Trefwoorden
b230- Microbiologie, b230- Bacteriologie, b510- infecties, t500- veiligheidstechniek
Doelstellingen
Dit opleidingsonderdeel is in het curriculum opgenomen omdat volgens het KB van 2 juni 1993 een medisch laboratoriumtechnoloog
belast moet kunnen worden met het uitvoeren van microbiologisch onderzoek op in vitro stalen van menselijke oorsprong.
Het wordt aangeboden op het moment in het curriculum dat de student een grondige basiskennis bezit van de biologie,
de algemene microbiologie, organische chemie, informatica en wetenschappelijke documentatie.
De bedoeling van dit opleidingsonderdeel is het verwerven van het inzicht en het opbouwen van een zekere parate kennis
op het vlak van het ziekteverwekkend vermogen van de bacteriën, het biochemisch en biologisch moleculair
identificeren en typeren van de bacteriële ziekteverwekkers binnen een systeem van kwaliteitszorg,
de verschillende klassen van antibiotica ter bestrijding van bacteriën en de bijhorende resistentiemechanismen,
de verschillende klassen van antiseptica en desinfectantia, en de fysische methoden om voorwerpen, toestellen werkoppervlakken,
ruimten, oplossingen kiemarm/steriel te maken.
Het doel van dit opleidingsonderdeel is eveneens dat de student het verworven inzicht combineert met de basisvaardigheden
die vereist zijn in het medisch bacteriologisch laboratorium: steriel werken, isoleren van kolonies,
uitvoeren van biochemische identificaties, laboratorium technieken kunnen uitvoeren voor de bepaling
van de biologische en klinische gevoeligheid en dit alles op een veilige manier, conform de normen van het kwaliteitshandboek.
Tot slot is het de bedoeling dat de student actief de recente ontwikkelingen op het terrein van de medische bacteriologie opvolgt
door gericht opzoekwerk en hierover een vlotte uiteenzetting kan geven, ook in een andere taal (Engels of Frans) .
Dit opleidingsonderdeel stimuleert binnen het geheel van de opleiding de volgende algemene competenties:
informatie kunnen opzoeken en verwerken en beheren
teamwork
Verticale coherentie :
Zoals reeds vermeld steunt dit opleidingsonderdeel op de opleidingsonderdelen biologie
(situering van de bacteriën binnen de levende wezens, celbiologie), algemene microbiologie,
organische chemie (chemische samenstelling bio-organische moleculen en mogelijke reacties),
informatica en wetenschappelijke documentatie (gebruik van ICT voor het opzoeken van relevante vakliteratuur en
voor het schrijven van een verslag en presentatie, toepassen van vaardigheden voor het geven van een presentatie).
Dit opleidingsonderdeel vormt op zijn beurt de basis voor de medische bacteriologie in het derde jaar en
het opleidingsonderdeel biotechnologie in het derde jaar (toepassing van bacteriën bvb;
als gastheer voor de productie van recombinante eiwitten)
Horizontale coherentie :
Het is de bedoeling dat de student vanuit de biochemie verbanden legt met de medische bacteriologie
en vanuit de medische bacteriologie de connectie legt met de opleidingsonderdelen immunologie,
hematologie en organische scheidingstechnieken.
.
Leerinhoud
Theorie
De volgende topics worden thematisch behandeld en tevens toegepast in het practicum:
- Principes van ziekte en epidemiologie en microbiële mechanismen van pathogeniciteit
- Microscopisch onderzoek
- Kweekmethoden
- Biochemische Identificatiemethoden
- Moleculaire biologie en DNA-technologie in de diagnostiek en de typering van bacteriële infecties
- Enterobacteriaceae
- Oxidase positieve fermenterende gramnegatieve bacillen
- Niet-vergistende strict aerobe gramnegatieve bacillen
- Moeilijk kweekbare gramnegatieve bacteriën
- Gramnegatieve bacillen die speciale groeivoorwaarden vereisen
- Antibiotica
- Het antibiogram
- Methoden om microbiële groei tegen te gaan
Practicum
Practicum 1: Uitvoeren van snelle identificatietesten
Practicum 2 : Gebruik van multitestmedia
Practicum 3 : Gebruik van biochemische testtabletten ter identificatie van 1 onbekende bacterie (ATCC-cultuur)
Practicum 4 : Gebruik van het api 20-E systeem ter identificatie van 1 onbekende bacterie (ATCC-cultuur)
Practicum 5 : Identificatie van 2 onbekenden uit een mengsel van 2 onbekende bacteriën (ATCC-culturen)
Practicum 6 : Identificatie van 2 onbekenden uit een mengsel van 2 onbekende bacteriën (ATCC-culturen)
Practicum 7 : BZL “The control of microbiol growth”
Practicum 8 : Het antibiogram
Practicum 9 : Werken in een veiligheidskast type II – Celkweek
Practicum 10 : Microscopisch onderzoek van urinesedimenten
De studenten voeren alle proeven individueel uit in een team van twee studenten binnen een klasgroep van maximum
18 studenten.
Op deze manier wordt de optimale kans geboden tot het verwerven en toepassen van kennis en inzicht,
het aanleren
van praktische vaardigheden en het teamgericht werken.
Begincompetenties
Voorkennis : Opleidingsonderdelen algemene microbiologie, organische chemie en biologie
Voor deze opleidingsonderdelen moet de student een credit behaald hebben, gedelibereerd zijn of een vrijstelling bekomen hebben op basis van EVK.
Eindcompetenties
Algemene competenties
Denk en redeneervaardigheid
Verwerven en verwerken van informatie
Ingesteldheid tot levenslang leren
Teamgericht kunnen werken
Beroepsgerichte competenties
Het verwerven van algemene vakbekwaamheid met inbegrip van GLP als ondersteuning van bij het verder uitbouwen van beroepsspecifieke competenties
Beroepsspecifieke competenties
Uitvoeren van microbiologische technieken
Leermaterialen
::Voor meer informatie, klik hier::
1. Syllabi (cursusdienst Hogent):
Syllabus practicum : Marchal J.P., isolatie en identificatie van gram-negatieve bacteriën
Syllabus theorie : Van Mechelen E., Muylaert G., De Pauw I., Samenvattende nota’s en begeleide zelfstudie medische microbiologie
2. Verslagen en presentaties van de studenten
3. Vakliteratuur:
- Cursusdienst Hogent
Medische microbiologie voor laboratoriumtechnologen deel I , Verhaegen J., Lagrou K., Pyckavet M., Acco
Medische microbiologie voor laboratoriumtechnologen deel II, L. Verbist en J. Verhaegen, Acco
- Bibliotheek Departement Gezondheidszorg Vesalius :
Diagnostic Microbiology, Baron E.J., Peterson L.R., Finegold S.M., Mosby
Infectious disease, Bannsister, Begg, Gillepsie, 2nd edition, Blackwell Science, 2000
Medical Microbiology, Mims C. e.a., 3rd edition, Mosby 2004
Microbiology, an introductionTortora, Funke, Case, 4th edition, the Benjamin/Cummings Publishing Company, 2004
Microbiologie en infectieziekten, Hoepelman, van der Noordaa, Sauerwein, Verbrugh, Bohn Stafleu van Loghum, 2002
- ICT
- Websites vermeld onder “Links” op dokeos
- interactieve CD-Rom bij sommige van de hierboven vermelde boeken
Studiekosten
Syllabus practicum : € 5
Syllabus theorie : € 5
Cursus Acco deel I en deel II : € 25
Studie uitstap : € 15
Studiebegeleiding
Moeilijkheden bij het verwerven van het inzicht in de leerstof en/of het verwerven van de vereiste vaardigheden,
worden door de student gemeld of door de docent opgemerkt en bijgestuurd door individuele begeleiding
van de studenten tijdens de practica of indien nodig via een klassikale remediëring.
Peer teaching wordt eveneens aangewend om moeilijkheden bij het verwerven van de leerstof/vaardigheden te remediëren.
Op dokeos kunnen de studenten terecht voor bijkomende informatie, beeldmateriaal en zelf toetsen.
De docent traceert hiaten via de permanente evaluatie (beoordeling verslagen en tussentijdse toetsen en
observatie van de studenten tijdens de practica).
Onderwijsvormen
De theorie wordt aangebracht via hoorcolleges en begeleide zelfstudie (inzicht/kennis).
Een deel van de leerstof wordt door de studenten verworven door het geven van een presentatie.
Deze topics worden door de studenten bepaald en vormen een uitdieping/actualisatie van de hoofdstukken
uit de cursus. Ze verrichten hiervoor het nodige opzoekwerk (bibliotheek).
De theorie wordt in de practica toegepast via hands on experimenten. De student verwerft hierdoor de basisvaardigheden
vereist in een medisch bacteriologisch laboratorium. Voor het aanleren van bepaalde vaardigheden worden
naast hands on experimenten tevens videovoorstellingen gebruikt.
Via portfolio en klasgesprek worden de studenten begeleid en gestimuleerd in de zelfreflectie met als doel
een verdere exploratie van de eigen leerstijl en het aan de slag gaan met de eigen mogelijkheden en beperkingen.
Het tweede semester wordt afgesloten met een studiebezoek aan het klinisch laboratorium en de medische bibliotheek UZ-Gasthuisberg.
Evaluatievorm
Permanente evaluatie (30 %)
De permanente evaluatie gebeurt
- via de beoordeling van de verslagen (opbouw structuur van het verslag, overzichtelijkheid, volledigheid,
correct taalgebruik, bekomen eindresultaat)
- via beoordeling van praktische vaardigheden en competenties tijdens de practica
(steriel werken, bekomen van geïsoleerde kolonies…)
- via de beoordeling van korte schriftelijke toetsen
- via de beoordeling van een presentatie (ook met peerassessment)
Mondeling examen (70 %)
Voor het mondelinge examen krijgen de studenten een schriftelijke voorbereidingstijd voor het beantwoorden
van vragen betreffende de leerstof. Vervolgens lichten de studenten hun antwoorden op de vragen mondeling toe
en krijgen ze een vraag zonder schriftelijke voorbereiding. Daarna krijgen de studenten een schriftelijke voorbereiding
om enkele vragen over een Engelstalig artikel (vakliteratuur) te beantwoorden. Deze antwoorden lichten ze tot slot mondeling toe.
OP-leden
Els Van Mechelen
|
|
