
Er zijn een viertal feedbackmomenten voorzien, verspreid over het academiejaar en in verschillende fasen van de opdrachtenreeks (vb. feedback m.b.t. het gekozen onderwerp, feedback m.b.t. de gekozen artikels, boeken en websites). De studenten kunnen hier voor intekenen. De studenten kunnen ook zelf het initiatief nemen om extra begeleiding te vragen. Feedback over de ingediende stukken is ten allen tijde mogelijk. Er wordt (o.m. voor stellen) gebruik gemaakt van het elektronisch leerplatform (studentenpublicatie-functie) om gerichte feedback te geven en deze feedback wordt uiteindelijk opengesteld voor de groep opdat iedere student van iedere student zou kunnen leren.

Beheersing van stem en spraak
Monitoraat op voorziene uren of op afspraak.

Onderwijsvormen
Orthografie
Doceren, vraaggesprek, opdrachten/oefeningen thuis uitwerken en in de klas bespreken, begeleide zelfstudie.

Vakliteratuur en stellen
Informatiesessie met uitleg over het doel en de werkwijze van het vak ‘vakliteratuur’ tijdens de onthaalweek in het eerste jaar, instructiesessie (in kleinere groepen) in de bibliotheek met begeleide oefening op het leren opzoeken van informatie via de beschikbare bronnen. Vervolgens werken de studenten zelfstandig verder aan de opdracht. Hierbij zijn enkele feedbackmomenten voorzien (cf. supra) en individuele begeleiding mits afspraak is steeds mogelijk. Studentenpublicaties maken op het elektronisch leerplatform. Discussieforum op het elektronisch leerplatform.

Beheersing van stem en spraak
Logopedisch bilan, duiding en uitleg bij de verschillende vaardigheden, invullen van diverse opdrachten, demonstraties, aanvullende oefeningen beschikbaar in het competentielabo, inoefening met feedback en bijsturing, bespreking video-opnames goede/slechte sprekers

Evaluatievorm
Orthografie 15%
LECTOR: Els De Rycke
Permanente evaluatie via toetsen (tijdens de lessen): 1/4 van de punten Schriftelijk examen (dictee): 3/4 van de punten. Belangrijk: studenten moeten voor het vak spelling afzonderlijk slagen met het oog op de stages in het tweede en derde jaar ; dit betekent dat in geval van een tekort voor spelling afgeweken wordt van het principe van het gewogen clustergemiddelde voor het opleidingsonderdeel Spraak- en Taalbeheersing.

Vakliteratuur en stellen 25%
LECTOREN: Catherine De Vos, Fleur Gailly, Paul Corthals
Tegen vooraf opgegeven deadlines worden de verschillende opdrachten voor vakliteratuur ingediend. Het eindtotaal wordt berekend op basis van alle opdrachten samen en a.d.h.v. verschillende vooraf opgegeven criteria. Wanneer een student voor vakliteratuur minstens 10 op 20 heeft behaald in de eerste examenperiode, dient de student voor dit vak geen examen meer af te leggen in de tweede examenperiode.

Beheersing van stem en spraak 60%
LECTOREN: Carla Ochelen, Veerle Willockx, Fleur Gailly
Permanente evaluatie, tussentijdse evaluatie, eindevaluatie na volledige lessenreeks. Praktische mondelinge proef. Wanneer een student voor de deelbeoordeling van beheersing van stem en spraak geen 10/20 behaald heeft in de eerste examenperiode, dient de student voor dit deel van het opleidingsonderdeel opnieuw examen af te leggen in de tweede examenperiode.

OP-leden
Els Derycke (els.derycke@hogent.be) Catherine De Vos (catherine.devos@hogent.be) Carla Ochelen (carla.ochelen@hogent.be) Veerle Willockx (veerle.willockx@hogent.be) Fleur Gailly (fleur.gailly@hogent.be) Paul Corthals (paul.corthals@hogent.be)