STEM- EN SPRAAKSTOORNISSEN
 
Wordt gegeven in 2de jaar professionele Bachelor in de logopedie en audiologie - afstudeerrichting: logopedie
Hoorcollege [A] 47.0
Werkcollege [B] 13.0
Begel. zelfst./extern werk [C] 0.0
Totale studietijd [D] 150.0
Studiepunten [E] 6
Niveau  
Creditcontract? toelating nodig
Examencontract? toelating nodig
Onderwijstaal Nederlands
Titularis Marie Cocquyt
Referentie GCLOAL02A00012
 
Trefwoorden
craniofaciale afwijkingen, dysfonie, rhinolalie, lip-, kaak- en verhemeltespleet, schisis, stem, stemstoornissen, diagnostiek, behandeling

Doelstellingen
Dit opleidingsonderdeel van vakken bereidt de student voor op enkele typische taken van de logopedist. Er wordt gemikt op de kennis, de vaardigheden en attitudes die nodig en nuttig zijn op het terrein van dysfonie en rhinolalie. Enerzijds wordt verder gebouwd op de opleidingsonderdelen rond anatomie en pathologie NKO, spraakstoornissen en fonetiek. Anderzijds worden de in dit opleidingsonderdeel verworven competenties verder uitgediept in het keuzepakket ‘klinische logopedie’.

Leerinhoud
Craniofaciale afwijkingen
Soorten schisis en hun oorzaken.
Mogelijke gevolgen voor voeding, gebit, gehoor, spraak, taal en stem
Verschillende onderzoeksmethodes.
Resultaten ervan interpreteren en omzetten in een handelingsplan.
Specifieke spraak-, taal-, en communicatieproblemen en hun behandeling bij schisis.
De student leert via practica onderzoeksresultaten interpreteren en vertalen in een handelingsplan. Terminologie bij rapportering naar betrokkenen en RIZIV.

Stemstoornissen
Relevante anatomie van de larynx.
Relevante fysiologie van de larynx.
Stemstoornissen:
Organische stemstoornissen (etiologie, pathofysiologie, fenomenologie, symptomatologie).
Niet-organische stemstoornissen (etiologie, pathofysiologie, fenomenologie, symptomatologie).
Klinische onderzoek van stemstoornissen:
Laryngoscopie en laryngostroboscopie.
Perceptuele beoordeling.
Akoestische metingen.
Aërodynamische metingen.
Zelfperceptie.

Klinische behandeling van stemstoornissen:
Multidisciplinaire benadering.
Chirurgische behandeling.
Logopedische behandeling.
Symptomatische aanpak.
Fysiologische aanpak.
Aanpak bij beroepssprekers.
Biofeedback.

Begincompetenties
Voor de opleidingsonderdelen 'theorie spraak en taal', 'medische component 1', 'medische component 2' en 'spraakstoornissen' moet de student een credit behaald hebben, gedelibereerd zijn of een vrijstelling bekomen hebben op basis van EVK of EVC. Zie ook de volgtijdelijkheidstabel.

Eindcompetenties
Craniofaciale afwijkingen
Kerncompetentie 1: de student heeft kennis van en inzicht in de verschillende craniofaciale afwijkingen.
Onder meer:
- de student kan de verschillende soorten schisis bespreken, verwoorden welke soorten spleten er zijn, hierbij gebruik makend van verschillende indelingsvormen
- de student kan craniofaciale afwijkingen plaatsen en verklaren vanuit het theoretisch kader
- de student kan de theorie illustreren met voorbeelden
- de student kan de theorie toepassen in oefeningen en beperkte gevalsstudies
- de student kan met eigen woorden uitleggen wat craniofaciale afwijkingen inhouden en hoe ze te verklaren zijn in het kader van voorlichting en informeren van de verschillende betrokken partijen (patiënten en hun ouders, instellingen,...)

Kerncompetentie 2: de student kan methodisch handelend: assessments plannen, uitvoeren, evalueren en bijsturen. De bekomen gegevens kunnen bovendien verwerkt worden in functie van het therapeutisch handelen.
Onder meer:
- de student kan een patiëntgerichte en onderbouwde selectie maken uit de verschillende onderzoeksmethodes
- de student kan het geselecteerde onderzoek afnemen en interpreteren
- de student kan de gevonden resultaten kaderen binnen de totale problematiek van de patiënt
- de student kan de gevonden resultaten op correcte wijze weergeven in een verslag

Kerncompetentie 3: de student kan methodisch handelend: behandelplannen opstellen en theoretisch evalueren.
Onder meer:
- de student kan op basis van de assessmentresultaten de gepaste behandelwijze selecteren
- de student kan op basis van de assessmentresultaten een behandelplan op maat van de patiënt opstellen
- de student kan het opgestelde behandelplan kritisch (= vanuit het theoretisch kader) beoordelen en bijsturen

Stemstoornissen
Kerncompetentie 1: de student heeft kennis en inzicht in de verschillende stemstoornissen.
Onder meer over:
- ontstaan van de verschillende stemstoornissen
- de relatie tussen stemstoornissen en het effect ervan op de fonatie
- de bestaande onderzoeks- en behandelmethodes

Kerncompetentie 2: de student kan kritisch reflecteren.
Onder meer :
- de student kan kritisch nadenken over de aangereikte theorieën m.b.t. stemstoornissen
- de student kan op kritische wijze gegevens verkregen via anamnese en onderzoek verwerken om tot juiste diagnose en therapievoorstel te komen.

Kerncompetentie 3: de student beschikt over de nodige creativiteit.
Onder meer :
- de student kan op creatieve wijze preventieve en curatieve maatregelen ontwikkelen
- de student beschikt over de nodige creativiteit om motiverende behandelingsmaterialen te ontwerpen

Algemene competentie 1: de student kan informatie verwerven en verwerken
Onder meer:
- de student kan informatie verwerven en verwerken via interactie met de lesgever en de andere cursisten

Algemene competentie 2: de student kan oplossingsgericht werken.
Onder meer:
- de student kan vanuit een beperkte probleemstelling methodisch een oplossingsstrategie of handelwijze weergeven en toepassen
- de student kan de gekozen oplossingsstrategie of handelwijze toetsen aan de theorie en indien nodig bijsturen de student kan zijn keuzes duiden en verantwoorden

Leermaterialen
::Voor meer informatie, klik hier::
Craniofaciale afwijkingen
Syllabus, hand-outs en eigen notities, aanvullingen via het elektronisch leerplatform.

Stemstoornissen
Hand-outs van Powerpointpresentaties, opdrachtenbundel. Beknopte bundel met vakliteratuur, referenties worden klassikaal opgegeven.
Handboek:
- DE BODT, M., HEYLEN, L., MERTENS, F., VANDERWEGEN, J., & VAN DE HEYNING, P., Stemstoornissen, handboek voor de klinische praktijk. Antwerpen, Garant, 2008.

Aanbevolen literatuur, niet verplicht:
- DE BODT, M., MERTENS, F., HEYLEN, L., Werken aan stem, Antwerpen, Ganarant, 2008.

Voor het practicum betreffende het akoestisch stemonderzoek wordt er gebruik gemaakt van een computer met internetaansluiting en een microfoon. Indien nodig kan hiervoor gebruik worden gemaakt van materiaal voorhanden op de campus.

Studiekosten
Geraamde totaalprijs: 65.0 EUR
Craniofaciale afwijkingen
Geraamde totaalprijs: 10.00 EUR
Stemstoornissen
Geraamde totaalprijs: 55.00 EUR De geraamde totaalprijs geldt voor handboek en kopies.

Studiebegeleiding
Craniofaciale afwijkingen
Monitoraat is mogelijk op aanvraag, waarbij klassikale initiatieven voorrang krijgen. Via een forum in de elektronische leeromgeving kunnen de studenten elkaar ook helpen bij het verwerken van de syllabi.

Stemstoornissen
De lessen worden zeer interactief opgevat, waarbij er continu ruimte is voor vraagstelling en bespreking van twijfels. De docent peilt frequent naar het al dan niet begrijpen van de lesinhouden.
De studenten worden gevraagd om via e-mail problemen, twijfels, vragen, etc. te signaleren.

Onderwijsvormen
Craniofaciale afwijkingen
doceren, uiteenzetten en verklaren van verbanden, een beroep doen op eigen ervaring, practicasessies met klassikale verbetering, becommentariëren van publicaties, bespreken van video- en cassetteopnames.

Stemstoornissen
Hoorcolleges en practica, met enerzijds opdrachten/oefeningen om thuis zelf uit te werken en het finale resultaat in de les te bespreken (stemplooipathologie, akoestisch stemonderzoek); anderzijds toepassingen op perceptuele beoordelingsschalen, relaxatie- en houdingstechnieken i.f.v. stemtherapie en specifieke stemtherapieën (Svend Smith, Pahn, Coblenzer,…).

Evaluatievorm
Craniofaciale afwijkingen 30%
Schriftelijk en/of mondeling examen (open vragen en/of multiple choice).
Zittijdoverdracht is niet toegestaan.

Stemstoornissen 70%
Schriftelijk examen met meerkeuzevragen (waarbij een correctieformule wordt gehanteerd). De bundel met vakliteratuur behoort tot de examenstof. Permanente evaluatie en eventuele mondelinge proef in het kader van de practicalessen waarvoor 80% van de sessies gevolgd dient te worden. De permanente evaluatie telt mee voor 20% van het totaal.
Tweede zittijd is mogelijk waarbij er overdracht is van de punten uit de permanente evaluatie.
Zittijdoverdracht is niet mogelijk.

OP-leden
Mie Cocquyt (Mie.Cocquyt@hogent.be)
Youri Maryn (Youri.Maryn@azbrugge.be)
Eddy Hoste (Eddy.Hoste@hogent.be)