Trefwoorden
Ontwikkelingspsychologie en Pedagogiek.
Doelstellingen
Het opleidingsonderdeel wil een inleiding geven in twee van de belangrijkste hulpwetenschappen van de Orthopedagogiek: Pedagogiek en Ontwikkelingspsychologie.
Het achterliggend idee is dat men zicht krijgt op ‘het bijzondere’ door kennis van ‘het gewone’ te verwerven. Bovendien bestaat specifiek opvoeden voor een groot deel uit het dagdagelijkse ‘gewone leven’. Op gepaste tijden wordt verwezen naar het verband tussen het gewone en het bijzondere.
In de opleiding worden de inhouden van dit opleidingsonderdeel dan ook beschouwd als basiskennis, als algemene theoretische kaders. Daarom situeert dit opleidingsonderdeel zich in modeltraject 1.
Het opleidingsonderdeel wil deze doelstelling concreet vorm geven door volgende competenties uit het opleidingsprofiel te ondersteunen:
Beroepsspecifieke competenties
-1. Vanuit een kritische orthopedagogische invalshoek, een pluralistische houding en de solidariteitsgedachte, maatschappelijke systemen en het beleid sensibiliseren om de belangen van de personen met ondersteuningsbehoefte te behartigen.
Deelcompetentie:
- Het persoonlijk referentiekader (h)erkennen en situeren binnen de theoretische kaders.
-2. Op planmatige wijze en in samenspraak met de cliënt en/of met andere hulpverleners het cyclische en regulatieve proces van het orthopedagogisch handelen vorm geven (indicatiesteller en handelingsplanner).
Deelcompetenties:
- In de orthopedagogische praktijk, het bijzondere van het gewone (h)erkennen.
-3. Op een pedagogisch doordachte wijze cliënten begeleiden in hun levensloop
(pedagogische begeleider).
Deelcompetenties:
- Een klimaat en professionele relaties tot stand brengen waarin cliënten optimale
ontwikkelings- en ontplooiingskansen krijgen;
- Bevorderen en ondersteunen van de verschillende aspecten in de ontwikkeling (morele,
affectieve, sociale, lichamelijke en cognitieve).
Algemene competentie
Algemene (generieke) competentie
-4. Informatie zelfstandig en kritisch verwerven en verwerken (Het verwerven en verwerken van informatie).
Deelcompetenties:
- Relevante (nationale en internationale) informatie opzoeken, lokaliseren, analyseren,
ordenen en synthetiseren;
- Functioneel ICT-mogelijkheden hanteren;
- Informatie kritisch en doelgericht verwerken en in zijn handelen integreren.
Het verband tussen dit opleidingsonderdeel met andere opleidingsonderdelen wordt geëxpliciteerd binnen de gehanteerde werkvormen: van de studenten wordt verwacht dat zij zichzelf doelgericht gaan informeren binnen verschillende disciplines en opleidingsonderdelen zoals Sociologie, Psychologie, Agogische vaardigheden en methoden,… om een pedagogisch antwoord te formuleren op vragen binnen verschillende opvoedingsthema’s.
Dit opleidingsonderdeel biedt een basis aan alle opleidingsonderdelen van de opleiding waarin het orthopedagogisch handelen centraal staat.
Leerinhoud
Ontwikkelingspsychologie
- Levensloop van de conceptie tot en met de dood: prenatale fase, geboorte, eerste levensjaar, peuter, kleuter, lagere schoolperiode, adolescentie, volwassenheid en ouder worden;
- Belicht in zijn verschillende facetten: lichamelijke, sociale, emotionele en cognitieve ontwikkeling.
Pedagogiek
Theoretische kaders over opvoeden:
- Situering grote denkkaders;
- Overzicht voornaamste theoretische modellen;
- Kadering verschillende opvoedingsstijlen binnen een hedendaagse postmoderne kritiek op omgangsvormen in onze huidige samenleving;
- Bespreking ouder-kind relatie en ouder-jongere relatie:
- binnen de verschillende opvoedingsstijlen;
- binnen de gezinscontext;
- binnen de sociale en maatschappelijke systemen.
- Emancipatorische gedachtegoed: internationaal verdrag inzake de Rechten van het Kind en zijn implicaties voor de opvoeding;
- Oefeningen: uitdieping van koppeling tussen ontwikkelingspsychologische aspecten en pedagogisch denken aan de hand van (door de studenten gekozen) opvoedingsthema’s zoals:
- waarden en normen in de opvoeding;
- eetsituatie;
- slaapgedrag;
- spelen;
- schoolloopbaan;
- TV-kijken;
- gedrag eigen aan adolescenten;
- …
Begincompetenties
Eindtermen secundair onderwijs.
Eindcompetenties
De competenties uit het opleidingsprofiel vermeld in het luik 'doelstellingen' worden integratief ondersteund door volgende eindcompetenties van het opleidingsonderdeel:
Op het niveau weten en inzien
De studenten:
- Omschrijven met zin voor essentie de disciplines die de opvoeding, hulpverlening, begeleiding en gedrag als object hebben, meer bepaald Pedagogiek en Ontwikkelingspsychologie;
- Expliciteren authentiek het eigen referentiekader en de invloed hiervan op het handelen.
Op het niveau toepassen
De studenten:
- Optimaliseren (verdiepen, vervolledigen, bijsturen) voortdurend hun zelfkennis en kennis van de invloedsferen (micro-, meso-, macroniveau) van de opvoedingssituatie geënt op een zich bewust zijn van de waarden van waaruit hij/zij als persoon handelt.
Op het niveau toepassen en integreren
De studenten:
- Implementeren inzichtelijk aangereikte theoretische kaders in oplossingsgericht denken;
- Profileren een aantal essentiële basisattitudes zoals: aanvaarding van de andere zoals hij is, echte betrokkenheid tonen met de andere en openstaan voor de inbreng van anderen;
- Verwoorden beargumenteerd een eigen mening met respect en eerbied voor ieders persoonlijke inbreng en gericht op wederzijds vertrouwen en solidariteit.
Leermaterialen
::Voor meer informatie, klik hier::
Cursus verkrijgbaar via de cursusdienst of via Dokeos; de cursus wordt door de Hogeschool Gent gratis aangeboden.
Handleiding met richtlijnen rond het zelfstandig werk;
Lidmaatschap van de bibliotheek: essentieel voor het raadplegen van vakliteratuur.
Studiekosten
De kostprijs wordt geraamd op ongeveer 5 euro.
Studiebegeleiding
De lesgever is aanspreekbaar voor en na de les;
Op Dokeos worden ondersteunende documenten geplaatst;
Mogelijkheid tot tussendoor indienen van de werkmap voor bijsturende feedback;
Tijdens de lessen worden voorbeeldvragen geformuleerd en voorbereidende informatie gegeven met betrekking tot het examen.
Onderwijsvormen
Theorie
- Hoorcolleges;
Oefeningen
- Leergesprekken in kleinere groepen: thema’s gekozen door studenten, uitwerking via probleemoplossend denken;
- Bijhouden van werkmap: portfolio;
- Self-assessment: na elke bijeenkomst screenen de studenten zichzelf m.b.t. attitudes zoals raadplegen van bronnen, zelfwerkzaamheid, deelname in het leergesprek, etc.
Dit opleidingsonderdeel ondersteunt, gelinkt aan haar inhoudelijke eigenheid, de mogelijkheid tot implementatie van internationale gastsprekers en/of bezoeken in internationale context.
Evaluatievorm
Er wordt voor dit opleidingsonderdeel als volgt geëvalueerd:
Eerste zittijd
- Schriftelijk examen (70% van de totaliteit van de punten) betreffende de theoretische kennis en inzichten;
- Permanente evaluatie (30% van de totaliteit van de punten) onder vorm van portfoliowerkstukken en attitudes (cfr. werkmap).
Studenten worden heel concreet op de hoogte gebracht van de verwachtingen en criteria via een handleiding voor het portfoliowerk.
Deelname aan beide delen zijn verplicht om te kunnen slagen.
Tweede zittijd
Schriftelijk examen (100% van de totaliteit van de punten) voor de theoretische kennis en inzichten. Mogelijks kan hierbij een vraag gesteld worden gerelateerd aan de werkmap (portfolio).
OP-leden
Lesgevers:
Agnes Biltris (agnes.biltris@hogent.be)
Leen Demedts (leen.demedts@hogent.be)
Katia Perquy (katia.perquy@hogent.be)
Johan Vandekerkhove (johan.vandekerkhove@hogent.be)
|
|
