Ethiek
In de praktijk moeten verpleegkundigen in staat zijn ethische dilemma’s in teamverband te bespreken en op te lossen.
Door middel van het aanbrengen van theoretische kaders vanuit de wetenschappelijke verpleegkunde; moraalfilosofie;ontwikkelingspsychologie en juridische kaders verwerven de studenten theoretische denkkaders om de ethiek te kunnen benaderen in de alledaagse praktijk van de verpleegkunde.

Interdisciplinaire samenwerking
Studenten verpleegkunde leren interdisciplinair samenwerken onder begeleiding van ervaren trainers. Communicatietechnieken, integratie van theorie en praktijkkennis, visie verwoorden en bijsturen worden in een reële context ingeoefend.



Leerinhoud
Toegepaste Psychologie
Ons vertrekpunt is de totstandkoming van het menselijk psychisme, de rol van de verschillende leerprocessen hierbij en de specifieke
modaliteiten volgens dewelke het lichamelijke en het sociale met elkaar verknoopt worden. Op basis van deze verschillende modaliteiten
werken we het onderscheid tussen neurose en psychose uit met speciale nadruk op de verhouding tot het eigen lichaam en de Ander.
Daarnaast bespreken we de wijze waarop het ziekenhuis als therapeutisch instrument gebruikt kan worden.

Ethiek
Theoretische beschouwingen rond het begrip ethiek
Kennis omtrent de morele ontwikkelingsfasen
Kunnen integreren van de moraalfilosofische principes van de verantwoordelijkheidsethiek in de verpleegkundige praktijk.
Kennis verwerven omtrent het kader van het ethisch overleg.
Casuïstieken oplossen via de communicatieve ethiek.

Interdisciplinaire samenwerking
Studenten verkennen de bevoegdheden, competenties, werkdomeinen, werksettings en samenwerkingsmogelijkheden van andere gezondheidswerkers, alsook de voorwaarden en criteria voor het interdisciplinair overleg en samenwerken.
Leren interdisciplinaire zorgplannen in team uitwerken en evalueren.

Begincompetenties
Toegepaste Psychologie
Psychologie 1e en 2e jaar

Ethiek
Denk-redeneer-en beslissingsvermogen

Interdisciplinaire samenwerking
De student moet 2 opleidingsjaren van een opleiding in het studiegebied gezondheidszorg (in casu verpleegkunde) succesvol gevolgd hebben. Met name moet hij/zij over de volgende startcompetenties beschikken:
- actief luisteren en overleggen in kleine groep
- eigen mening duidelijk en genuanceerd formuleren
- rapporteren (schriftelijk verslag opmaken) van een actie of een overleg
- behandelmogelijkheden van de eigen discipline inschatten bij een hulpvraag of pathologie
- een diagnostisch bilan opmaken met in rekeningname van ICF
- een zorg- en handelplan vanuit de eigen discipline opstellen
- doelen formuleren en bijstellen aan de hand van feedback

Indien een student niet geslaagd is in het tweede opleidingsjaar, dan bepaalt de begeleider uit de opleiding of de student de noodzakelijke startcompetenties heeft verworven. Vanuit elke opleiding wordt daarom aangegeven welke opleidingsonderdelen noodzakelijk succesvol doorlopen moeten zijn.
Het is nodig dat de student binnen zijn opleiding klinische praktijk (stage) heeft doorlopen, of dit volgt tijdens de looptijd van het onderdeel, aangezien reflectie op klinische praktijk een belangrijk aspect is bij het leerproces rond interdisciplinair samenwerken.
Het is ook aangewezen, maar niet noodzakelijk, dat studenten ervaring hebben met groepswerk, rollenspel en casusgebaseerd werken als werkvorm binnen hun eigen discipline.

Eindcompetenties
Beroepsspecifieke competenties toegepaste psychologie en ethiek
De professionele bachelor heeft een eigen visie op het beroep:
- is in staat zijn visie te expliciteren.
De professionele bachelor is in staat te handelen vanuit inzicht in het menselijk (dis)functioneren:
- heeft inzicht in het juridisch, ethisch en existentieel aspect van de zorgverlening
- heeft inzicht in het psychisch, sociaal en biologisch functioneren en disfunctioneren van de mens
- heeft inzicht in de verschillende fasen en scharniermomenten van het leven en kan hier constructief mee omgaan.

Beroepsspecifieke competenties Interdisciplinaire samenwerking
De professionele bachelor is in staat systematisch een situatie te benaderen en probleemoplossend te handelen:
- kan complexe zorgsituaties in de beroepspraktijk definiëren en analyseren.

Algemene competenties
De professionele bachelor bezit het vermogen tot communiceren van informatie, ideeën, problemen en oplossingen:
- past taalgebruik flexibel aan in functie van de doelgroep, zowel naar vorm als naar inhoud
- is in staat tot helder verwoorden van informatie, ideeën, problemen en oplossingen

Specifieke competenties Interdisciplinaire samenwerking
Competentiegerichte kerndoelen
Gezamenlijke leereenheid (leertraject) van 2 SP:
• Efficiënt samenwerken en correct verwijzen via inzicht in de competenties,
bevoegdheden en beperkingen, doelgroepen en werkmethoden van
verschillende gezondheidswerkers
• Goed communiceren en overleggen in een interdisciplinair team, met oog voor
inbreng van anderen en gericht op groepsrendement.
• Een interdisciplinair zorgplan opstellen en hierover goed communiceren met
collega’s en andere gezondheidswerkers.
• Interdisciplinaire communicatie, besluitvorming en zorgplanning evalueren op
doelmatigheid.
• Problemen bij interdisciplinair werken anticiperen, identificeren en remediëren.
• Systematische en zelfstandige kritische reflectie over het eigen denken, leren, beslissen
en handelen en dat van anderen, en dit vertalen naar adequate oplossingen.
• Samenwerken in een multidisciplinaire omgeving

Leermaterialen
::Voor meer informatie, klik hier::
Toegepaste psychologie
Waar zijn we toch mee bezig? Institutionele psychotherapie in weerstand en dialoog met de kwaliteitspsychiatrie, Marc Ledoux, Kessel-Lo,
Literarte, 2004

Ethiek
Syllabus via cursusdienst

Interdisciplinaire samenwerking
- studiemateriaal Cursusteksten van de InterDis-onderwijsgroep en bijkomende documenten
- informatie-bronnen op de website www.interdis.ugent.be . De documenten zijn kosteloos (downloadbaar).

Studiekosten
Geraamde totaalprijs: 0.0 EUR
Toegepaste psychologie
22 euro

Ethiek
4 euro

Interdisciplinaire samenwerking
Verplaatsingen naar de vergaderingen en kosten voor het handboek

Studiebegeleiding
Toegepaste Psychologie
Na afspraak

Ethiek
studievoortgangsgesprekken, kennisvragenlijst, verplichte practica (die een wegingscoëfficiënt vertegenwoordigen van 50%).

Interdisciplinaire samenwerking
De studenten worden van bij het begin ingedeeld in interdisciplinaire teams met studenten uit verschillende opleidingen, onder begeleiding van een teamcoach van de interdisciplinaire onderwijsgroep. Studenten werken in groep en individueel opdrachten uit. Elke student heeft ook een coach uit de eigen discipline, eveneens uit de interdisciplinaire onderwijsgroep. De practica worden door de teams zelf gepland. In deze practica worden vaardigheden en werkmethoden in kleine groep (max. 12 studenten) toegepast op en via praktijksituaties (cases). Planning, overleg en communicatie zijn belangrijke aandachtspunten.
Studenten worden ook gedeeltelijk individueel begeleid via consult- en coachinggesprekken en via feedback op voortgangs- en zelfevaluatietoetsen (naargelang individuele behoefte).

Onderwijsvormen
Toegepaste Psychologie
hoorcollege, octaviaanse discussies

Ethiek
hoorcollege, vergadertechnieken, argumentatie, teamoverleg.

Interdisciplinaire samenwerking
Er worden individuele en groepstaken opgegeven, die in zelfstudietijd uit te werken zijn. De omvang van deze taken wordt geschat op 30 uren.
Het overige aandeel aan zelfstudie bedraagt 30 uren (incl. feedback, individuele begeleiding en examinering).
De hoorcolleges vinden plaats op campus Heymans (UZGent) en/of auditoria vanpartnerinstellingen uit de associatie UGent. Hoorcolleges kunnen plaatsvinden o.v.v. een studiedag.
Practica (interdisciplinaire teamvergaderingen) worden gehouden op de verschillende campussen van de verschillende onderwijsinstellingen. Bepaalde tijdstippen worden in het opleidingsgebonden lessenrooster vrijgehouden voor deze activiteiten. De hoorcolleges kunnen meerdere malen georganiseerd worden, zodat studenten deze kunnen volgen volgens de beschikbaarheid.

Evaluatievorm
Toegepaste psychologie 25%
Mondeling examen

Ethiek 25%
Schriftelijk examen met een viertal open vragen uit de kennisvragenlijst. Met als doel een uitgebreid antwoord te formuleren. Verplichte
practica met een wegingscoëfficient van 50 %. Het niet bijwonen van de practica leidt tot het niet slagen van de student voor het vak ethiek.

Interdisciplinaire samenwerking 50%
Evaluatie: de beoordeling gebeurt niet-periodegebonden met permanente evaluatie, via observatie van activiteiten tijdens de practica (30%), en via de ingediende rapporten (30%) en werkstukken (40%). De activiteiten tijdens de practica kunnen niet worden hernomen voor een tweede examenperiode; rapporten en werkstukken wel en alternatieve opdrachten kunnen worden ingelast om de leerdoelen te evalueren.
De beoordeling gebeurt competentiegericht; het examencijfer is geen loutere optelling van onderdelen. Zware fouten op een van de leereenheden kunnen leiden tot niet-slagen op het gehele opleidingsonderdeel. Het opleidingsonderdeel komt niet inaanmerking voor een examencontract: deelname aan de onderwijsactiviteiten is essentieel.

Studenten die voor één van de vakken minstens 10 op 20 behalen in de 1e zittijd, zijn niet verplicht over dat vak opnieuw examen af te leggen in de 2e zittijd.

Voor alle vakken van het opleidingsonderdeel worden via leergesprekken verschillende beroepsattituden ontwikkeld, vandaar dat een examencontract niet mogelijk is.

OP-leden
David Van Bunder
Lieve Hoeyberghs
Multidisciplinair onderwijsteam:
Universiteit Gent en KineGent, Hogeschool Gent, Artevelde Hogeschool