Trefwoorden
Orthopedagogiek 1.
Doelstellingen
De (gespecialiseerde) opvoeder-begeleider start zijn hulpverlening vanuit een orthopedagogisch kader. Om de huidige trends binnen de Orthopedagogiek te begrijpen, moet de student deze kunnen situeren vanuit een breder perspectief.
Om een bijdrage te leveren in het zoeken naar het juiste hulp- en/of begeleidingsaanbod van een cliënt is kennis over de aard en de complexiteit van de verschillende doelgroepen onontbeerlijk. Aangezien de student meestal werkzaam is in een multidisciplinair team waaronder medici en paramedici, moet hij vertrouwd zijn met courante wetenschappelijke medische terminologie. Bovendien is het ook noodzakelijk dat de student van bij de aanvang een zo volledig mogelijk overzicht krijgt van het orthopedagogische werkveld.
Het opleidingsonderdeel wil deze doelstellingen concreet vorm geven door volgende competenties uit het opleidingsprofiel te ondersteunen:
Beroepsspecifieke competenties
-1. Op planmatige wijze en in samenspraak met de cliënt en/of met andere hulpverleners het cyclische en regulatieve proces van het orthopedagogisch handelen vorm geven.
Deelcompetentie:
- In de orthopedagogische praktijk, het bijzondere van het gewone (h)erkennen.
-2. Vanuit een professionele houding een antwoord op maat geven, verbaal en non-verbaal, aan de hulpvragen van de cliënt.
Deelcompetenties:
- Onderbouwde keuzes m.b.t. het vraaggestuurd inzetten van dienst- en hulpverlening
kunnen maken;
- De belangen en de rechten, in samenspraak met de cliënt, behartigen en ondersteunen.
-3. Op een pedagogisch doordachte wijze cliënten begeleiden in hun levensloop.
Deelcompetenties:
- Bevorderen en ondersteunen van de verschillende aspecten in de ontwikkeling (morele,
affectieve, sociale, lichamelijke en cognitieve).
Algemene competenties
Algemene (generieke) competenties
-4. Informatie zelfstandig en kritisch verwerven en verwerken.
Deelcompetenties:
- Relevante (nationale en internationale) informatie opzoeken, lokaliseren, analyseren,
ordenen en synthetiseren;
- Functioneel ICT-mogelijkheden hanteren
-5. Op een correcte wijze mondeling en schriftelijk communiceren met vertegenwoordigers van het eigen en andere beroepenveld en met significante anderen.
Deelcompetenties:
- Meningen, ideeën en informatie duidelijk en in een correcte taal, met gebruik van
relevante vakterminologie expliciteren (mondeling en schriftelijk);
- Communicatiemiddelen efficiënt en effectief aanwenden in functie van de doelstelling en
het doelpubliek.
-6. Inzichten toepassen van beschikbare (wetenschappelijke) theorieën, concepten en onderzoeksresultaten bij vraagstukken uit de praktijk en een bijdrage leveren aan bepaalde facetten van het onderzoek.
Deelcompetentie:
- Een eenvoudige probleemstelling opstellen, doelstellingen formuleren bij
praktijkgericht onderzoek, en een onderzoeksmethode bepalen vanuit relevante
theoretische kaders.
Dit opleidingsonderdeel sluit in nauw aan bij de opleidingsonderdelen:
Modeltraject 1
Praktijk van het Orthopedagogisch Handelen 1 waarin de kennis over de doelgroepen en werkvelden door bezoeken en gastsprekers wordt verbreed;
Orthopedagogiek 2.
Het opleidingsonderdeel biedt ook een ondersteunend kader aan de opleidingsonderdelen:
Modeltraject 2
Stage 1 en de bijhorende onderwijsvorm supervisie.
Modeltraject 3
Stage 2 en de bijhorende onderwijsvorm supervisie.
Leerinhoud
Deel 1: Algemene inleiding in de Orthopedagogiek als handelingswetenschap.
Drie grote domeinen worden belicht: theoretische Orthopedagogiek, doelgroepen en werkvelden.
Theoretische Orthopedagogiek:
- Orthopedagogiek als methodisch, planmatig en zinvol handelen;
- Evoluerend mensbeeld en visies binnen de Orthopedagogiek;
- Vergelijkende Orthopedagogiek;
- Residentiële Orthopedagogiek;
- Ambulante Orthopedagogiek.
Doelgroepen: definitie – etiologie – classificatie – diagnostiek – begeleiding:
- Personen met een:
- verstandelijke handicap;
- fysieke handicap;
- visuele handicap;
- auditieve handicap;
- meervoudige handicap;
- niet aangeboren hersenletsel.
Orthopedagogische werkvelden:
- algemeen orthoagogisch werkveld;
- begeleiding van personen met een handicap: Vlaams Agentschap voor personen met een
handicap;
- buitengewoon, geïntegreerd en inclusief onderwijs voor personen met beperkingen.
Deel 2: Achterliggende biologische etiologie van de verschillende doelgroepen, werking van de hersenen met aandacht voor de mogelijke stoornissen en hun invloed op het gedrag, invloed van psychofarmaca en psychoactieve stoffen, kinderziekten en vaccinaties.
- Genetica: erfelijke code, celdelingen, klassieke overervingpatronen, genetische advisering;
- Neurowetenschappen: werking centraal zenuwstelsel, mogelijke pathologieën in het bijzonder epilepsie;
- Psychofarmacalogie: anxiolytica, anti-depressiva, anti-psychotica;
- Psychoactieve stoffen en afhankelijkheid: psychoanaleptica, psychodysleptica en alcohol;
- Kinderziektes en vaccinaties.
Begincompetenties
Eindtermen secundair onderwijs.
Eindcompetenties
De competenties uit het opleidingsprofiel vermeld in het luik 'doelstellingen' worden integratief ondersteund door volgende eindcompetenties van het opleidingsonderdeel:
Op het niveau weten en inzien
De studenten:
- Onderscheiden correct de essentie in etiologie en classificatie van de besproken doelgroepen en de effecten in benadering;
- Omschrijven met zin voor volledigheid en gericht op het formuleren van kritische bedenkingen het agogisch werkveld.
Op het niveau toepassen
De studenten:
- Hanteren correct het orthopedagogisch en biomedisch lexicon;
- Implementeren inzichtelijk de gegeven theorie bij de analyse van concrete cases.
Op het niveau integreren
De studenten:
- Koppelen beargumenteerd het juiste hulpaanbod aan een gegeven probleemstelling.
Leermaterialen
::Voor meer informatie, klik hier::
- Broekaert, E. & Van Hove, G. (redactie). (2005). Handboek bijzondere orthopedagogiek. Antwerpen, Apeldoorn: Garant;
- Vanderplasschen, W., Vandevelde, S., Claes, C., Broekaert, E. & Van Hove, G. (2006). Orthopedagogische werkvelden in beweging: organisatie en tendensen. Antwerpen, Apeldoorn: Garant;
- Syllabus verkrijgbaar via de cursusdienst. De cursus wordt door de Hogeschool Gent gratis aangeboden.
Studiekosten
De kostprijs wordt geraamd op ongeveer 80 euro.
Studiebegeleiding
De lesgevers zijn aanspreekbaar tijdens de les of na afspraak.
Contactgegevens: zie item OP-leden.
Op het einde van de lessenreeks wordt met de studenten stilgestaan bij hoe deze cursus kan worden ingestudeerd. Belangrijke accenten in de leerstof en voorbeeldvragen komen aan bod.
Onderwijsvormen
Interactieve hoorcolleges (bvb. debat);
Gastcolleges door ervaringsdeskundigen;
Individuele oefeningen met klassikale bespreking;
Casuïstiek (casusgroepen);
Concretisering met beeldmateriaal;
Probleemgestuurd onderwijs;
Opdrachtgestuurd onderwijs;
Begeleide zelfstudie.
Dit opleidingsonderdeel ondersteunt, gelinkt aan haar inhoudelijke eigenheid, de mogelijkheid tot implementatie van internationale gastsprekers en/of bezoeken in internationale context.
Evaluatievorm
Eerste zittijd
Er wordt in de examenperiode van het semester waarin dit opleidingsonderdeel werd gevolgd als volgt geëvalueerd:
Schriftelijk examen (85% van de totaliteit van de punten) met open vragen, gesloten vragen en multiple choice vragen gericht op het kennis-, inzichts- en toepassingsniveau.
Het examen richt zich op de leerinhoud en eindcompetenties van dit opleidingsonderdeel.
Het aantal vragen wordt bepaald naar haalbaarheid binnen de voorziene examineringtijd.
Groepswerk (15% van de totaliteit van de punten).
De evaluatiecriteria worden toegelicht bij aanvang van het opleidingsonderdeel (cfr. opdrachtformat).
Bij gewettigde afwezigheid voor groepswerk kan uitzonderlijk een vervangopdracht gegeven worden, die men inlevert vóór de aanvang van de eerste zittijd.
Tweede zittijd
Een gelijkaardig schriftelijk examen (100% van de totaliteit van de punten).
OP-leden
Betrokken lesgevers :
Marie-Rose Pauwels (marierose.pauwels@hogent.be)
Els Cokelaere (els.cokelaere@hogent.be)
Katia Perquy (Katia.Perquy@hogent.be)
|
|
