Trefwoorden
s273-motorische ontwikkeling, leerstoornissen, psychomotoriek, dyslexie, spellingstoornissen, dyscalculie
Doelstellingen
Het onderzoeken en de behandeling van leerstoornissen is een essentieel onderdeel van het takenpakket van een logopedist.
In dit opleidingsonderdeel verwerft de student inzicht in de symptomatologie, diagnostiek en behandeling van leervertragingen, leerstoornissen en psychomotorische problemen. Deze problematiek komt ook aan bod op stage en in het latere werkveld.
Leerstoornissen 1 bouwt verder op het opleidingsonderdeel ‘normale ontwikkeling van het kind’. Dit opleidingsonderdeel heeft ook nog een vervolg in ‘leerstoornissen 2’ waar deze problematiek nog verder uitgediept wordt
Leerinhoud
Leesstoornissen:
Dyslexie: definiëring, verklaringsmodellen en typologieën.
Diagnostiek van technisch lezen inclusief afname, interpretatie en rapportering.
Behandeling van technisch lezen: verschillende aanpakstrategieën en methodieken, inclusief opstellen van handelingsplannen.
Spellingstoornissen:
Spellingsysteem Nederlandse taal.
Foutenclassificatiesystemen.
Diagnostiek inclusief afname, interpretatie en rapportering.
Behandeling inclusief opstellen van handelingsplannen.
Rekenstoornissen:
Rekenvoorwaarden en het rekenleerproces.
De rekenmethodes.
Dyscalculie : definiëring, verklaringsmodellen en typologieën.
Diagnostiek inclusief afname, interpretatie en rapportering.
Behandeling inclusief opstellen van handelingsplannen.
Sensopsychomotoriek:
Diagnostiek inclusief interpretatie en rapportering:
onderzoek algemene ontwikkeling, ruimte en tijd, algemene motorische ontwikkeling, lichaamsschema, lateralisatie en dominantie, visuele perceptie, tactiele en kinesthetische perceptie.
Behandeling inclusief opstellen van psychomotorisch handelingsplan.
Begincompetenties
Voor de opleidingsonderdelen ‘psychopedagogiek’, ‘taalbeheersing’ en ‘normale ontwikkeling van het kind’ moet de student een credit behaald hebben, gedelibereerd zijn of een vrijstelling bekomen hebben op basis van EVK of EVC.
Zie ook de volgtijdelijkheidstabel.
Eindcompetenties
Kerncompetentie 1: de student heeft kennis en inzicht in de verschillende leerstoornissen en psychomotorische problemen en kan de specifieke kennisinhouden toepassen.
Onder meer:
- de student kent de principes van de Nederlandse spelling, de verschillende foutenclassificaties, de manieren waarop onderzoek kan gebeuren en de technieken en het materiaal om te remediëren en kan deze kennis ook toepassen in een gegeven situatie
- de student kent de definities van het rekenen, het verloop van het reken-leerproces en kan de verschillende aspecten ervan verklaren
- de student kent de theoretische achtergrond van de verschillende rekenmethodes
- de student kent de definitie en verschillende achtergrondtheorieën van dyscalculie als ontwikkelingsstoornis
- de student kent de symptomatologie, de subtypes en de etiologieën zoals beschreven in de verschillende benaderingen
- de student kan deze kennis kunnen verwoorden en uitleggen
- de student kan ook de verworven kennis toepassen in een gegeven situatie (gevalsstudie)
- de student kan de verschillende theoretische aspecten illustreren aan de hand van voorbeelden
- de student kent de verschillende besproken psychomotorische tests, de relevantie en het gebruik; hij kan deze tests bespreken naar inhoud en toepassing
- de student heeft inzicht in de verschillende verklaringsmodellen voor dyslexie en kan die kritisch bespreken naar hun wetenschappelijke waarde
- de student kan de etiologie, de symptomatologie en de verschillende definities van dyslexie verklaren en kritisch bespreken
- de student kan in eenvoudige taal uitleggen wat leerstoornissen inhouden en hoe ze te verklaren zijn in functie van het voorlichten en informeren van betrokken doelgroepen (zoals onderwijsinstellingen, kinderen met leerstoornissen zelf, hun ouders en het grote publiek).
Kerncompetentie 2: de student kan methodisch handelend assessments plannen, uitvoeren, evalueren en bijsturen.
Onder meer:
- de student kan vanuit het theoretisch kader een onderbouwde keuze maken voor het gebruik van testinstrumenten voor het diagnosticeren van een specifiek kind met een enkelvoudige leervertraging of leerstoornis
- de student kan enkelvoudige testing bij een specifiek kind met leervertraging, leerstoornis of psychomotorisch probleem uitvoeren, interpreteren en in een verslag weergeven
- de student kan gegevens uit het assessment correct verwerken, analyseren, en interpreteren in functie van het logopedisch handelen
Kerncompetentie 3: de student kan evidence-based en methodisch handelend handelingsplannen opstellen, uitvoeren, evalueren, bijsturen en op de juiste wijze beëindigen.
Onder meer:
- de student kan vanuit het theoretisch kader een onderbouwde keuze maken voor de behandeling van een specifiek kind met een leervertraging, leerstoornis of psychomotorisch probleem
- de student kan op basis van het assessment een onderbouwd handelingsplan opstellen op maat van de cliënt en het cliëntsysteem
- de student is dus in staat om een behandelplan op te stellen en de hoofd- en subdoelstellingen van de behandeling te bepalen
- de student is in staat om het individueel en gedifferentieerd handelingsplan te evalueren en bij te sturen bij de begeleiding van cliënten met ‘enkelvoudige’ leerproblemen of leerstoornissen
Algemene competentie:
1. De student kan informatie verwerven en verwerken.
- De student kan vakliteratuur zelfstandig doornemen en kritisch evalueren.
Leermaterialen
::Voor meer informatie, klik hier::
Leesstoornissen
Syllabus en vakliteratuur.
Aanbevolen literatuur, niet verplicht:
- VAN DER LEIJ, A., Leesproblemen en dyslexie: beschrijving, verklaring en aanpak
- COOREMAN, A., Ik heet niet dom
- HOONSTRA, J.H. en SCHALKWIJK, F., Omgaan met dyslexie; sociale en emotionele aspecten
- VAN DEN BERGH, W., De neurale klok bij dyslexie: neurofysiologische mechanismen, evaluatie en behandeling
- BRAAMS, T., Dyslexie, een complex taalprobleem
Spellingstoornissen
Syllabus.
Aanbevolen literatuur, niet verplicht:
- CEYSSENS, M., Ik schreif faut
- COOREMAN, A., Als spelling een kwelling is
- COOREMAN, A., Ik heet niet dom'
Rekenstoornissen
Syllabus.
Aanbevolen literatuur, niet verplicht:
- CUYVERS, L. Inleiding tot de dyscalculie
- HEUNINCK, H., Nog lang niet uitgeteld
- CEYSSENS, M., Ik reken fout'
- Brochure 'Allemaal op een rijtje'
Sensopsychomotoriek:
Syllabus.
Idem handboek voor het opleidingsonderdeel "normale ontwikkeling van het kind": VALLAEY, M. en VANDROEME, G., Psychomotoriek bij kinderen. Leuven, Acco, 1997.
Studiekosten
Leesstoornissen : 7 EUR
Spellingstoornissen : 3 EUR
Rekenstoornissen: 4 EUR
Sensopsychomotoriek: 16 EUR
Studiebegeleiding
Extra oefeningen zijn verkrijgbaar in het competentielabo en via Dokeos.
De student kan ook via Dokeos vragen voorleggen aan de lesgevers en aan medestudenten.
Onderwijsvormen
Hoorcolleges, begeleide zelfstudie en practica.
Evaluatievorm
Schriftelijk examen met open en/of meerkeuzevragen (waarbij een correctiefactor wordt gehanteerd) op 60% van het totaal: leesstoornissen (20%), spellingstoornissen (10%), rekenstoornissen (15%), sensopsychomotoriek (15%). Mondeling geïntegreerd examen op 40% van het totaal.
Volgens de departementale aanvullingen op het examenreglement kan de titularis de beslissing 'afwezig' nemen indien de student meer dan 20% afwezig is geweest op de practica. Deze afwezigheden kunnen wettig of onwettig geweest zijn.
Zittijdoverdracht is niet mogelijk.
OP-leden
leesstoornissen: Sandrine De Coster (Sandrine.Decoster@hogent.be)
sensopsychomotoriek: Fleur Gailly (Fleur.Gailly@hogent.be)
rekenstoornissen: Sabine Vandevelde (Sabine.Vandevelde@hogent.be)
spellingstoornissen: Sabine Vandevelde (Sabine.Vandevelde@hogent.be)
|
|
