THEMA 2: DIVERSITEIT: INTERCULTURALITEIT
 
Wordt gegeven in 3de jaar professionele Bachelor in het onderwijs: lager onderwijs
Hoorcollege [A] 15.0
Werkcollege [B] 15.0
Begel. zelfst./extern werk [C] 30.0
Totale studietijd [D] 210.0
Studiepunten [E] 7
Niveau gespecialiseerd
Creditcontract? toelating nodig
Examencontract? toelating nodig
Onderwijstaal Nederlands
Titularis Roos David
Referentie LCOWIJ03A00003
 
Trefwoorden
Mondiale vorming, Europese Unie, intercultureel leren, (kans)armoede, coöperatief leren, volksdansen, migratie, wereldgodsdiensten, vooroordelen, diversiteit, ontwikkelingseducatie, interculturele aardrijkskunde, ruimtelijke mobiliteit, meertaligheid, talensensibilisering, internationalisering

Doelstellingen
Hieronder volgen de hoofddoelen m.b.t. de onderdelen van deze module. Een meer gedetailleerde lijst met doelstellingen is terug te vinden in de syllabi.

Pedagogiek
De studenten kunnen:
- activiteiten kiezen die aansluiten bij de interesses en de belevingswereld van de allochtone leerlingen.
- werken aan vooroordelen en stereotype opvattingen
- weergeven hoe men inhouden kan aanpassen aan de diversiteit van de leerlingen in de klas.
- het belang van een andere etniciteit relativeren en plaatsen binnen cultuurverschillen tussen mensen in het algemeen.
- verbanden leggen tussen (kans)armoede en de school
- interesse tonen voor andere culturen en godsdiensten in het kader van een zinvolle begeleiding van de lln

WO-Tijd/Geschiedenis
De studenten kunnen:
- het ontstaan, de groei en de huidige samenstelling van de EU kunnen situeren, begrijpen en weergeven
- de verschillende instellingen, de politieke, economische, sociale en culturele dimensies van de EU en hun invloed op onszelf en onze samenleving kunnen inzien, begrijpen en weergeven.
- infobronnen mbt de EU kunnen raadplegen en verwerken naar llen basisonderwijs.
- de verschillende internationale samenwerkings- en uitwisselingsmogelijkheden die de EU het basisonderwijs biedt kunnen opzoeken, raadplegen en implementeren in hun lespraktijk.

WO-Ruimte/Aardrijkskunde
De studenten kunnen:
- om schrijven wat interculturele aardrijkskunde/ontwikkelingseducatie inhoudt.
- het nodige inzicht verwerven in de verschillende bestaansdimensies van ontwikkelingseducatie.
- aangepaste, recente bronnen en beeldmateriaal opzoeken, selecteren en gebruiken bij lessen m.b.t. ontwikkelingseducatie
- verworven kennis (1BOLO) m.b.t. het maken van kaartmateriaal toepassen
- het begrippenkader m.b.t. ruimtelijke mobiliteit op een correcte wijze hanteren
- kennis, vaardigheden, normbesef en houdingen ontwikklen die nodig zijn voor een goed inzicht in een gefundeerde meningsvorming over het noord-zuidvraagstuk
- voorkomen en tegengaan van vooroordelen, discriminatie en racisme op grond van etnische en/of culturele verschillen

MV-Muziek en Beweging
De studenten kunnen:
- inzicht verwerven in didactiek volksdans.
- zich inleven in aangebrachte volksdansen.
- zich uitleven via volksdansen, plezier beleven aan het samen dansen.
- kennis maken met dansen uit verschillende culturen.
- de aangeleerde dansen uitvoeren.

MV-Beeld
De studenten kunnen:
- de beeldtaal in prentenboeken uit verschillende culturen ontleden volgens de beeldaspecten.
- de beeldtaal uit een prentenboek naar keuze toepassen in eigen beeldend werk.
- inzicht verwerven in het gebruik van de kamishibai.
- een kamishibai kunnen uitwerken met het oog op een gerichte toepassing ervan.

Taal-Nederlands
De studenten kunnen:
- verwoorden welke problemen kinderen hebben die het Nederlands als tweede taal verwerven.
- verwoorden wie beschouwd wordt anderstalige nieuwkomer en welke steun een school krijgt van het ministerie uit.
- verwoorden hoe ze anderstalige nieuwskomers kunnen opvangen in een reguliere klas.
- het probleem van schooltaal verwoorden.
- openheid en interesse tonen voor andere talen en culturen.
- meertaligheid en anderstaligheid als een meerwaarde aanwenden in de klaspraktijk.
- wederzijds respect en erkenning stimuleren bij de leerlingen.


Leerinhoud
Pedagogiek
*diversiteit
*(kans)armoede
*thuiscultuur en de school
*vooroordelen en stereotype opvattingen
*feiten en meningen
*mondiale vorming
*coöperatief en intercultureel leren

MV-Muziek en Beweging
*Begrip voor en uitvoerenvan diverse volksdansen

WO-Tijd/Geschiedenis
*Uitdiepen van de geschiedenis en instellingen van de EU en dit didactisch en pedagogisch verwerken naar de lln basisonderwijs
*Voorstellen van alle internationaliseringsmogelijkheden binnen de EU voor lkr en lln basisonderwijs
*Bespreken van een uitwisselingsproject

WO-Ruimte/Aardrijkskunde
*leggen handboeken aardrijkskunde een racistisch en etnocentrisch wereldbeeld op?
*interculturele aardrijkskunde
*ontwikkelingseducatie
*ruimtelijke mobiliteit
*wereldgodsdiensten/filosofieën
*doelstellingen en praktisch nut van het Wereldcentrum
*interculturele leerwandeling met nadruk op de verschillende bestaansdimensies van ontwikkelingseducatie

MV-Beeld *Technieken Beeld: uitdiepen van leerinhouden uit "muzische vorming domein beeld 2 BOLO"; verdere materiaalexploratie en technieken.
*Beeldaspecten: beeldtaal in prentenboeken uit verschillende culturen analyseren en toepassen
*Beeldbeschouwing: prentenboeken uit verschillende culturen.
*De kamishibai als vertelkast, poppenkast, schimmenspelkast

Taal-Nederlands
*Meertaligheid
*Talensensibilisering.


Begincompetenties
Pedagogiek III en IV, Nederlands III en IV, WIWO III en IV, MV & LO III en IV: competenties verworven in deze opleidingsonderdelen van het tweede modeltraject


Eindcompetenties
FG 1: De leraar als begeleider van leer- en ontwikkelingsprocessen.
        1.1: de beginsituatie van de leerlingen en van de klas kunnen achterhalen (1.1.1, 1.1.3)
        1.3: leerinhouden kunnen selecteren.
        1.5: een aangepaste methodische aanpak en groeperingsvorm kunnen kiezen.(1.5.3)
        1.6: onderwijs - en leermiddelen kunnen kiezen en aanpassen
        1.9: kunnen observeren, proces en product kunnen evalueren met het oog op bijsturing en remediëring (1.9.1, 1.9.4, 1.9.6)
FG 2: De leraar als opvoeder.
        2.1: in overleg een positief leefklimaat creëren voor de kinderen in de leerlingengroep en op school
        2.2: de emancipatie van de kinderen bevorderen
        2.3: attitudes bij kinderen nastreven die bijdragen tot hun individuele ontplooiing en maatschappelijke participatie
        2.4: inspelen op de actuele maatschappelijke ontwikkelingen
        2.5: adequaat omgaan met kinderen in sociaal-emotionele probleemsituaties en met kinderen met gedragsproblemen
FG 3: De leraar als inhoudelijk expert.
        3.1.basiskennis ivm de leergebieden beheersen en actualiseren
        3.2: toepassen van de verworven kennis en vaardigheden in de didactische aanpak
FG 8: De leraar als partner van externen
        8.1: contacten leggen, communiceren en samenwerken met externe instanties die onderwijsbetrokken initiatieven aanbieden.
FG 10: De leraar als cultuurparticipant
        10.1: volgt actuele thema’s en ontwikkelingen op via het journaal, nieuwsduidende programma’s, kranten, internet, software, tijdschriften, bezoeken aan musea, enz. in verband met:
                10.1.1 het sociaal-politieke domein
                10.1.2 het sociaal-economische domein
                10.1.3 het levensbeschouwelijk-ethische domein
                10.1.4 het cultureel-esthetische domein
                10.1.5 het cultureel-wetenschappelijke domein
        10.2: kan informatie over bovengenoemde thema’s en ontwikkelingen kritisch benaderen
        10.3: kan informatie uit bovengenoemde domeinen selecteren en die verwerken in het pedagogisch en didactisch handelen
        10.4: stimuleert kinderen om actuele thema’s en ontwikkelingen te volgen en kritisch te benaderen
        10.5: participeert aan het breed maatschappelijk cultuurgebeuren.
A1. Beslissingsvermogen:
- durft afwijken van een in de handleiding voorgeschreven lesgang
- wijkt af van de voorbereiding indien nodig
- treedt op tegenover lastige leerlingen in de klas, op de speelplaats, …
- komt voor een standpunt op
A2. Relationele gerichtheid:
- stelt zich positief op naar kinderen (geeft ze een compliment, moedigt aan, stimuleert,...)
- geeft gedragsgerichte feedback (in plaats van persoonsgerichte)
- houdt rekening met de leefwereld van kinderen
- kan zich verplaatsen in het standpunt van iemand anders (empathiseert)
- kan actief luisteren
- komt afspraken na
- stelt grenzen
A3. Kritische ingesteldheid:
- geeft opbouwende kritiek
- stelt eigen handelen in vraag (zelfreflectie)
- plaatst vraagtekens bij en formuleert eigen bedenkingen bij: leerinhouden, methodes, lesvoorbereidingen van collega’s, ideeën, waarden, …
A4. Leergierigheid:
- woont lezingen bij
- raadpleegt boeken en tijdschriften (bibliotheek)
- volgt uit eigen beweging cursussen ter verdieping van specifieke vaardigheden
- reflecteert
A6. Zin voor samenwerking:
- leent didactisch materieel uit
- streeft naar teamwork (participeert actief aan projecten van kinderen, werkt samen met collega’s en mentoren)
A7. Verantwoordelijkheidszin:
- gaat na of de doelstellingen bereikt zijn
- gaat na of het leerproces aangepast is aan het kind
- begeleidt kinderen met moeilijkheden (zowel onder als boven de gemiddelde leerling)
- komt gemaakte afspraken na
A8. Creatieve gerichtheid
- tracht te variëren (methodes, volgt niet slaafs het handboek, werkt met originele werkbladen en illustraties, zorgt voor een boeiende instap…)
- durft experimenteren
- hanteert verschillende expressiemiddelen bij verschillende leergebieden
- plaatst kinderen voor uitdagende problemen
A9. Flexibiliteit
- past zich soepel aan situationele gegevens aan (het weer, de actualiteit, het beschikbaar materieel,...)
- kan inspelen op onverwachte aanbreng van kinderen
- past zich vlot aan de stageschool aan (gebruikte methode, terminologie, omgangregels,...)
- past zijn leiderschapsstijl aan, aan de gesprekspartner aan (directie, ouders, leerlingen,...)
A10. Gerichtheid op correct taalgebruik en communicatie
- past zijn taalgebruik aan de gesprekspartner aan (directie, ouders, leerlingen,...)
- gebruikt een verzorgde taal (voorbeeldfunctie)
- drukt zich congruent uit (verbale en non-verbale taal vallen samen)
- varieert in intonatie, volume, mimiek, lichaamshouding
- houdt oogcontact
- is gericht op correcte zinsbouw en spelling
- stimuleert bij de leerlingen een verzorgd taalgebruik

De te bereiken eindcompetenties kunnen niet los worden gezien van de doelstellingen.

Leermaterialen
::Voor meer informatie, klik hier::
Syllabus module 2
WO-Tijd: hand outs powerpointpresentatie. Handleiding en werkboekje: Jelle en Jana ontdekken Europa.
MV domein Beeld: syllabus, diverse soorten dragers en tekenmaterialen
Raadplegen van handleidingen en boeken in het leercentrum en bibliotheek
Pedagogiek: aanvullende papers van de diverse sprekers.


Studiekosten
20euro: Pedagogiek: syllabus + sprekers +uitstappen, multiculturele wandeling en multiculturele maaltijden
1,5 euro: Taal- Nederlands: syllabus
5 euro: WO-Geschiedenis (Studiedag Europese Unie)
7,5 euro: MV-Volksdans: cursus + CD + DVD
80 euro: MV-Beeld: leermaterialen
4 euro: WO-Aardrijkskunde: syllabus + didactisch materiaal (kostprijs naar eigen keuze)


Studiebegeleiding
De lectoren gaan in op vragen en noden van de studenten

Onderwijsvormen
Probleemgestuurde projecten, opdrachten uit te voeren tijdens de stage en te toetsen aan literatuur, doceren.

Evaluatievorm
Diploma- en creditcontract:
Eerste zittijd:
niet-periodegebonden: taken en opdrachten (90%)
50% pedagogiek
10% nederlands
10% WO-Geschiedenis
10% WO-Aardrijkskunde
10% MV-Beeld
periodegebonden: schriftelijk en praktijkexamen volksdans (10%)

Verplichte deelname aan alle onderwijsactiviteiten georganiseerd in het kader van deze module.
Gewettigde afwezigheid leidt tot een inhaalopdracht
Ongewettigde afwezigheid resulteert in de beoordeling "Afwezig" voor de module.

Tweede zittijd:
Er is 2de zittijd mogelijk
Herwerken van taken en opdrachten (90%)
schriftelijk en praktijkexamen (10%)

Examencontract:
inschrijven voor een examencontract kan enkel mits een bijkomende inschrijving met een diplomacontract.

OP-leden
Muriel De Kestelier, Hilde Van Dooren, Barber Bossuyt, Dominique Van Dender, Katrien De Praetere, Barbele Kindt, Roos David