ORTHOPEDAGOGIEK 2
 
Wordt gegeven in 1st jaar professionele Bachelor in de orthopedagogie
Hoorcollege [A] 36.0
Werkcollege [B] 12.0
Begel. zelfst./extern werk [C] 8.0
Totale studietijd [D] 168.0
Studiepunten [E] 6
Niveau inleidend
Creditcontract? toelating nodig
Examencontract?
Onderwijstaal Nederlands
Titularis Katia PERQUY
Referentie SCORTH01A00022
 
Trefwoorden
Orthopedagogiek

Doelstellingen
Het uitgangspunt voor de hulpverlening van de bachelor in de orthopedagogie berust op de kennis over de aard en de complexiteit van de verschillende doelgroepen. Orthopedagogiek 2 omvat de beeldvorming over kinderen en jongeren met gedrags-en emotionele problemen en kinderen en jongeren met enkele specifieke ontwikkelingsstoornissen enerzijds en de beeldvorming over bejaarden, zieke kinderen, personen met een niet-aangeboren hersenletsel, geïnterneerden, personen met een andere etnisch-culturele achtergrond, personen die middelen misbruiken, personen met een psychiatrische problematiek en thuislozen , anderzijds.
Studenten maken kennis met de orthopedagogische werkvelden gerelateerd aan bovengenoemde doelgroepen.
Het opleidingsonderdeel wil deze doelstelling concreet vorm geven door volgende competenties uit het opleidingsprofiel te ondersteunen:
        - Vanuit een professionele houding een antwoord op maat geven, verbaal en non-verbaal, aan de hulpvragen van de cliënt.
                o Op een professionele manier een begeleidingsrelatie uitbouwen, binnen de context van het dagelijkse leven.
        - Organiseren en begeleiden van processen (verzorging, begeleiding en behandeling) met betrekking tot het dagelijks leven.
                o Ontwikkelen, ondersteunen en/of verbreden van competenties m.b.t. zelfzorg, wonen, sociale vaardigheden en communicatie, maatschappelijke redzaamheid, zelfbepaling, gezondheid en veiligheid, leren, vrije tijd en werken.
        - Op een pedagogisch doordachte wijze cliënten begeleiden in hun levensloop.
                o Een klimaat en professionele relaties tot stand brengen waarin cliënten optimale ontwikkelings- en ontplooiingskansen krijgen.
                o Bevorderen en ondersteunen van de verschillende aspecten in de ontwikkeling (morele, affectieve, sociale, lichamelijke en cognitieve).
        - Op een correcte wijze mondeling en schriftelijk communiceren met vertegenwoordigers van het eigen en andere beroepenveld en met significante anderen.
Orthopedagogiek 2 situeert zich in het begin van de opleiding omdat het de focus legt op de beeldvorming van kinderen en jongeren met gedrags- en emotionele problemen en enkele specifieke ontwikkelingsstoornissen enerzijds en op de beeldvorming over een aantal bijzondere doelgroepen anderzijds. De kennis van de aard en complexiteit van de diverse doelgroepen is het onontbeerlijke uitgangspunt voor het hulpverlenend handelen van de bachelor in de orthopedagogie. Het is belangrijk dat de student reeds bij de aanvang van de opleiding een zo volledig mogelijk overzicht krijgt van het orthopedagogische werkveld.
Dit opleidingsonderdeel is gekoppeld aan ‘Praktijk van het Orthopedagogisch handelen 1 en 2’ van de opleiding. Er is een link met ‘Orthopedagogiek 1’ waar wordt ingegaan op de biologische basis van het gedrag. Het opleidingsonderdeel ‘Orthopedagogisch Handelen 1’ gaat verder in op het planmatig handelen met de besproken doelgroepen . Het opleidingsonderdeel ‘Orthopedagogisch Handelen 2’ enerzijds en ‘Orthopedagogische kaders’ anderzijds reiken ons respectievelijk methodieken en visies aan in het omgaan met de besproken doelgroepen.

Leerinhoud
- Het werkveld van de Bijzondere Jeugdbijstand.
- Problematische opvoedingssituaties in multiprobleemgezinnen:
        o Kindermishandeling
        o Verwaarlozing.
- Orthopedagogische doelgroepen (Definitie – etiologie – classificatie – diagnostiek – begeleiding):
        o Kinderen en jongeren met gedrags-en emotionele problemen
        o Kinderen en jongeren met ontwikkelingsstoornissen:
                * Kinderen met ADHD
                * Kinderen met oppositioneel-opstandig en antisociaal gedrag
                * Kinderen met hechtingsstoornissen
                * Kinderen met leerstoornissen
- Bijzondere doelgroepen (Definitie – etiologie – classificatie – begeleiding):
        o Bejaarden
        o Zieke kinderen
        o Personen met een niet-aangeboren hersenletsel (NAH)
        o Geïnterneerden
        o Personen met een andere etnisch-culturele achtergrond
        o Personen die middelen misbruiken
        o Personen met een psychiatrische problematiek
        o Thuislozen
- Het werkveld gekoppeld aan de hierboven vermelde bijzondere doelgroepen

Begincompetenties
Eindtermen secundair onderwijs.

Eindcompetenties
De competenties uit het opleidingsprofiel vermeld in het luik 'doelstellingen' worden integratief ondersteund door volgende eindcompetenties van het opleidingsonderdeel:
        - Op het niveau weten/inzien; de studenten:
                o Definiëren correct het orthopedagogisch lexicon.
                o Beschrijven diverse doelgroepen en onderscheiden goed de essentie in etiologie en classificatie van de besproken doelgroepen.
                o Omschrijven met zin voor volledigheid het agogische werkveld en kunnen hier kritische bedenkingen bij formuleren.
                o Hanteren de orthopedagogische begrippen op een correcte wijze in schriftelijke zowel als in mondelinge communicatie.
        - Op het niveau toepassen; de studenten:
                o Weerhouden, vertrekkende vanuit aangereikte voorbeelden, bijzondere aandachtspunten bij de begeleiding de verschillende doelgroepen.

Leermaterialen
::Voor meer informatie, klik hier::
- Broekaert, E. & Van Hove, G. (redactie) (2005). Handboek bijzondere orthopedagogiek. Antwerpen, Apeldoorn: Garant.
- Vanderplasschen, W., Vandevelde, S., Claes, C., Broekaert, E. & Van Hove, G. (2006). Orthopedagogische werkvelden in beweging: organisatie en tendensen. Antwerpen, Apeldoorn: Garant.
- Syllabus (te verkrijgen op de cursusdienst).
- Nederlandstalige en/of anderstalige artikelen.

Studiekosten
30 euro

Studiebegeleiding
De lectoren zijn steeds aanspreekbaar tijdens of na de lessen en op afspraak.
Voor opdrachten wordt feedback voorzien. Feedbackmomenten worden in de les zowel als via Dokeos meegedeeld.

Onderwijsvormen
- Interactieve hoorcolleges; concretisering met beeldmateriaal.
- Geleide (verwerkingsopdrachten).
- Casuïstiek.

Evaluatievorm
Dit opleidingsonderdeel wordt geëvalueerd na het 2de semester.

De examens richten zich op de leerinhoud en eindcompetenties van dit opleidingsonderdeel. Het aantal vragen wordt bepaald naar haalbaarheid binnen de voorziene examineringtijd.
1) Schriftelijk examen (85% van de punten) met open vragen op kennis-, inzichts- en toepassingsniveau.
2) Groepswerk (15% van de punten)
Bij gewettigde afwezigheid voor groepswerk kan uitzonderlijk een vervangopdracht gegeven worden, die men inlevert voor de aanvang van de 1ste zittijd.

2de zittijd:
een schriftelijk examen (100% van de punten).

OP-leden
Perquy Katia: Katia.Perquy@hogent.be
Stijn Vandevelde: Stijn.Vandevelde@hogent.be