ARBEIDSZORG EN SOCIALE TEWERKSTELLING
 
Wordt gegeven in Keuzelijst 3e ba sociaal werk: maatschappelijk werk - afstudeerrichting: maatschappelijk werk
Hoorcollege [A] 18.0
Werkcollege [B] 6.0
Begel. zelfst./extern werk [C] 0.0
Totale studietijd [D] 84.0
Studiepunten [E] 3
Niveau uitdiepend
Creditcontract? toelating nodig
Examencontract? toelating nodig
Onderwijstaal Nederlands
Titularis Inge Vanroose
Referentie SCSWKM03K00024
 
Trefwoorden
Arbeidszorg en sociale tewerkstelling.

Doelstellingen
'Arbeid als hefboom in de bestijding van armoede!'
'Arbeid als sleutel tot opheffing van de sociale uitsluiting!'
'Werken aan een actieve welvaartstaat!'
Deze en nog veel andere slogans duiden op het maatschappelijk belang van arbeid en tewerkstelling.
Sociale activering en arbeidsactivering zijn begrippen die in de hulpverlening aan kansarme doelgroepen centraal staan.
Nog steeds betekent ‘loonarbeid’ voor de meeste van ons bestaanszekerheid.
De overheid stimuleert de participatie van kansengroepen op de arbeidsmarkt.
Arbeidszorg-, opleidings- en tewerkstellingsinitatieven groeien en proberen een antwoord te bieden op de sociale uitsluiting. Sociale activering en hulpverlening worden steeds meer aan elkaar gekoppeld. Leefloners moeten een opleiding en/of traject naar werk volgen.
Maatschappelijk werkers in OCMW's maken deel uit van gespecialiseerde diensten die de cliënt begeleiden naar werk. Arbeid wordt gebruikt als een middel in de hulpverlening.
Cliënten worden begeleid in diverse projecten: sociale werkplaatsen, beschutte werkplaatsen, diensteneconomie, werkervaringsprojecten, kringloopwinkels, sociale restaurants, fietsenherstelplaatsen, klusjesdiensten, groenprojecten, energiesnoeiers, stadswachten, ...
Cliënten kunnen steeds meer beroep doen op de diensten van deze projecten. Maatschappelijke assistenten worden hiervoor meer en meer ingeschakeld om de begeleiding te voorzien en de omkadering te verzorgen. Dit betekent nieuwe projecten en uitdagingen voor het Maatschappelijk werk!
Ook activering van de vervangingsinkomens en uitbouw van arbeidszorg voor verscheidene doelgroepen (kansarmen, psychiatrische patiënten, gedetineerden, allochtone jongeren, vijftigplussers) kunnen tot het takenpakket van een maatschappelijk assistent behoren.
Dit zijn belangrijke redenen om dit terrein grondig te verkennen, een visie te ontwikkelen en een extra plaats te voorzien in de opleiding.

Het opleidingsonderdeel wil deze doelstellingen concreet vorm geven door volgende competenties uit het opleidingsprofiel te ondersteunen:

Beroepsspecifieke competenties
Sociaal werkers:
-1. Handelen vanuit een visie die steunt op een breed inzicht in de maatschappelijke werkelijkheid;

-2. Dragen bij tot de profilering en ontwikkeling van de professionele identiteit.

Algemene competenties
Algemene beroepsgerichte competenties
-3. Oplossingsgericht kunnen werken in de zin van het zelfstandig kunnen definiëren en analyseren van complexe probleemsituaties in de beroepspraktijk en het kunnen ontwikkelen en toepassen van zinvolle oplossingsstrategieën.

Algemene (generieke) competentie
-4. Het verwerven en verwerken van informatie.
Sociaal werkers informeren zich adequaat en efficiënt.
Informatiebronnen worden op hun waarde getoetst en contextueel geduid. Zij kunnen ook ingewonnen informatie correct integreren in de papers die zij schrijven.

Dit opleidingsonderdeel sluit aan bij leerinhouden uit:
Modeltraject 1
Maatschappelijk Assistent in de Praktijk: Theoretische en praktische bouwstenen 1 en 2;
Inleiding op het Sociaal Werk.
Modeltraject 2
Werkvelden Sociaal Werk;
Arbeidsrecht;
Sociale economie;
Keuzelijst 1 - Methodieken Maatschappelijk Werk.

Het opleidingsonderdeel biedt ondersteuning naar stage en afstudeerproject in modeltraject 3 aan wie stage loopt in voorzieningen gericht op sociale tewerkstelling.

Leerinhoud
Het opleidingsonderdeel omvat:
Wat betekent sociale activering en arbeidsactivering voor onze doelgroepen?;
Discussie betreffende de visie op arbeid en activering, welzijnseffecten van sociale tewerkstelling: werk als hefboom tot integratie en kansarmoedebestrijding?;
Verkennen en bezoeken van specifieke voorzieningen voor de kansengroepen op de arbeidsmarkt zoals o.a. arbeidzorgproject, sociale werkplaatsen, beschutte werkplaatsen, buurt- en nabijheiddiensten, opleidingen, trajecten,…;
Een schets van de voornaamste tewerkstellingsmaatregelen waarvan kansarme werknemers kunnen genieten en een overzicht van de infobronnen om deze maatregelen vlot en efficiënt te leren kennen;
Verkennen van de verschillende portaalsites betreffende sociale tewerkstelling;
Schets van de verschillende ministeries en hun bevoegdheden i.v.m. sociale tewerkstelling;
Toelichting van een aantal methodieken: integrale trajectbegeleiding, jobcoaching;
Verkennen en bezoeken van een aantal projecten;
Gastsprekers uit de praktijk;
Groepswerk: de studenten werken een thema betreffende sociale tewerkstelling uit.

Begincompetenties
Dit opleidingsonderdeel sluit aan bij leerinhouden uit:
Modeltraject 1
Maatschappelijk Assistent in de Praktijk: Theoretische en praktische bouwstenen 1 en 2;
Inleiding op het Sociaal Werk.
Modeltraject 2
Werkvelden Sociaal Werk;
Arbeidsrecht;
Sociale economie;
Keuzelijst 1 - Methodieken Maatschappelijk Werk.

Eindcompetenties
De competenties uit het opleidingsprofiel vermeld in het luik 'doelstellingen' worden integratief ondersteund door volgende de eindcompententies van het opleidingsonderdeel:

Op het niveau weten en inzien
De studenten:
- Kenschetsen inzichtelijk en correct een aantal methoden die kunnen gehanteerd worden in projecten van sociale tewerkstelling, trajectbegeleiding, maatwerk, casemanagement.

Op het niveau toepassen
Studenten:
- Duiden met zin voor nuancering de rol die activering naar werk kan hebben i.f.v. maatschappelijke integratie en hulpverlening aan werklozen;
- Presenteren duidelijk:
        - een aantal projecten sociale tewerkstelling;
        - de afbakening en de inhoudelijke invulling;
        - de beleidsdomeinen en actuele tendensen.
- Hanteren op basis van een juiste selectie naar de vraag van de cliënt een toegelichte methode;
- Zoeken vlot via portaalsites informatie en tewerkstellingsmaatregelen op.

Op het niveau integreren
- Profileren initieel een persoonlijke professionele visie betreffende het maatschappelijk debat in deze materie, de actuele tendensen en de gevolgen hiervan voor hulpverlening;
- Implementeren spontaan inzichtelijk hun kennis en visie in een persoonlijke bespreking van een gekozen thema.

Leermaterialen
::Voor meer informatie, klik hier::
Reader;
Handboekje Sociale economie;
Vakliteratuur;
Te raadplegen internetsites;
Bezoeken werkveld.

Studiekosten
De kostprijs wordt geraamd op ongeveer 6 euro.
Afhankelijk van de bezoeken kan de kostprijs variëren.

Studiebegeleiding
Studenten kunnen terecht bij de lesgever met extra vragen in verband met de besproken thema’s.

Onderwijsvormen
Theoretische invalshoeken worden docerend en/of via zelfstudieopdrachten aangebracht.
Volgende werkvormen worden gehanteerd:
Hoorcollege;
Discussiecollege/ debatteren;
Zelfstudieopdrachten;
Geleide opdrachten bij lezing van gastsprekers (o.a. bevoorrechte getuigen);
Opdrachtgestuurd onderwijs: individuele opdrachten, projecttaak;
Werkveldbezoeken, gastsprekers, bevoorrechte getuigen;
Reflectie.

Dit opleidingsonderdeel ondersteunt, gelinkt aan haar inhoudelijke eigenheid, de mogelijkheid tot implementatie van internationale gastsprekers en/of bezoeken in internationale context.

Evaluatievorm
Eerste zittijd
Het opleidingsonderdeel hanteert productevaluatie:
- Groepswerk (30% van de totaliteit van de beoordeling). De evaluatiecriteria worden toegelicht bij aanvang van het opleidingsonderdeel (cfr. opdrachtformat);

- Mondeling examen (70% van de totaliteit van de beoordeling). Het examen richt zich op de volledige leerinhoud van dit opleidingsonderdeel: er worden open en gesloten vragen gesteld. Het aantal vragen wordt bepaald met zorg naar haalbaarheid binnen de voorziene examineringtijd.

Tweede zittijd
De evaluatievormen bedragen samen 100% van de beoordeling:
- Individuele uitwerking van een thema (paper): de richtlijnen hiervoor kunnen op het feedbackmoment eerste zittijd bij de lesgever afgehaald worden;
- Mondeling examen gelijkaardig aan de eerste zittijd.

OP-leden