METHODIEKEN MAATSCHAPPELIJK WERK
 
Wordt gegeven in Keuzelijst 2e bachelor sociaal werk
Hoorcollege [A] 18.0
Werkcollege [B] 6.0
Begel. zelfst./extern werk [C] 6.0
Totale studietijd [D] 84.0
Studiepunten [E] 3
Niveau  
Creditcontract? toelating nodig
Examencontract? toelating nodig
Onderwijstaal Nederlands
Titularis Ann Brabandt
Referentie SCSWKX02K00001
 
Trefwoorden
Methodieken Maatschappelijk Werk.

Doelstellingen
Binnen de diverse werkterreinen van het Maatschappelijk Werk worden heel wat methoden gehanteerd. De veelheid aan en de noodzaak om deze informatie persoonlijk te verwerken in functie van de verschillende doelgroepen en problematieken maken dat het belangrijk is dat studenten kennis maken met een aantal methoden. Hierbij wordt extra aandacht besteed aan actuele tendensen en nieuwe hulpverleningsmodellen.
Het is belangrijk dat maatschappelijk werkers gericht de verschillende infobronnen betreffende de methoden kunnen hanteren, deze kritisch evalueren en tevens binnen theoretische kaders het strategisch handelen herkennen.
Het persoonlijk handelen kunnen sturen in de toepassing van deze methoden is een vaardigheid die in het werkveld noodzakelijk is.

In dit opleidingsonderdeel willen we dan ook, vertrekkend van de fundamenten en de theorie van het Maatschappelijk Werk (cfr. Opleidingsonderdeel Maatschappelijk Assistent in de Praktijk: Theoretische en praktische bouwstenen 1 modeltraject 1; Opleidingsonderdeel Werkvelden Sociaal Werk modeltraject 2), een aantal belangrijke en vernieuwende hulpverleningsmodellen gerichter gaan verkennen. Gezien de diversiteit binnen het werkveld is het niet relevant om een training op te zetten in één bepaalde methodiek. Het is vooral een voorbereiding op diversiteit.
Dit opleidingsonderdeel wordt verder uitgediept in de diverse opleidingsonderdelen uit modeltraject 3 afstudeerrichting Maatschappelijk Werk.

Het opleidingsonderdeel wil deze doelstellingen concreet vorm geven door volgende competenties uit het opleidingsprofiel te ondersteunen:

Beroepsspecifieke competenties
Sociaal werkers:
-1. Handelen vanuit een visie die steunt op een breed inzicht in de maatschappelijke werkelijkheid;

-2. Geven op een methodische manier vorm aan de sociaal-agogische processen in hun taakgebieden;

Algemene competenties
Algemene (generieke) competenties
-3. Denk- en redeneervaardigheid;

-4. Het verwerven en verwerken van informatie.

Het opleidingsonderdeel vormt een basis voor opleidingsonderdelen in modeltraject 3:
Opleidingsonderdelen in keuzelijst 3 en 4 m.n. Jeugdhulpverlening, Ouderenzorg, Etnisch-culturele minderheden, Kansarmoede, Justitieel werk, Geestelijke gezondheidszorg, Algemeen Maatschappelijk Werk, Arbeidszorg en sociale tewerkstelling;
Stage 2;
Opleidingsonderdelen in keuzelijst 1 en 2 m.n. Preventie, Actuele methodieken in het Welzijnswerk, Mens en Welzijn, Actuele thema’s in het Sociaal Werk, Internationaal vergelijkend Sociaal Werk.

Leerinhoud
Het opleidingsonderdeel bestaat uit twee delen: theoretisch en toegepast.

Binnen het theoretische luik worden:
De kerndoelstellingen, de specificiteit van het Maatschappelijk Werk en de 7 werkprincipes uitgelegd;
De algemene kaders van een aantal belangrijke en actuele hulpverleningsmodellen uiteengezet;
Twee hulpverleningsmodellen toegelicht door maatschappelijk werkers die in de praktijk met deze methoden werken.

Het praktische luik bestaat uit:
1. Individueel een verslag uitschrijven op basis van de voordracht van de maatschappelijk werkers die twee hulpverleningsmodellen hebben toegelicht.
Studenten tonen hierbij aan dat ze inzicht hebben in de methodieken die werden toegelicht, schrijven een kritische reflectie ( 2 verslagen: één voor elk voorgesteld hulpverleningsmodel) aan de hand van het PMI - model (Plus, Min, Interessant) van E. Bono en brengen zelf nieuwe voorbeelden aan.
2. Een verkenningsopdracht in groep:
Studenten werken, onder begeleiding, een zelfgekozen hulpverleningsmodel uit. Zij brengen een bezoek aan een dienst die met dit model werkt.
Zij integreren theorie en praktijk op volgende wijze:
- Benoemen en duiden de waarden en kerndoelstellingen van het Maatschappelijk Werk aan binnen een bepaalde methode;
- Gaan gericht informatie opzoeken betreffende een hulpverleningsmodel;
- Bespreken een hulpverleningsmodel op een kritisch reflectieve wijze;
- Herkennen de visie van waaruit een bepaald model is ontstaan;
- Herkennen en benoemen de specificiteit van het Maatschappelijk Werk;
- Benoemen de 7 werkprincipes in een vrij gekozen hulpverleningsmodel;
- Kunnen een vrij gekozen hulpverleningsmodel situeren in zijn toepassing in het werkveld.

Begincompetenties
Modeltraject 1
Maatschappelijk Assistent in de Praktijk: Theoretische en praktische bouwstenen 1;
Inleiding op het Sociaal Werk.
Modeltraject 2
Werkvelden Sociaal Werk.

Eindcompetenties
De competenties uit het opleidingsprofiel vermeld in het luik ‘doelstellingen’ worden integratief ondersteund door volgende eindcompetenties van het opleidingsonderdeel:

Op het niveau weten en inzien
De studenten:
- Onderscheiden correct de waarden en kerndoelstellingen van het Maatschappelijk Werk binnen een bepaalde methodiek;
- Omschrijven met zin voor essenties de visie van waaruit een bepaald model is ontstaan en de zeven werkprincipes in een hulpverleningsmodel.

Op het niveau toepassen
De studenten:
- Selecteren de juiste informatie betreffende een hulpverleningsmodel;
- Bespreken op een kritisch reflectieve wijze een hulpverleningsmodel.

Op het niveau integreren
De studenten:
- Situeren beargumenteerd een vrij gekozen hulpverleningsmodel in zijn toepassing in het werkveld.

Leermaterialen
::Voor meer informatie, klik hier::
Handleiding met richtlijnen rond de individuele en groepsopdracht ( cfr. opdrachtformat);
Gebruik van de bibliotheek.

Studiekosten
Mogelijks: kosten verbonden aan het bezoek. De kostprijs wordt geraamd op 10 euro.

Studiebegeleiding
Oefening (+ verbetering/feedback) tijdens de lessen;
Coaching bij opdrachten.

Onderwijsvormen
Overdracht – hoorcollege;
Groepswerk – opdrachtgestuurd onderwijs.

Evaluatievorm
Eerste zittijd
1. Permanente evaluatie ( 20%) van de totaliteit van de beoordeling).

Hierbij worden zowel procesevaluatie ( participatie van de student) als productevaluatie (opdrachten tijdens de lessen en besprekingen groepsopdrachten) gehanteerd.
Aanwezigheid in de lessen is verplicht.

Evaluatiecriteria
Procesevaluatie
- participeert actief aan de lesuren ( actief luisteren, vragen stellen/doorvragen, argumenteren, eigen mening brengen);
- neemt verantwoordelijkheid in het samenwerken:
        - zowel naar de andere teamleden;
        - als naar de opdracht.
Productevaluatie
Inhoud:
- gerichtheid op duidelijke informatie;
- kwalitatieve theoretische kadering (hulpverlening; wettelijk kader);
- deontologische correctheid;
- beargumenteerde standpunten/meningen;
- persoonlijke kritische reflectie.
Vorm:
- correct taalgebruik (woordkeuze, zinsbouw, geen taalfouten);
- verzorgde presentatie.

2. Opdrachten ( 80% van de totale beoordeling).
Deze opdrachten worden toegelicht in de loop van het opleidingsonderdeel ( cfr. opdrachtformat).

Evaluatiecriteria
Productevaluatie
Opdracht 1:
- duidelijke weergave van het bestudeerde model;
- gebruik van recente en relevante literatuur en correcte bronvermelding;
- persoonlijke verwerking van de info: geïllustreerd en gedocumenteerd;
- kritisch verslag van het bezoek en de bevraagde methodiek in de praktijk;
- verwerking van de basisprincipes;
- evaluatie van het groepswerk;
- presentatie voor de klas.

Productevaluatie
Opdracht 2:
- duidelijke weergave van het voorgestelde model;
- persoonlijke bespreking aan de hand van PMI (Plus, Min, Interessant) - model van E.Bono.

Er worden geen deelvrijstellingen gegeven voor de tweede zittijd.

Tweede zittijd
1. Het onderdeel permanente evaluatie (20% van de totale beoordeling) kan niet hernomen worden.
De behaalde beoordeling in de eerste zittijd wordt overgedragen naar de tweede zittijd.
2. De student kan de opdrachten hernemen in de tweede zittijd ( 80% van de totale beoordeling):
- Opdracht 1: tijdens de feedback van de eerste zittijd kan het opdrachtformat opgehaald worden bij de lesgever;
- Opdracht 2 wordt vervangen door literatuurstudie.
Afspraken hierrond worden doorgegeven op de feedback van de eerste zittijd.

OP-leden