TOEGEPASTE DIEETLEER 2
 
Wordt gegeven in 2de jaar professionele Bachelor in de voedings- en dieetkunde
Hoorcollege [A] 36.0
Werkcollege [B] 36.0
Begel. zelfst./extern werk [C] 18.0
Totale studietijd [D] 210.0
Studiepunten [E] 7
Niveau  
Creditcontract? toelating nodig
Examencontract? toelating nodig
Onderwijstaal Nederlands
Titularis Debbie Devenyn
Referentie GCVKDK02A00015
 
Trefwoorden
b420-voeding, b530-cardiovasculair systeem, b480-endocrinologie, b550-gastro-enterologie, b560-nefrologie, b660-pediatrie, t430-levensmiddelentechnologie, b680-volksgezondheid

Doelstellingen
Toegepaste dieetleer en oefeningen toegepaste dieetleer zijn fundamentele opleidingsonderdelen binnen de opleiding Voedings- en dieetkunde. Ze moeten de student voorbereiden op de uitoefening van het paramedisch beroep diëtist, wiens hoofdactiviteit erin bestaat de patiënt over zijn dieet te adviseren, volgens professionele procedures.

In het jaarprogramma staat dit opleidingsonderdeel direct in verband met toegepaste dieetleer 1, biochemie, pathologie, pediatrische pathologie en dieetleer, voedingsleer, diëtetische keukentechnologie 1 en 2, voedingsmiddelen voor bijzondere voeding.

Leerinhoud
Toegepaste dieetleer 2

Trefwoorden: dieetadvies bij cardiovasculaire aandoeningen, diabetes mellitus, obesitas, nierziekten, longlijden, totale enterale nutritie, eetproblemen, …
Inhoud cursus: preventie en behandeling van atherosclerotische hart- en vaatziekten, evaluatie van lichaamsgewicht en –samenstelling, energiebeperkte diëtetiek en obesitas: kinderen en volwassenen, diabetesdieet, nefrologische dieetadviezen (incl. kaliumbeperking, fosforbeperking, vochtbeperking, eiwitbeperking), glutenvrij dieet, voeding bij COPD, dieet bij mucoviscidose, nutritional assessment, nutritional support, aminozuurstofwisselingsstoornissen: dieet bij phenylketonurie, eetproblemen (anorexia nervosa, boulimia nervosa, binge eating disorder, …)

Oefeningen toegepaste dieetleer 1

Trefwoorden: dieetbehandeling - dieetadvies - gewichtsevaluatie - maten en gewichten - voedingsstoffenaanbevelingen - nutriëntentabellen
Inhoud cursus:
- Toelichtingen bij de oefeningen: doelstellingen van de oefeningen, keuze voedingsmiddelentabel, motivatie (theoretische en praktische), vaste kern, maaltijden- en menupatroon, V.S.E., menuvariatie, berekening, keuze van de aanbevolen hoeveelheden voedingsstoffen, bespreking van de berekening
- Toepassingen o.a. op: natriumbeperking, laxerende dieetprincipes, voedingsvezelarm dieet, proefdiëten, dieet bij leverlijden, anti-atherogeen, eiwitbeperking, nierlijden (nierinsufficiëntie, nefrotisch syndroom), totale enterale nutritie, voeding met gewijzigde consistentie, energiebeperking, diabetes, glutenvrij, lactosevrij en lactosebeperkt, dieet met verwerking van M.K.T., ...

Begincompetenties
Toegepaste dieetleer 2 en Oefeningen toegepaste dieetleer 1

Leerinhoud van levensmiddelenleer m.i.v. technologie 1 en 2, anatomie, fysiologie, fysiologie van de voeding, toegepaste voedingsleer 1.
Voor deze opleidingsonderdelen moet de student een credit behaald hebben, gedelibereerd zijn of een vrijstelling bekomen hebben op basis van EVK of EVC. Dit opleidingsonderdeel bouwt verder op de leerinhoud van toegepaste dieetleer 1. Dit vak dient of samen opgenomen te worden of indien sprake is van een geïndividualiseerd traject moet de student hiervoor reeds een credit behaald hebben, gedelibereerd zijn of een vrijstelling bekomen hebben op basis van EVK of EVC.

Eindcompetenties
Deze opleidingsonderdelen dragen bij aan de ontwikkeling van volgende competenties:

Toegepaste dieetleer 2

Beroepsspecifieke competenties

1. Zelfstandig en/of in multidisciplinair dienstverband een kwaliteitsvolle voedings-en/of dieetbehandeling uit te voeren volgens vigerende beroeps-en gezondheidsstandaarden en op methodische wijze:
- kennen, kunnen uitleggen en toepassen van "gangbare" dieettherapieën, dieetconsensussen, dieetbehandelingsprotocollen;
- inzicht verwerven in de onderlinge relaties tussen bepaalde ziekten en diëten;
- kunnen motiveren omtrent de noodzaak van opvolgen van dieetrichtlijnen;
- gemotiveerd kiezen van een dieetbehandeling voor diverse ziektebeelden (en fasen) en dit voor specifieke situaties;
- kennen en gemotiveerd kunnen duiden van: aangewezen en te mijden voedingsmiddelen, bereidingswijzen en eventueel noodzakelijke dieetvoedingsmiddelen en voedingsmiddelen voor bijzondere voeding;
- kennen, toepassen en opstellen van equivalentielijsten

2. Voedings-en dieetvoorlichting te initiëren, te plannen, te organiseren, uit te voeren en te evalueren en dit zowel aan individuen als aan groepen en dit zowel mondeling als schriftelijk

3. Adviserend en coördinerend te kunnen optreden met betrekking tot een kwaliteitsvol(le):
        bereiding en verstrekking van voedsel
        organisatie en beheer van een integrale voedingszorg;
- aangeven van variatiemogelijkheden voor voedingsmiddelen, bereidingstechnieken, afwerking en presentatie van gerechten en maaltijden

4. Resultaten van wetenschappelijk onderzoek en aanbevelingen op het gebied van voeding te vertalen in praktische adviezen naar consumenten / patiënten en beroepsgroepen die zich met voeding en/of gezondheid bezighouden

5. Te adviseren over kwaliteit en bruikbaarheid van voedsel / voedingsmiddelen / voedingsmiddelen voor bijzondere voeding;

Algemene competenties

1. Het vermogen tot kritische reflectie: het aannemen van een kritische houding t.a.v. het gerealiseerde dieetadvies
2. Het vermogen tot communiceren van informatie, ideeën, problemen en oplossingen: ideeën op een doordachte en gestructureerde manier, zowel schriftelijk als mondeling, overbrengen naar anderen

Oefeningen toegepaste dieetleer 1

Beroepsspecifieke competenties

1. Zelfstandig en/of in multidisciplinair dienstverband een kwaliteitsvolle voedings-en/of dieetbehandeling uit te voeren volgens vigerende beroeps-en gezondheidsstandaarden en op methodische wijze:
- op gemotiveerde wijze een passende keuze kunnen maken uit mogelijke dieettherapieën/behandelingsstrategieën;
- op gemotiveerde wijze een dieetbehandeling kunnen uitwerken;
- op basis van analyse en interpretatie van gegevens: een dieetadvies ontwerpen en berekenen; en dit op gestructureerde en gemotiveerde wijze; in termen van voedingsstoffen en voedingsmiddelen, al dan niet m.i.v. aanwending van voedingsmiddelen voor bijzondere voeding, gebeurlijk dieetvoedingsmiddelen, en dit voor de intra-en extramurale patiënt (individueel en in groep) rekening houdend met persoonlijke situaties en omstandigheden en conform de richtlijnen uit de ‘Handleiding Oefeningen Toegepaste Dieetleer’;
- schriftelijk en mondeling formuleren van richtlijnen en praktische adviezen bij de ontworpen diëten;

2. Voedings-en dieetvoorlichting te initiëren, te plannen, te organiseren, uit te voeren en te evalueren en dit zowel aan individuen als aan groepen en dit zowel mondeling als schriftelijk

3. Adviserend en coördinerend te kunnen optreden met betrekking tot een kwaliteitsvol(le):
        bereiding en verstrekking van voedsel
        organisatie en beheer van een integrale voedingszorg;
- aangeven van variatiemogelijkheden voor voedingsmiddelen, bereidingstechnieken, afwerking en presentatie van gerechten en maaltijden

4. Resultaten van wetenschappelijk onderzoek en aanbevelingen op het gebied van voeding te vertalen in praktische adviezen naar consumenten / patiënten en beroepsgroepen die zich met voeding en/of gezondheid bezighouden

5. Te adviseren over kwaliteit en bruikbaarheid van voedsel / voedingsmiddelen / voedingsmiddelen voor bijzondere voeding;

Algemene competenties

1. Het vermogen tot kritische reflectie: het aannemen van een kritische houding t.a.v. het gerealiseerde dieetadvies
2. Het vermogen tot communiceren van informatie, ideeën, problemen en oplossingen: ideeën op een doordachte en gestructureerde manier, zowel schriftelijk als mondeling, overbrengen naar anderen

Leermaterialen
::Voor meer informatie, klik hier::
Toegepaste dieetleer 2

- syllabus en aanvullingen o.v.v. nota's door de student genomen tijdens de hoorcolleges
- handboek: STEGEMAN, N. e.a., Voeding bij gezondheid en ziekte. Noordhof uitgevers, 5de druk, 2007, 575 blz.
- de dieetlijsten van de Dieetafdeling - U.Z. Gent
- voedings- en dieetinterventieprotocollen/dieetlijsten
- merkartikelenlijsten

Oefeningen toegepaste dieetleer 1

- syllabus 'Handleiding Oefeningen Toegepaste Dieetleer ' en aanvullingen o.v.v. nota's door de student genomen tijdens de hoorcolleges
- Werkboeken:
        * Nevo-tabel, VOEDINGSCENTRUM; Den Haag, 2006 (ISBN 90-5177-038-3)
        * Belgische voedingsmiddelentabel, NUBEL v.z.w.; Rijksadministratief centrum, Brussel, 2006 (ISBN 90-74362-07-9)
        * Voedingsaanbevelingen voor België, Hoge Gezondheidsraad nr. 7145-2; Brussel, 2006 (ISBN 9076994617)
        Gratis te verkrijgen en klassikaal aangevraagd.
        * "Maten en gewichten", handleiding voor gestandaardiseerde kwantificering van voedingsmiddelen in België (Brussel, 2005)
        Gratis te verkrijgen en klassikaal aangevraagd.
        * Zakwoordenboek der Geneeskunde, Coëlho; Arnhem, 2006 (ISBN 9789062286430)
        * Dieetbehandelingsprotocollen
        * Dieetlijsten
        * Standaardkookboek (naar eigen keuze)

Studiekosten
Toegepaste dieetleer 2

Syllabus Toegepaste dieetleer 2: (€ 0,03 / cursusblad x ± 300 p.)= € ± 9
Handboek: STEGEMAN, N. e.a., Voeding bij gezondheid en ziekte. Noordhof uitgevers, 5de druk, 2007, 575 blz. = € 62,74 (zie: toegepaste dieetleer 1)

Oefeningen toegepaste dieetleer 1

- Syllabus Oef. Toegepaste Dieetleer: (€ 0,03 per cursusblad x 25p.)= € ±0.75
- Cijfers gemiddelde waarden: (€ 0,03 per cursusblad x 10p.)= € ±0.30
- Nevo tabel - Nederlands voedingsstoffenbestand 2006: € ±50
- Belgische Voedingsmiddelentabel - Nubel: € ±7,5 €
- Nederlandse Voedingsmiddelentabel: € ± 13 €
- Zakwoordenboek der Geneeskunde - Coëlho: € ±33
- Rekenmachine: € ±7,5

Studiebegeleiding
Studiebegeleiding - op afspraak

Onderwijsvormen
Toegepaste dieetleer 2

- doceren, onderwijsleergesprek, zelfstudie, autonome activiteiten

Oefeningen toegepaste dieetleer 1

- werksessies, groepswerk, onderwijsleergesprek, leergesprek, klasgesprek, gevalsmethode, huistaken, zelfstudie, autonome activiteiten
- klassikaal opgestarte oefeningen worden thuis afgewerkt en ter evaluatie ingeleverd

Evaluatievorm
Toegepaste dieetleer 2

60% van de eindbeoordeling
- mondeling examen met schriftelijke voorbereiding
Opm.: Enkel de mondelinge verwoording wordt geëvalueerd; de eventuele schriftelijke voorbereiding geldt als geheugensteun voor de student bij het naar voor brengen van de antwoorden en wordt niet als dusdanig verbeterd. De 3e vraag betreft een schriftelijk invullen van ruilwaarden, dewelke wel wordt verbeterd.
Voor de evaluatie van dit opleidingsonderdeel wordt een geïntegreerde kennis verwacht van: toegepaste dieetleer 1, fysiologie van de voeding, voedingsleer, toegepaste voedingsleer en oefeningen, keukentechnologie familiale en diëtetische, experimentele keukentechnologie, levensmiddelenleer m.i.v. technologie, voedingsmiddelen voor bijzondere voeding, anatomie en fysiologie, pathologie, pediatrische pathologie en dieetleer, biochemie.

Tweede zittijd is mogelijk.

Oefeningen toegepaste dieetleer 1

40% van de eindbeoordeling
Hiervan gaat:
- 20% naar de permanente evaluatie van de oefeningen
- 80% naar het summatief schriftelijk examen, conform de gestelde eisen van de ‘Handleiding Oefeningen Toegepaste Dieetleer’ (alle besproken (gecombineerde) dieettypes in ‘toegepaste dieetleer 1 en 2’ kunnen worden ondervraagd);
- voor deze schriftelijke evaluatie wordt een geïntegreerde kennis verwacht van: toegepaste dieetleer 1 en 2, toegepaste voedingsleer en oefeningen, pathologie, pediatrische pathologie en dieetleer, keukentechnologie familiale, diëtetische en experimentele, gemeenschapsvoeding, levensmiddelenleer m.i.v. technologie, voedingsmiddelen voor bijzondere voeding.

Tweede zit is mogelijk en omvat – identiek aan de eerste zittijd – het afleggen van een summatief schriftelijk examen, conform de gestelde eisen van de ‘Handleiding Oefeningen Toegepaste Dieetleer’, punten voor permanente evaluatie worden echter overgedragen

OP-leden
Debbie DEVENYN