Trefwoorden
Ethiek.
Doelstellingen
Het is belangrijk dat een Bachelor in de Orthopedagogie kennis heeft van de morele aspecten van opvoedings- en hulpverleningssituaties. Hij moet zich hierbij bewust zijn van zijn eigen waarden en normen en de invloed ervan op zijn handelen. Bovendien moet hij een analyse kunnen maken van maatschappelijke factoren die van invloed kunnen zijn op de problemen waar zorg, hulp, opvoeding en behandeling mee te maken hebben.
Steeds weer moeten er in het werkveld morele keuzes gemaakt worden. Terecht wordt er dan ook binnen het beroeps- en opleidingsprofiel nadruk gelegd op de ethische verantwoordelijkheid van de hulpverlener.
In het kader van ‘levenslang leren’ is het belangrijk dat de student een aanzet ontwikkelt om levenslang oog te hebben voor de morele aspecten van de hulpverlening door het opvolgen van de actualiteit binnen onze samenleving. Aan de hand van diverse modellen leert de student via casuïstiek actuele ethische dilemma’s grondig ethisch te argumenteren.
Het opleidingsonderdeel wil deze doelstellingen concreet vorm geven door volgende competenties uit het opleidingsprofiel na te streven:
Beroepsspecifieke competenties
-1. Vanuit een kritische orthopedagogische invalshoek, een pluralistische houding en de solidariteitsgedachte, maatschappelijke systemen en het beleid sensibiliseren om de belangen van de personen met ondersteuningsbehoefte te behartigen.
Deelcompetentie:
- Het persoonlijke referentiekader (h)erkennen en situeren binnen de theoretische kaders.
-2. Vanuit zijn eigenheid, en theoretisch ondersteund, op een kritische, communicatieve en creatieve manier professioneel handelen.
Deelcompetentie:
- Voortdurend en systematisch reflecteren over de wijze waarop hij vanuit zijn eigenheid en in
interactie met de anderen, gestalte geeft aan het professioneel functioneren.
Algemene competenties
Algemene beroepsgerichte competentie
-3. Begrip en betrokkenheid ontwikkelen m.b.t. ethische, normatieve en maatschappelijke vragen, samenhangend met de beroepspraktijk.
Deelcompetenties:
- De invloed van waarden- en normenpatronen onderkennen in het orthopedagogisch handelen
en het effect ervan kunnen toetsen;
- Ethische kaders integreren als professionele basishouding.
Algemene (generieke) competentie
-4. Kritisch reflecteren op het functioneren.
Deelcompetenties:
- Reflectie als een instrument hanteren bij het ontwikkelen van een professionele houding;
- Verschillende invalshoeken en kaders hanteren bij het reflecteren over het orthopedagogisch
handelen.
Vanuit vakspecifieke inhouden worden in dit opleidingsonderdeel bovenstaande eindcompetenties op inzichts- en toepassingsniveau ondersteund.
Ethische thema’s uit de Orthopedagogiek situeert zich in modeltraject 2. In modeltraject 1 leren studenten filosoferen over een aantal existentiële vragen die regelmatig als achtergrond opduiken in het opvoedings-/begeleidingswerk. Het vak Ethiek sluit hier bij aan met een uitdieping van sociale en ethische items en wil een ruimer moreel bewustzijn stimuleren.
Filosofie en Ethiek vormen samen een voedingsbodem voor Deontologie.
Het opleidingsonderdeel is ook een ondersteunend kader voor de stage in modeltraject 2 en modeltraject 3.
Leerinhoud
Ethiek – Algemeen:
Morele beginselen;
Omschrijving en functies;
Ethische systemen;
Actuele stromingen.
Ethiek in de hulpverlening:
Omschrijving;
Diverse ethische modellen.
Ethiek en handicap – Algemeen.
Ethiek en seksualiteit bij personen met een verstandelijke beperking.
Ethiek en rouwverwerking bij personen met een verstandelijke beperking.
Ethiek en recht op waardig sterven.
Medische ethiek.
Media en ethiek.
Ethiek in opvoeding en onderwijs.
Wereldethiek.
Begincompetenties
Inzicht in de geschiedenis van de wijsbegeerte.
Algemene morele waarden en normen.
Eindcompetenties
De competenties uit het opleidingsprofiel vermeld in het luik 'doelstellingen' worden integratief ondersteund door volgende eindcompetenties van het opleidingsonderdeel:
Op het niveau weten en inzien
De studenten:
- Positioneren zichzelf met zin voor duidelijke argumentatie t.a.v. verschillende ethische denkkaders;
- Bewijzen dat in de hulpverlening voortdurend ethische controverses aanwezig kunnen zijn.
Op het niveau toepassen
De studenten:
- Beoordelen genuanceerd de diverse ethische denkkaders gerelateerd aan specifieke en/of actuele ethische vraagstellingen binnen het ortho(ped)agogisch werkveld.
Leermaterialen
::Voor meer informatie, klik hier::
Cursus;
Actuele teksten worden op Dokeos geplaatst.
Studiekosten
De kostprijs voor de cursus wordt beraamd op ongeveer 10 euro.
Studiebegeleiding
De lector is steeds aanspreekbaar na de les of na afspraak.
Onderwijsvormen
Interactief hoorcollege;
Casuïstiek;
Film- en videomateriaal.
Evaluatievorm
Eerste zittijd
Schriftelijk examen met open en gesloten vragen. De vragen zijn zowel gericht op inzicht als op het toepassen van de aangereikte leerinhoud. Het aantal vragen richt zich tot de totaliteit van het opleidingsonderdeel en wordt bepaald naar haalbaarheid binnen de voorziene examineringtijd.
Tweede zittijd
In tweede zittijd kan het schriftelijk examen opnieuw worden afgelegd: dit herexamen is gelijkaardig aan het examen van de eerste zittijd.
OP-leden
Marie-Rose Pauwels ( marierose.pauwels@hogent.be)
|
|
