Trefwoorden
Praktijk van het orthopedagogisch handelen
Doelstellingen
Praktijk van het orthopedagogisch handelen 1 in het eerste jaar orthopedagogiek is een essentieel onderdeel binnen de opleiding. Enerzijds geldt het als voorbereiding op de stages in modeltraject twee en modeltraject drie en anderzijds biedt het een praktijkgerichte ondersteuning van een aantal opleidingsonderdelen in het eerste modeltraject.
Het is rond een drietal peilers opgebouwd:
- het beroepsprofiel van een gespecialiseerde opvoeder-begeleider en daaraan gekoppeld inzicht in het eigen zelfbeeld
- werkveld- en doelgroepexploratie
- de basis van het methodisch-(ortho)agogisch handelen.
Praktijk van het orthopedagogisch handelen 1 wil de studenten met elk van deze peilers vertrouwd maken en hen daartoe de noodzakelijke vaardigheden laten verwerven. We trachten een graduele verdieping te bewerkstelligen in de verschillende leerniveaus (weten, inzien, toepassen en integreren) met een sterk accent op enerzijds de leerinhouden kennis, maar anderzijds ook op vaardigheden en attitudes.
Het opleidingsonderdeel wil deze doelstellingen concreet vorm geven door volgende competenties uit het opleidingsprofiel te ondersteunen:
- Vanuit een kritische orthopedagogische invalshoek, een pluralistische houding en de solidariteitsgedachte, maatschappelijke systemen en het beleid te sensibiliseren om de belangen van de personen met ondersteuningsbehoeften behartigen.
o De orthopedagogische modellen toetsen aan de realiteit en erover reflecteren.
o Het persoonlijk referentiekader (h)erkennen en situeren binnen de theoretische kaders.
- Vanuit zijn eigenheid, en theoretisch ondersteund, op een kritische, communicatieve en creatieve manier professioneel handelen.
o Op een creatieve en theoretisch onderbouwde manier vaardigheden en methoden hanteren in de orthopedagogische hulpverlening.
o Doelgericht communicatieve competenties hanteren in het professioneel handelen.
o Voortdurend en systematisch reflecteren over de wijze waarop hij vanuit zijn eigenheid en in interactie met de anderen, gestalte geeft aan het professioneel functioneren.
- Organiseren en begeleiden van processen (verzorging, begeleiding en behandeling) met betrekking tot het dagelijks leven.
o Met aandacht voor de verschillende grondvormen, sociaal en muzische agogische vaardigheden en methoden hanteren in de verzorging , begeleiding en behandeling.
o Begeleiden van groepen in hun verschillende groepsdynamische processen.
o Ontwikkelen, ondersteunen en of verbreden van de natuurlijke sociale netwerken en/of het professionele vangnet van de cliënt.
- Kritisch reflecteren op het functioneren.
o Reflectie als een instrument hanteren bij het ontwikkelen van een professionele houding.
o Verschillende invalshoeken en kaders hanteren bij het reflecteren over het orthopedagogisch handelen.
o Systematisch reflecteren als basisattitude.
- Inzicht hebben in de beperktheden van de eigen competenties en de bereidheid om deze bij te sturen.
o Op basis van kritische reflectie de eigen kwaliteiten en beperktheden inzichtelijk identificeren.
o Zelfstandig een leertraject uitwerken dat leidt tot verdieping en ontwikkeling van deskundigheid.
o Kritisch reflecteren over het handelen en de eigen keuzes hierbinnen.
Leerinhoud
- Beroepsprofiel van een gespecialiseerde opvoeder/begeleider, gekoppeld aan inzicht in eigen zelfbeeld.
- Werkveld- en doelgroepexploratie (bezoeken, gastsprekers,…).
- Netwerkondersteuning: gedurende het semester engageert elke student zich om 4 uren kennis te maken met een bepaalde doelgroep. Deze 4 uren vallen buiten de lesuren en zijn dus C-uren.
- EHBO
- Inleiding tot methodisch-(orthop)agogisch handelen:
o Methodisch handelen : doelstellingen leren formuleren en operationaliseren, methodieken, reflecteren
o Communicatie : vertaling van systeem- en communicatietheorie naar praktijksituaties
o Observatie : soorten observaties, doelstelling van observatie, objectiviteit versus subjectiviteit, observatiesystemen, interpreteren, objectief versus subjectief observeren,
o Verwerven van ICT vaardigheden eigen aan de leeromgeving en het beroep van opvoeder/begeleider
Begincompetenties
Eindtermen secundair onderwijs.
Eindcompetenties
Het opleidingsonderdeel beoogt volgende eindcompetenties:
- Op het niveau weten/inzien; de student:
o Reflecteert kritisch zowel schriftelijk als mondeling rond de kennis van de eigen leefwereld, de eigen mogelijkheden en beperkingen.
o Situeert correct door kennis van het beroepsveld en de sociale kaart het eigen beroep en organisatie binnen het raamwerk van de hulpverlening.
- Op het niveau toepassen; de student:
o Ontwikkelt met oog voor sfeer, op basis van een analyse van de doelgroep en/of situatie activiteiten in het kader van sport en spel, bezigheid, animatie, expressie en creativiteit waarbij de cyclus 'programmatie -uitvoering - evaluatie' met zorg wordt uitgebouwd.
o Hanteert op een initieel niveau correct sociaal-agogische vaardigheden binnen opgelegde opdrachten en activiteiten.
o Toont, tijdens de contacturen en in de activiteiten, t.a.v. zichzelf, anderen en het werkveld zin voor de essentiële attitudes die behoren tot het beroepsprofiel.
Leermaterialen
::Voor meer informatie, klik hier::
- Cursus (kan aangekocht worden via de cursussendienst van Soag)
- Ter Horst, W. (1999). Het herstel van het gewone leven. Uitgeverij Bohn Stafleu Van Loghum (vierde druk).
Studiekosten
50 euro (verplaatsingsonkosten werkveldexploratie, fotokopieën, materiaal, theater, activiteiten,…)
Studiebegeleiding
Mogelijkheid tot individuele consultatie bij de betrokken praktijklector.
Onderwijsvormen
Ervaringsleren, leergesprekken,werkcolleges, infoverstrekking, projectwerk, zelfstudie, groepsdiscussies, demonstraties, gastsprekers, excursies, begeleid zelfstandig leren.
Evaluatievorm
1) Schriftelijk examen met open vragen (40%):
De wijze van examineren is conform de wijze waarop de leerinhoud ingeoefend werd in de lessen.
2) Opdrachten (40%):
Opdrachten zullen via een bundel opdrachtformats tijdig medegedeeld en uitgelegd worden aan de studenten tijdens de contacturen.
Gelinkt aan de actualiteit en/of inspelend op ervaringen van de studenten binnen de onderwijsrealiteit van dit opleidingsonderdeel kunnen ook ad hoc opdrachten gedurende het semester gegeven worden.
Deze opdrachten worden verzameld in een werkmap die op het einde van het semester wordt afgegeven.
De map bevat:
- mediataak
- taak rond methodisch handelen
- reflectieverslagen
- een zelfreflectieverslag op basis van een sterkte-zwakte analyse van zichzelf
- een taak rond documentatie
- een taak rond EHBO
- een verslag rond netwerkondersteuning
- taken ICT
3) Permanente evaluatie (20%):
Permanente evaluatie richt zich op de basiselementen van competentiegericht opleiding nl kennis, vaardigheden en attitudes (attitudekaart). Hierbij wordt het leer- en groeiproces centraal gesteld. Het volgen van alle inhoudsonderdelen van dit opleidingsonderdeel is een vereiste.
2de zittijd:
Naast een schriftelijk examen met open vragen (40%) wordt er een vervangopdracht voorzien voor de student. Meer specifiek doet de student tijdens de zomervakantie 5 volle werkdagen vrijwilligerswerk (20%). De student krijgt hiertoe een begeleidende bundel met opdrachten (40%). De begeleiding wordt opgenomen in de organisatie, die eveneens een begeleidende bundel ontvangt. Nadien volgt een nagesprek met de voorziening en betrokken praktijklector.
OP-leden
Bob Buysse: Bob.Buysse@hogent.be
Aimé Calès: aime.cales@hogent.be
Geert Callebaut: geert.callebaut@hogent.be
Goedele De Nil: goedele.denil@hogent.be
Chris De Rijdt: chris.derijdt@hogent.be
Inge De Waele: ingrid.dewaele@hogent.be
Bart D'Hauwe: bart.dhauwe@hogent.be
Patrick Pevenage: patrick.pevenage@hogent.be
Nicole Schoofs: nicole.schoofs@hogent.be
Marie-Anne Staessens: marieanne.staessens@hogent.be
Johan van Daal: johan.vandaal@hogent.be
Chris Van Dam: chris.vandam@hogent.be
Lieve Van Mulders: lieve.vanmulders@hogent.be
Inge Willem: ingeborg.willem@hogent.be
|
|
