FINANCIEEL MANAGEMENT
 
Wordt gegeven in 1st jaar Master in de bestuurskunde en het publiek management
Hoorcollege [A] 36.0
Werkcollege [B] 24.0
Begel. zelfst./extern werk [C] 12.0
Totale studietijd [D] 270.0
Studiepunten [E] 9
Niveau  
Creditcontract? toelating nodig
Examencontract? toelating nodig
Onderwijstaal Nederlands
Titularis Stijn Goeminne
Referentie HMBEST01K00010
 
Trefwoorden
Financieel Management, financieringsmix van de overheid, financiële cyclus, overheidsschuld, begroting, boekhouding, audit

Doelstellingen
Een belangrijk onderdeel van het managen van een organisatie bestaat erin de financiële stromen die doorheen de organisatie stromen optimaal te beheren. De (beperkt) beschikbare middelen moeten efficiënt ingezet worden om zoveel mogelijk te voldoen aan de (hoge) behoeften. In dit opleidingsonderdeel verwerven de studenten kennis over en inzicht in de instrumenten die de overheid aanwendt in het beheren van de financieringsmix. Daarenboven leren de studenten de belangrijkste financiële instrumenten kennen en situeren binnen de geldende reglementeringen en/of recent doorgevoerde of aangekondigde hervormingen. Verwijzingen naar de wetenschappelijke literatuur tonen aan dat financieel management niet enkel met efficiëntie en effectiviteit te maken heeft, maar ook als strategisch beleidsinstrument wordt aangewend.

Leerinhoud
I. INLEIDING
1. Financieel management
2. Financieel management bij de overheid

II. DE ONTVANGSTEN VAN DE OVERHEID
1. Federaal
2. G&G
3. Lokaal

III. DE UITGAVEN VAN DE OVERHEID
1. Federaal
2. G&G
3. Lokaal

IV. BEHEER VAN DE ONTVANGSTEN EN UITGAVEN
1. Nieuw Overheidsmanagement
2. Instrumenten: begroting, boekhouding, audit
3. Financiële cyclus
4. Hervormingen

V. OVERHEIDSSCHULD
1. Begrippen
2. Bestaansreden
3. Financiering
4. Oorzaken
5. Gevolgen
6. Oplossingen
7. Omvang op federaal, Vlaams, lokaal niveau

VI. PRIVATISERING
1. Inleiding
2. Oorsprong
3. Stappenplan
4. Voordelen
5. Nadelen
6. Vormen
7. Privatisering in België
8. PPS

VII. BEGROTING
1. Inleiding
2. Definitie
3. Beginselen
4. Functies
5. Begrotingstechnieken
6. Federale begroting
7. Begroting van de G&G
8. Gemeentelijke begroting

VIII.BOEKHOUDING
1. Inleiding
2. Van enkel naar dubbel
3. Federale boekhouding
4. Boekhouding van de G&G
5. Nieuwe Gemeentelijke Boekhouding
6. Boekhouding van politiezones
7. Nieuwe OCMW Boekhouding

IX. AUDIT
1. controlemethodologie
2. controleaanpak van het Rekenhof
3. toelichtingen

X.ANALYSE VAN DE JAARREKENING
1. Theoretische inleiding
2. Toepassing

XI. SITUATIESCHETSEN
Consultants van Deloitte & Touche presenteren recente cases waarin de financiële cyclus centraal staat.

XII. LESSEN UIT DE WETENSCHAPPELIJKE LITERATUUR
Wat leert de wetenschappelijke literatuur ons nog meer over financieel overheidsmanagement? Een aantal tendensen worden voorgesteld. Zo geeft de wetenschappelijke literatuur aan dat het financieel beleid bij overheden als strategisch instrument wordt gehanteerd. De rol van de electorale cyclus in het fiscaal beleid is het meest sprekende voorbeeld. De impact van het fiscaal beleid van omgevende besturen is eveneens veel bestudeerd. De bijzondere impact van fondsenfinanciering op de financieringsmix is een ander aandachtspunt. Eveneens kan nagegaan worden of de samenstelling van het bestuur een impact heeft op het fiscaal/financieel beleid. Papers die dergelijke aspecten aanhalen, bij voorkeur met toepassing op de Belgische/Vlaamse context, worden verspreid over de cursus, wanneer ze aanleunen bij de lesinhoud besproken.

XIII. PAPER
Binnen het opleidingsonderdeel "Financieel Management bij de Overheid" dient een paper te worden gemaakt dat een in de internationale wetenschappelijke literatuur besproken tendens centraal stelt (strategic debt models, political budget cycles, weak government hypothesis, horizontal/vertical externalities, begrotingstechnieken,…), waarbij een koppeling wordt gemaakt naar toepasbaarheid op de Belgische federale/Vlaamse/gemeentelijke context.

XIV. ACTUALITEIT
Gedurende het ganse semester wordt, indien relevant, de actualiteit besproken aan de hand van krantenartikels.

Begincompetenties
Een basiskennis boekhouden is aan te raden.

Eindcompetenties
Kerncompetenties:
1) De financiële beheersinstrumenten kunnen beschrijven en kritisch kunnen interpreteren.
2) Het kunnen omgaan met concrete probleemstellingen of cases op het vlak van financieel overheidsmanagement

Algemene competenties:
1) Het vermogen om op een wetenschappelijke wijze te denken en te handelen: aspecten van financieel management op een wetenschappelijke manier kunnen benaderen.
2) in staat zijn om de wijze waarop de theorievorming beweegt te volgen en te interpreteren: inzicht hebben in de recentste evoluties binnen het financieel overheidsmanagement.

Leermaterialen
::Voor meer informatie, klik hier::
Cursus
Reader van wetenschappelijke teksten
Cijfermateriaal rond behandelde cases

Studiekosten
De studiekosten bedragen ongeveer 25 euro à 40 euro.

Studiebegeleiding
Mogelijkheid tot vraagstelling tijdens en na de lessen
Mogelijkheid tot het maken van een afspraak met de betrokken docenten
Nauwgezette opvolging tijdens het ontwikkelen van de paper

Onderwijsvormen
Hoorcolleges, gastsprekers, bespreking actualiteit.
Werkcolleges
Individueel werk (paper): een in de internationale wetenschappelijke literatuur besproken tendens wordt centraal gesteld (strategic debt models, political budget cycles, weak government hypothesis, horizontal/vertical externalities, begrotingstechnieken,…). De student maakt een koppeling naar de toepasbaarheid op de Belgische federale/Vlaamse/gemeentelijke context.

Evaluatievorm
Schriftelijk examen (80%) en evaluatie van de paper (20%).

Tweede zittijd: schriftelijk examen (100%)

Studenten met examencontract: evaluatie op basis van schriftelijk examen.

OP-leden
- coördinator : Dhr. Stijn Goeminne
- colleges door onderwijzend personeel HABE : Dhr. Stijn Goeminne
- gastcolleges door praktijkmensen, met name : Consultants van Deloitte & Touche Mevr. Hilde François (Rekenhof)